Raport opisuje zanieczyszczenie wielopierścieniowymi węglowodorami aromatycznymi w roku 2014. - Stan powietrza w Polsce wyłaniający się z tego dokumentu jest przerażający. Norma rocznego stężenia dla benzopirenu jest przekraczana w 98 proc. stacji w Polsce. Największe zanieczyszczenie odnotowano w miastach południowej i centralnej Polski - mówi Ewa Lutomska z Krakowskiego Alarmu Smogowego. Najgorzej jest w Nowej Rudzie w woj. dolnośląskim. Roczne stężenie benzopirenu wyniosło tam aż 1700 proc. normy!
W Małopolsce jest jednak niewiele lepiej. Nowy Targ może się pochwalić stężeniem wynoszącym 1500 proc. normy, Sucha Beskidzka - 1100 proc., Proszowice i Nowy Sącz po 1000 proc. Tragicznie jest także w Zakopanem i Miechowie (900 proc.), a miejscowość uzdrowiskowa Rabka ma 800 proc. normy.
WIDEO: Smog w Krakowie
Autor: Joanna Urbaniec
Krakowa nie ma wśród 15 najbardziej rakotwórczych miast. Dlaczego? - To efekt działań na rzecz ochrony powietrza w Krakowie. W innych miejscowościach niewiele się pod tym względem zmieniło - przekonuje Ryszard Listwan, zastępca wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska w Krakowie.
Benzopiren to wyjątkowo niebezpieczny, rakotwórczy i mutagenny związek. Jego szkodliwy wpływ na ludzkie zdrowie udowodniły długoletnie badania krakowskiego profesora Wiesława Jędrychowskiego.
Na mapie widać, że w Małopolsce duży problem z zanieczyszczeniem mają miasta na południu i północy województwa (na czerwono)
Profesor badał wpływ benzoapirenu na kobiety w ciąży w stolicy Małopolski. Udowodnił, że z powodu narażenia wysokimi stężeniami tego związku dzieci w Krakowie rodzą się z mniejszym obwodem głowy, mają mniejszą wagę urodzeniową, a w wieku późniejszym wykazują mniejszą odporność organizmu na choroby oraz obniżony iloraz inteligencji w skali IQ.
Benzopireny są także związkami silnie rakotwórczymi. Znajdują się m.in. w papierosach. Ci, którzy oddychają krakowskim powietrzem, trują się tak, jakby codziennie wypalali po kilka papierosów.
Z najnowszego raportu Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska wynika, że wbrew powszechnej opinii to nie największe miasta i metropolie w Polsce charakteryzują się najgorszą jakością powietrza. - Wynika to z faktu, że w małych miastach częściej stosowane jest ogrzewanie budynków węglem i drewnem złej jakości w piecach, które nie spełniają żadnych norm - tłumaczy Ewa Lutomska. Według szacunków Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami aż 87 proc. unoszących się w powietrzu rakotwórczych cząsteczek wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych pochodzi z domowych palenisk i związane jest z ogrzewaniem budynków.
Raport Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska porównuje poziom zanieczyszczenia nie tylko w miastach, ale także całych województwach. Z zestawienia wynika, że najgorzej jest w małopolskim, gdzie średnie roczne stężenie benzoapirenu wynosi aż 7,47 nanogramów na m sześc. Najlepsze pod względem czystości powietrza są miasta w woj. podlaskim (średnia 1,94 ), pomorskim (2,44) i warmińsko-mazurskim (2,68). Ale powietrze tam i tak jednak ponaddwukrotnie przekracza europejskie normy czystości.
Polska jest niekwestionowanym liderem, jeśli chodzi o zanieczyszczenie powietrza benzopirenem. Średnie stężenie tej substancji dla całego kraju sięga 600 proc. normy. W Czechach jest to 150 proc., w Słowenii około 120 proc. Większość krajów europejskich nie przekracza normy. W Polsce może się tym pochwalić tylko Słupsk.
Gdzie jest najgorzej, a gdzie najlepiej
15 polskich miast, które są najbardziej zanieczyszczone benzopirenem (norma to 1 nanogram na metr sześcienny). Wyróżnione - miasta w Małopolsce
1. Nowa Ruda - 17 ng/m3
2. Opoczno - 15 ng/m3
3. Nowy Targ - 15 ng/m3
4. Rybnik - 12 ng/m3
5. Sucha Beskidzka - 11 ng/m3
6. Proszowice - 10,0 ng/m3
7. Nowy Sącz - 10,0 ng/m3
8. Tomaszów Mazowiecki - 9,8 ng/m3
9. Godów - 9,6 ng/m3
10. Zakopane - 9,1 ng/m3
11. Brzeziny - 9,1 ng/m3
12. Miechów - 9,0 ng/m3
13. Zabrze - 8,7 ng/m3
14. Rabka-Zdrój - 8,1 ng/m3
15. Otwock - 8,0 ng/m3
15 polskich miast o najczystszym powietrzu
1. Słupsk - 0,99 ng/m3
2. Działoszyn - 1,0 ng/m3
3. Liniewko Kościerskie - 1,3 ng/m3
4. Gdynia - 1,4 ng/m3
5. Władysławowo - 1,6 ng/m3
6. Kwidzyn - 1,7 ng/m3
7. Koszalin - 1,7 ng/m3
8. Zamość - 1,8 ng/m3
9. Suwałki - 1,8 ng/m3
10. Gdańsk - 1,8 ng/m3
11. Szczecin - 1,9 ng/m3
12. Olsztyn - 2,0 ng/m3
13. Leszno - 2,0 ng/m3
14. Lublin - 2,1 ng/m3
15. Białystok - 2,1 ng/m3
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
