12 wielkich ludzi. Celebryci, którzy mieli w swych żyłach polską krew

Guillaume Apollinaire
Naprawdę nazywał Wilhelm Apolinary Kostrowicki (1880-1918) - francuski poeta polskiego pochodzenia. Jeden z głównych przedstawicieli francuskiej awangardy poetyckiej. Chociaż najbardziej znany jest jako poeta, jego twórczość obejmuje także utwory prozatorskie i eseistykę. Najpopularniejsze zbiory jego poezji to "Alkohole" i "Kaligramy" oraz powieść "Poeta zamordowany". Wielokrotnie oceniał obrazy ówczesnych artystów na łamach francuskich magazynów, sympatyzując z kubistami, których twórczość zdawała się najbliższa jego własnej teorii sztuki. Postulował on malarstwo niefiguratywne, abstrakcyjne.

Balthus
Właściwie Balthasar Kłossowski de Rola (1908-2001) - francuski malarz pochodzenia polskiego. Jego ojciec, polski historyk sztuki Eryk Kłossowski herbu Rola, jak i matka, Elżbieta Dorothea Spiro, córka kantora synagogi Pod Białym Bocianem we Wrocławiu, Abrahama Baer Spiro, zajmowali się malarstwem. Również wuj Balthusa, Eugen Spiro, był malarzem. Jego na wpół surrealistyczna twórczość wzbudzała liczne kontrowersje, choć on sam twierdził, że malarstwo jest głęboko religijne, a sam fakt malowania "jest modlitwą".

Charles Bukowski
Amerykański poeta, powieściopisarz, nowelista, scenarzysta filmowy i rysownik. Jego ojciec był wojennym weteranem, przyznającym się do polskiego pochodzenia. Bohaterem dużej części powieści i opowiadań Bukowskiego był on sam. Rzadko jednak pojawiał się pod swoim imieniem i nazwiskiem, używając pseudonimu "Henry Chinaski". Bukowski przez większość swojego życia był alkoholikiem. Jeden z jego wierszy opisuje jego radość po przeglądzie lekarskim, gdy okazuje się, że alkohol nie zostawił żadnych odczuwalnych skutków na jego zdrowiu. Zmarł 9 marca 1994 r., na skutek białaczki, niedługo po ukończeniu powieści "Szmira". Miał 73 lata.

Antoni Cierplikowski
Czyli światowej sławy fryzjer Antoine, przyszedł na świat w Sieradzu w 1884 r. Wygnany z Polski przez biedę zahaczył się w Paryżu, gdzie już w 1919 r. miał swój salon. Niebawem błysnął jako twórca nowych trendów w dziedzinie fryzjerstwa, a właściwie całej stylistyki kobiecej. Był nie tylko wirtuozem nożyczek, ale przyjacielem artystów, polityków i głów koronowanych. Czesał najbardziej znane artystki swoich czasów: Sarę Bernhardt, Josephine Baker, Édith Piaf oraz Brigitte Bardot. Nadzorował między innymi fryzury w czasie koronacji króla Anglii Jerzego VI, kiedy to Cierplikowski kierował czesaniem naraz 400 kobiet. W Ameryce założył sieć 121 zakładów, które firmował. Mało kto wie, że pod koniec życia wrócił do Sieradza.

John Gielgud
Znacznie lepiej znany jako sir John Arthur Gielgud, legendarny brytyjski aktor teatralny i filmowy, odtwórca ról szekspirowskich. Pochodził z polsko-litewskiej rodziny magnackiej Giełgudów herbu Giełgud. Był prawnukiem Anieli z Kamińskich Aszpergerowej, polskiej aktorki związanej przez kilkadziesiąt lat ze sceną lwowską. Do jego przodków należał m.in. Antoni Giełgud, generał w powstaniu listopadowym, rodzina wskutek represji po powstaniu listopadowym emigrowała do Wielkiej Brytanii. Za rolę w filmie "Artur" z 1981 r. otrzymał Oscara. W 1994 r. jego imię nadano teatrowi The Globe w Londynie. Zmarł w 2000 r.
Samuel Goldwyn
Urodził się w Warszawie jako najstarszy z szóstki dzieci Abrahama i Hanny Gelbfisz. Był rok 1879. Ćwierć wieku później, już jako Amerykanin, współprodukował pierwszy swój western - "The Squaw Man", a zaraz potem założył firmę Goldwyn Pictures Corporation. Nazwa firmy była połączeniem pierwszej sylaby nazwiska Goldfisha i drugiej sylaby nazwiska jego partnerów, braci Selwyn. W 1947 finansowany przez niego film "Najlepsze lata naszego życia" otrzymał Oscara. Nigdy nie nauczył się dobrze mówić po angielsku, często przekręcał słowa. Słynął z błyskotliwych i dowcipnych powiedzonek, które często były po prostu skutkiem nieznajomości angielskiego. Namiętnie grywał w pokera, zmarł w 1974 r. jako krezus z etykietką skąpca.

Leonard S. Janofsky
Jeden z najsłynniejszych amerykańskich adwokatów (1910-2000), autorytet w dziedzinie prawa pracy. Jego rodzice przybyli do Stanów z terenów południowej Polski, a on sam często powoływał się na swoje korzenie. Skończył Harvard, współzałożył jedną z największych kancelarii adwokackich za oceanem - Paul, Hastings, Janofsky & Walker. W latach 1978-1980 pełnił funkcję prezydenta American Bar Association.

Liberace
Właściwie Władziu Valentino Liberace, słynny amerykański artysta estradowy pochodzenia polsko-włoskiego. Matka nazywała się Frances Zuchowska, zaś ojciec Salvatore Liberace. Legenda mówi, że w początkach kariery pomógł mu Ignacy Jan Paderewski. Liberace znany był przede wszystkim z ekstrawaganckich kostiumów, biżuterii oraz kiczowatej oprawy swych występów, podczas których na fortepianie zawsze stawiał świecznik, na scenę często wjeżdżał luksusowym samochodem. Wzorowali się na nim Little Richard, James Brown, Michael Jackson, Boy George, Elton John i Lady Gaga. Liberace był katolikiem i zawsze podkreślał swe polskie pochodzenie. Zmarł w 1987 r.

Reuben Mattus
Dziś lody sygnowane marką Häagen-Dazs sprzedawane są w ponad 70 krajach na całym świecie, choć mało kto wie, że wymyślił je żydowski emigrant z Polski, znany później jako Reuben Mattus. Stało się to w latach 20. w nowojorskiej lodziarni, gdzie znalazł zatrudnienie po przybyciu do Nowego Świata. Nowością lodowego smakołyku było używanie jedynie naturalnych składników i świeżych owoców. Od 1961 r. firma rozpoczęła ekspansję w całych Stanach i na świecie. Od lat 80. firma
Häagen-Dazs weszła w skład koncernu Pillsbury.

Antoni Norbert Patek
Polski zegarmistrz z Piasków Luterskich, pionier przemysłowej produkcji zegarków, założyciel słynnej firmy Patek Philippe & Co., pierwszej produkującej masowo zegarki kieszonkowe. Współwłaściciele wyznaczyli sobie za cel produkcję zegarków pięknych i najlepszych na świecie - w roku 1851, na Wystawie Światowej w Londynie, ich zegarek zakupiła królowa Wiktoria, a firma otrzymała złoty medal. Antoni Patek został wyróżniony tytułem hrabiowskim przez papieża Piusa IX. Choć na emigracji pozostał do końca życia, nie zaprzestał interesować się sprawami polskimi - wspierał wydarzenia Wiosny Ludów, opiekował się uchodźcami po klęsce powstania styczniowego i do końca swoich dni pozostał działaczem katolickim. Zmarł w 1877 r. w Genewie.

Helena Rubinstein
Rodem z Krakowa, twórczyni kosmetycznego imperium Helena Rubinstein Inc. Urodziła się w żydowskiej rodzinie na krakowskim Kazimierzu w 1870 r., zmarła w Nowym Jorku 95 lat później. Plotka mówi, że karierę zaczęła od własnoręcznego wyrabiania kremu Valaze, sporządzonego wcześniej przez węgierskiego chemika dr. Jacoba Lykusky'ego. W 1950 r. jej koncern liczył 154 fabryki i 32 instytuty na całym świecie. Helena Rubinstein uważana jest za jedną z najbogatszych kobiet w historii świata. Mierzyła jedynie 147 cm wzrostu.

Karol Schayer
Polski architekt ze Lwowa (1900-1971). W 1939 walczył z Niemcami, a potem zmuszony do ucieczki, dotarł w grudniu 1940 r. do Palestyny. W 1946 r. zamieszkał w Bejrucie w Libanie, gdzie utworzył własną spółkę, z którą zaprojektował w latach 50. i 60. wiele budynków w stylu modernistycznym w Bejrucie, Trypolisie, Saidzie. Współpracował tam m.in. z takimi architektami jak Bahij Khoury Makdisi i Wassek Adib. Kazał się pochować na polskim cmentarzu w Bejrucie.

***

Jak jest dziś? Wielu słynnych artystów i literatów przyznaje się do polskich korzeni. Aktorka Scarlett Johansson

często opowiada o swoich przodkach, którzy byli Polakami i opuścili kraj przed wybuchem II wojny światowej.

Juliette Binoche także jest powiązana z Polską i to nie tylko dzięki reklamie banku.

Jej matka urodziła się w Częstochowie. Dziadkowie Juliette - Julia Młynarczyk i Andrzej Stalens – byli Polakami.