Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Albo dr hab. Cenckiewicz, albo prof. Szwagrzyk na czele IPN

Włodzimierz Knap
Sławomir Cenckiewicz jest faworytem wyścigu o fotel szefa IPN
Sławomir Cenckiewicz jest faworytem wyścigu o fotel szefa IPN fot. Karolina Misztal
Polityka. Prof. Dudek: Od tego, co się teraz wydarzy, zależeć będą losy IPN po zmianie władzy.

IPN czeka zmiana prezesa i głębokie reformy organizacyjne. Takie plany ma większość parlamentarna, która może też liczyć na poparcie prezydenta Andrzeja Dudy. Swoją ofertę PiS zawarło w projekcie, który trafił już do Sejmu. Spotkał się on jednak z ostrą krytyką nie tylko opozycji, lecz również Rady IPN, organu kontrolującego pracę prezesa, oraz samego prezesa Łukasza Kamińskiego.

Rządzący przekonują, że ich celem jest usprawnienie działalności Instytutu i zwiększenie niezależności prezesa. Prof. Ryszard Terlecki, szef klubu PiS, przyznaje, że jego stronnictwo ma sporo zastrzeżeń do działalności IPN w ostatnich latach. Marnowany był m.in. potencjał jego pracowników, którzy często musieli zajmować się kwestiami drugorzędnymi. Karygodna była polityka wydawnicza, gdyż wiele cennych publikacji leży w magazynach.

W ocenie prof. Antoniego Dudka, szefa Rady IPN, projekt PiS zakłada najgłębsze zmiany w dotychczasowej historii tej instytucji. Powstać mają nowe piony organizacyjne. Zakres czasowy badań IPN ma zostać rozszerzony. Datą początkową nie będzie już 1 września 1939 r., a 8 listopada 1917 r., czyli dzień przewrotu bolszewickiego w Rosji.

- Za sprawą tych zmian Instytut stanie się wielkim urzędem odpowiedzialnym za politykę historyczną państwa - twierdzi prof. Dudek. - Kierowanie tak gigantyczną instytucją wymagać będzie od przyszłego prezesa niebagatelnych talentów organizacyjnych i szerokiej wizji.

Teoretycznie na stanowisku prezesa IPN mógłby pozostać dr Kamiński, którego kadencja kończy się w czerwcu 2016 r. I chyba miałby ochotę na reelekcję, lecz nie uzyska jej. Dlaczego? Wśród polityków i wyborców PiS ma łatkę prezesa sprzyjającego poprzedniej koalicji PO-PSL. Tej opinii nie zmieniły zarzuty ze strony obecnej opozycji o wysługiwanie się nowej władzy w sprawie teczki agenta „Bolka”, przejętej w domu gen. Czesława Kiszczaka.

Najprawdopodobniej więc zastąpi go, czego nie kryje prof. Terlecki, dr hab. Sławomir Cenckiewicz lub prof. Krzysztof Szwagrzyk. Ten drugi jest pełnomocnikiem prezesa IPN ds. poszukiwań miejsc pochówku ofiar terroru komunistycznego i cieszy się uznaniem. W obozie władzy ma spore grono zwolenników. Widzą oni w nim przyszłego prezesa. Z kolei Sławomir Cenckiewicz jest szefem Centralnego Archiwum Wojskowego. Rozgłos zawdzięcza temu, że od lat dowodzi, iż Lech Wałęsa współpracował z SB.

Nowy prezes zostanie wybrany według nowych reguł: przez Sejm za zgodą Senatu. PiS zlikwiduje publiczny konkurs na to stanowisko. Dotychczas kandydatów na prezesa IPN przesłuchiwali członkowie Rady IPN, wskazując Sejmowi najlepszego kandydata. Rada Instytutu też zniknie. Zastąpi ją Kolegium IPN, a jego członków powołają Sejm, Senat i prezydent.

PiS powód rezygnacji z publicznego konkursu tłumaczy silnym powiązaniem prezesa IPN z Radą. - Rzeczywisty powód, dla którego politycy PiS zamierzają zlikwidować Radę, jest oczywisty. Chcą pełnej władzy nad Instytutem - twierdzi prof. Dudek. Przypomina, że obecnie parlament nie może bezpośrednio odwoływać prezesa, a w myśl projektu PiS będzie mógł to zrobić stosunkowo łatwo. Dudek prognozuje, że skutek będzie taki, iż wybrany przez jedną partię prezes stanie się symbolem upartyjnienia IPN. Arkadiusz Mularczyk, poseł PiS, zapewnia jednak: - Chcemy tylko dać większe możliwości działania prezesowi.

Prof. Dudek obawia się, że politykom bardziej zależy na kontroli niż na reformie IPN. Wyraża jednocześnie nadzieję, że ostateczna ustawa nie będzie aż tak radykalna: - Od tego, co się teraz wydarzy, zależeć będą losy IPN także wtedy, gdy zmieni się władza.

[email protected]

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na dziennikpolski24.pl Dziennik Polski