- Czy można to jakoś zamówić, kupić do Wrocławia? - postuje internauta na Facebooku. Nie mija nawet kilka minut i pojawia się odpowiedź: - Prosimy, drukujcie sami, plik gotowy! Drukować można plakat z napisem „Konstytucja” autorstwa Luki Rayskiego, na którym, na szarym tle, wyróżnione białym i czerwonym kolorem litery „Ty” i „Ja” układają się we flagę Polski.
Narysuj sobie demokrację
„Stworzyłeś coś na miarę ikony” - piszą w komentarzach internauci. I rzeczywiście - od początku protestów rozdano 60 tys. egzemplarzy plakatu Rayskiego, a ile sztuk ludzie wydrukowali samodzielnie, ściągając pliki z internetu - nie wiadomo. Wiadomo tylko, że „Konstytucję” było widać na protestach w Warszawie, Krakowie, Gdańsku i Wrocławiu, a także w Tokio i Waszyngtonie, plakat wisiał w warszawskim metrze, w kawiarniach, na tablicach ogłoszeń, fotografowały się z nim Maja Ostaszewska i Krystyna Janda.
Obok tego plakatu na transparentach pojawiały się inne grafiki z facebookowej strony „Demokracja ilustrowana” - projektu stworzonego w 2016 roku. - Rozesłaliśmy wtedy do czołowych polskich grafików pytania o to, czym jest dla nich patriotyzm - opowiada jedna z pomysłodawczyń akcji, Marianna Grzywaczewska. - Odpowiedzi były punktem wyjścia do przygotowania plakatów. Chodziło o to, żeby były to grafiki pozbawione patosu czy ksenofobicznych treści. Teraz, podczas protestów projekt zyskał drugie życie, a koordynatorzy akcji przypominają kolejne dzieła. - „Konstytucja” od początku cieszyła się sporą popularnością, ale nie myśleliśmy, że zrobi aż taką furorę - dodaje Grzywaczewska. Oprócz tego plakatu z Facebooka za darmo ściągnąć można prace kilkunastu artystów, m.in. Jakuba de Barbaro, Magdaleny Karpińskiej, Wojciecha Kossa i Znajomego Grafika. - Do powielaczy, narodzie! - mówią twórcy akcji.
Na protestach niemal tak popularne jak „Konstytucja” jest - stworzone już poza jakimkolwiek kolektywem - „3xNie”. Jego twórcą jest Jerzy Janiszewski. Artysta, który zaprojektował znane na całym świecie logo Solidarności, w rozmowie z „Wyborczą” mówi, że „po 40 latach wracamy do punktu wyjścia”.
„Nie kokietuj, wszystkie wetuj”
- Plakaty ułatwiają wyrażanie swoich poglądów i trafiają do szerszej grupy odbiorców. Nie musisz krzyczeć, plakat robi to za ciebie - mówią artyści, prowadzący stronę Pogotowie Graficzne (pogotowie. tumblr.com). Tam tempo jest większe niż na Demokracji Ilustrowanej, a projekty nadsyłane przez grafików to reakcje na bieżące wydarzenia. Po tym, jak w poniedziałek prezydent zapowiedział zawetowanie dwóch ustaw, na stronie pojawiły się grafiki z hasłami: „Dudy dwa, a nie trzy veta, są jak burger bez kotleta”, „Nie kokietuj, wszystkie wetuj”. Wczoraj zaś opublikowano m.in. wizerunek Temidy jako marionetki. Ci twórcy mają już praktykę - podobną strategię postowania i projektowania na bieżąco stosowali podczas Czarnego Protestu.
„Grafiki szybkiego reagowania” pojawiają się też na stronie internetowej 3xveto (3razyveto.tumblr.com), skąd artyści zrzeszeni w nieformalnym Konsorcjum Praktyk Postartystycznych apelują: „Raz, dwa, trzy, Andrzej pokaż wreszcie kły” i proszą: „Andrzej vetuj, bo mam już chrypę”.
Mimo że wczoraj prezydent podpisał ustawę o sądach powszechnych, której miało dotyczyć trzecie weto, organizatorzy protestów nie mają zamiaru odwoływać zaplanowanych manifestacji. W końcu, jak czytamy na jednym z plakatów, „Jesteśmy realistami, żądamy niemożliwego”.
Follow https://twitter.com/dziennipolskiDołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?