Ani jednej zmarszczki

Zasadniczym celem chirurgii plastycznej jest odtwarzanie lub przywracanie funkcji i kształtu części ciała poprzez formowanie takich tkanek jak skóra, powięź, ścięgna, nerwy, chrząstka, kość, tkanka tłuszczowa. Do chirurgii plastycznej należy też chirurgia estetyczna (kosmetyczna), która zyskuje sobie na świecie coraz więcej zwolenników.

zajmuje się korekcją części ciała (przeważnie twarzy) znacznie odbiegających od przyjętych norm estetycznych oraz usuwaniem oznak starzenia się powłok ciała. Z tego rodzaju korekt najczęściej korzystają kobiety pragnące jak najdłużej wyglądać młodo i pięknie. Istnieje też grupa zabiegów, którymi interesują się zarówno kobiety, jak i mężczyźni. Są to np. korekty odstających uszu, czy nosa po urazie.
Zabiegi upiększające, takie jak powiększanie piersi wykonywane są tylko u kobiet powyżej 18. roku życia, ale defekty w postaci odstających uszu można korygować już u małych dzieci, 7 - 8-letnich.
Pacjentami gabinetów chirurgii estetycznej bardzo często są ludzie młodzi, zwłaszcza dziewczyny, które pragną powiększyć piersi lub odessać nadmiar tkanki tłuszczowej. Osoby starsze dążą głównie do usuwania efektów starzenia.
Czasem zdarza się, że pacjent oczekuje od lekarza zmiany swojego wyglądu (w którym nie można dopatrzyć się wad urody), wiążąc z zabiegiem nierealne oczekiwania. Jest pewien, że np. nowy kształt nosa odmieni jego życie. Będzie miał dzięki temu lepszą pracę, znajdzie przyjaciół, męża, żonę. W takiej sytuacji staram się zniechęcić pacjenta do zabiegu lub mówię wprost, że go nie zoperuję. Komuś, kto przychodzi do lekarza z taką motywacją, bardziej przydałaby się rozmowa z psychologiem.
Wskazania do zabiegów z zakresu chirurgii estetycznej są zawsze subiektywne. Jeżeli pacjentka, zwłaszcza młoda dziewczyna mówi, że ma zbyt małe piersi i chciałaby je powiększyć, choć w moim przekonaniu nie jest to żaden defekt, to często przekonuję ją do zmiany decyzji (niestety, raczej bezskutecznie). Kobiety chcą mieć większy biust, żeby podobać się swoim partnerom - którym często zupełnie na tym nie zależy - ale przeważnie robią to dla siebie, w tajemnicy przed mężem czy chłopakiem. Niektóre panie, zmieniając kształt piersi chcą spełnić swoje marzenie z młodości, czy po prostu zrobić coś dla siebie, żeby odreagować życiowe niepowodzenia.
Powiększenia piersi mogą być wykonywane u kobiet w każdym wieku, ale najczęściej z takich zabiegów korzystają panie w przedziale wiekowym 25 - 40 lat, które po urodzeniu dzieci chcą mieć piersi nie tyle duże, co jędrne.
Do powiększania piersi wykorzystuje się implanty silikonowe, sprawdzone w ponad 40-letniej praktyce chirurgicznej na całym świecie. Początkowo wykonywano implanty z nie najlepszych materiałów (pękały, silikon wypływał, powstawały stany zapalne), lecz dziś są zupełnie inne. Mają kilkuwarstwowe otoczki, są bardzo wytrzymałe, a żel nie jest już w postaci płynnej. Implant powinien być wymieniany co 10 - 15 lat, ale to nie znaczy, że tak być musi. Producenci implantów dają dziś na swoje wyroby przeważnie gwarancję dożywotnią.
Efekty starzenia są najbardziej widoczne na twarzy, szyi i rękach.

Kiedy pojawiają się pierwsze zmarszczki mimiczne, na czole i koło oczu, to do ich "zlikwidowania" wystarczają zabiegi polegające na wstrzyknięciu podskórnie toksyny botulinowej (Botox, Dysport), która poraża zakończenia nerwowo-mięśniowe w mięśniach mimicznych, powodujące powstawanie zmarszczek. Po kilku miesiącach zakończenia te regenerują się i czynność mimiczna mięśni wraca do stanu sprzed zabiegu. Oznacza to, że botox (który jest lekiem dokładnie przebadanym i bezpiecznym) można użyć ponownie. Z takich zabiegów korzystają zarówno kobiety, jak i mężczyźni.
Druga grupa nieoperacyjnych metod polega na zastosowaniu tzw. wypełniaczy. Jest to najczęściej kwas hialuronowy, utrzymujący się w tkankach od 6. miesięcy do 1,5 roku. Preparat ten nadaje się do wypełniania fałdów nosowo-wargowych lub do powiększania ust. Po upływie ok. 1,5 roku efekt zanika, co nie oznacza, że zabieg trzeba ponawiać. Decyzja należy do pacjenta.
Jeśli zastosowanie toksyny botulinowej nie daje pożądanych rezultatów, przy silnym zwiotczeniu skóry twarzy i szyi można wykonać zabieg chirurgiczny - lifting. Polega on na przecięciu skóry we włosach, przed i za uchem i jej odpreparowaniu. Następnie naciąga się ją tam, gdzie jest zbyt luźna, likwidując obwisłe policzki, rowki między nosem a wargami, napięcie czoła, podbródka i szyi. Można też wykonać lifting szyi, czasami połączony z odessaniem nadmiaru tkanki tłuszczowej. Efekt takiego zabiegu utrzymuje się przez 5 - 7 lat.
Na twarzy korygowane są przeważnie powieki górne i dolne. Obwisła skóra powieki górnej może przeszkadzać w patrzeniu, czytaniu. Zabieg polegający na wycięciu nadmiaru skóry wykonuje się więc ze względów estetycznych, ale i funkcjonalnych. To samo można zrobić z powieką dolną. Czasami wycina się również nadmiar tłuszczu okołogałkowego (worki pod oczami) albo przemieszcza się go w dół. U niektórych pacjentów wskazane jest

(czasami wydaje się, że jest za dużo skóry na górnych powiekach, a okazuje się, że to brwi są za nisko). Zabieg taki przeprowadzany jest endoskopowo.
Powiększanie ust odbywa się za pomocą wypełniaczy albo własnego tłuszczu odessanego z innego miejsca na ciele lub pobranego z fragmentem skóry właściwej.
Wykonywane są też zabiegi zwiększające czerwień wargową, ale zdarza się, że powstała po nich blizna może mieć tendencję do obkurczania się i zniekształcenia ust.
W twarzy można również zrobić implant bródki (gdy broda jest silnie cofnięta). W USA panuje obecnie moda, na mocno zarysowane żuchwy u mężczyzn.
Efektem starzenia się rąk jest jakby nadmiar skóry przy zbyt małej ilości tkanki podskórnej. W takiej sytuacji można przeszczepić tłuszcz, a wyniki takich zabiegów są zadowalające.
Mówiłem wcześniej o powiększaniu piersi, ale niektóre kobiety proszą o zmniejszenie biustu. Wynika to z potrzeb estetycznych lub zdrowotnych. Jeżeli młoda dziewczyna ma bardzo duże piersi, może mieć z tego powodu kompleksy, bo jest obiektem nadmiernego zainteresowania. Duże piersi dają też dolegliwości ze strony kręgosłupa. Niektóre dziewczyny mają zniekształcone obojczyki od ucisku ramiączek stanika. Tym kobietom zmniejszenie piersi znacznie poprawia samopoczucie i komfort życia. Efekty kosmetyczne tego rodzaju zabiegów są jednak gorsze, mniej przewidywalne od osiąganych przy powiększaniu piersi.
Dzięki chirurgii estetycznej można poprawić wygląd brzucha, co jest istotne dla kobiet, które rodziły, mają blizny po cesarskim cięciu czy przepuklinie. Ze zbyt dużego brzucha odsysa się tkankę tłuszczową i wycina nadmiar skóry.
Od pewnego czasu zdarzają się pacjentki zainteresowane powiększaniem, uwypuklaniem pośladków (zabieg często stosowany w USA).
Niektóre kobiety chciałyby poprawić kształt łydek, co nie zawsze jest możliwe. Jeśli łydki są za duże, może to być podyktowane budową układu kostnego i mięśniowego. Nie da się wtedy przeprowadzić żadnej korekty, natomiast przy nadmiarze tkanki tłuszczowej można ją odessać. Takie zabiegi wykonywane są jednak niechętnie, ponieważ odsysanie tłuszczu w niższych partiach ciała wiąże się z dłuższym gojeniem, obrzękami, większym ryzykiem wyczuwalnych lub widocznych pod skórą nierówności.
Jeśli łydki są zbyt szczupłe można w nich umieścić implanty. Najczęściej dotyczy to przyśrodkowych części łydek.

Lekarz wykonujący zabiegi z zakresu chirurgii estetycznej informuje pacjentów o ewentualności wystąpienia powikłań, co trzeba brać pod uwagę przy każdej interwencji chirurgicznej.
Przed zabiegiem zlecane jest wykonanie podstawowych badań, bo przecież może się zdarzyć, że zmiany w wyglądzie, np. twarzy, odzwierciedlają toczący się w organizmie proces chorobowy. W mojej praktyce lekarskiej kilkakrotnie przyczyniłem się do zdiagnozowania u pacjentek obecności wirusa zapalenia wątroby typu C i innych poważnych schorzeń.
Przed każdym zabiegiem powiększania piersi pacjentki kierowane są na USG lub mammografię.
Wielu z nas chciałoby jak najdłużej zachować młodość, ukrywając skrzętnie oznaki starzenia. O skórę trzeba jednak dbać przez całe życie, od najmłodszych lat, a nie dopiero wtedy, gdy widać na niej niekorzystne zmiany.
Niektórzy myślą, że mogą pić alkohol, palić papierosy, niewłaściwie się odżywiać, nie używać kosmetyków, bo w starszym wieku poddadzą się operacji plastycznej, która ich odmłodzi. Takie nadzieje są czasem płonne.
Trzeba też pamiętać, że efekty po zabiegach chirurgii estetycznej, jakie widzimy np. w telewizji, to nie jest obraz do końca prawdziwy. Kobiety pięknie ubrane, uczesane, z makijażem, w świetle reflektorów i blasku kamer wyglądają bardzo atrakcyjnie. Tymczasem ocena efektu zabiegów jest subiektywna. To, co podoba się pacjentowi, nie zawsze pokrywa się z odczuciami innych ludzi. I odwrotnie.
Jeżeli pacjent czuje, że chciałby coś zmienić w swoim wyglądzie, to powinien przede wszystkim porozmawiać z chirurgiem, który doradzi, jakie zabiegi można wykonać już dziś, a jakie np. za kilka lat. A może lepiej będzie całkiem z nich zrezygnować.
Wysłuchała: DANUTA ORLEWSKA