Banki hipoteczne wchodzą do gry

Na polski rynek usług finansowych wkraczają tzw. banki hipoteczne (ang. mortgage bank). Są to banki wyspecjalizowane w udzielaniu kredytów hipotecznych na cele budownictwa mieszkaniowego i przemysłowego.

Prekursorem bank Pekao SA

Pierwszą instytucją finansową, która wprowadziła bank hipoteczny na polski rynek usług finansowych był bank Pekao SA. Miało to miejsce sześć lat temu.

Działa już także bank hipoteczny utworzony w ramach grupy kapitałowej BRE Banku. Kolejnym bankiem, który jest też zainteresowany prowadzeniem bankowości hipotecznej, jest bank PKO BP. Zamierza przekształcić przejęty niedawno Nordea Bank Polska w wyspecjalizowaną jednostkę bankową, która będzie finansować transakcje na rynku nieruchomości. - Utworzenie nowego podmiotu w Grupie PKO to nie tylko element realizacji naszej strategii - mówi prezes PKO BP Zbigniew Jagiełło.

- Zakłada ona porządkowanie aktywów, wykorzystanie efektu synergii oraz stworzenie spółek produktowych, wspieranych przez Bank PKO BP pod względem operacyjnym, kapitałowym i dystrybucyjnym.

Uruchomienia typowych banków hipotecznych nie wykluczają też inne duże krajowe banki. Warto nadmienić, że do listopada 2008 roku na polskim rynku działał bank hipoteczny Nykredit. Potem bank ten wycofał swoją działalność z naszego kraju. Swego rodzaju bankiem hipotecznym jest na naszym rynku DomBank, który w ramach grupy Getin Bank oferuje tylko kredyty hipoteczne.

Banki hipoteczne istotnie różnią się od swoich uniwersalnych odpowiedników - tzw. spółek matek. Zasady ich działania zostały ujęte w ustawie o listach zastawnych i bankach hipotecznych. - Szczególną cechą takich banków jest ograniczony zakres działania - informuje Andrzej Prajsnar, ekspert eBroker.pl. - Takie podmioty specjalizują się tylko w finansowaniu nieruchomości. Ich utworzenie często jest związane z decyzją banku uniwersalnego, który pragnie zmniejszyć własne ryzyko kredytowe.

Powodem takich decyzji są coraz bardziej restrykcyjne wymagania kapitałowe stawiane bankom. Mowa tu głównie o regulacjach dotyczących wymogów kapitałowych i zarządzania ryzykiem w banku prowadzącym działalność transgraniczną. Ta grupa wymagań określana jest potocznie jako Bazylea III. Okres wprowadzenia dość restrykcyjnych zasad zawartych w tym unijnym akcie prawnym jest na szczęście długi - wprowadzanie wszystkich postanowień ma zakończyć się dopiero w styczniu 2019 roku.

Nieco taniej dla klienta, bezpiecznie dla banku

Co zyskuje bank powołujący bank hipoteczny? Zyskuje dodatkowe, bezpieczne źródło finansowania. Za pośrednictwem utworzonego podmiotu może emitować tzw. hipoteczne listy zastawne. Ten rodzaj obligacji uchodzi za jeden z najbezpieczniejszych, porównywalny z obligacjami skarbowymi.

- Finansowanie akcji kredytowej listami zastawnymi od lat świetnie sprawdza się w krajach starej Unii. Na przykład w Niemczech wolumen wyemitowanych listów zastawnych jest większy niż kwota obligacji rządowych, a jego wartość jest blisko tysiąc razy wyższa niż w Polsce - mówi Piotr Cyburt, prezes BRE Banku Hipotecznego.

Co zyskuje klient - kredytobiorca? Powinien pozyskać pieniądze nieco taniej niż w klasycznym banku uniwersalnym. Jest to możliwe dzięki temu, że bank hipoteczny prowadzi specjalistyczną działalność w wąskim zakresie. Jego koszty funkcjonowania mogą być niższe niż w bankach zajmujących się wszystkim, co wiąże się z bankowością.

Powinno to skutkować niższym oprocentowaniem kredytu hipotecznego w banku specjalistycznym, bądź niższą prowizją. Jednak na polskim rynku bankowym działa jeszcze niezbyt wiele banków hipotecznych, konkurencja nie jest zatem zbyt duża. Dlatego koszty kredytów w bankach hipotecznych jeszcze niekoniecznie są istotnie niższe niż w bankach uniwersalnych.