Bezpieczny dom. Dom kultury

Już po raz czwarty dyrektorzy i dyrektorki domów kultury z całej Małopolski mogli spotkać się w ramach Małopolskiego Kongresu Dyrektorów Domów Kultury, który odbył się 12 i 13 października w Babiogórskim Centrum Kultury w Zawoi. Kolejna małopolska miejscowość gościła to coroczne wydarzenie, któremu przyświeca nadrzędna idea dialogu – spotkania, poznania i rozmowy w gronie osób zarządzających domami kultury z całego województwa. To jedyne takie wydarzenie w regionie i cieszymy się, że udało się je zorganizować po raz kolejny, po rocznej przerwie. Wędrujący po Małopolsce Kongres każdego roku będzie sięgał do innych doświadczeń i inspirował się tematami, zagadnieniami i wyzwaniami, jakie współczesność stawia przed kadrą zarządzającą podstawowymi, najbliższymi mieszkańcom instytucjami kultury. W tym roku tematem, nad którym pochylali się uczestnicy, była kondycja psychiczna młodzieży.

Domy kultury to miejsca, których rolą jest wspieranie, towarzyszenie i odpowiadanie na potrzeby młodych uczestników kultury. Wierzymy w siłę naszych instytucji jako miejsc otwartych i przyjaznych, dających poczucie bezpieczeństwa i oparcie. Jak połączyć te idee z narastającymi oczekiwaniami związanymi z coraz trudniejszą sytuacją psychiczną społeczeństwa, szczególnie najmłodszej jego części? Temu między innymi poświęcony był wykład otwierający kongres, a w trakcie panelu dyskusyjnego i open space’u uczestnicy mogli podzielić się refleksjami nad tym, czym jest kryzys psychiczny i jakie mogą być jego źródła oraz szukali odpowiedzi na pytanie o to, jak pracować z młodzieżą, by dbać o jej zdrowy rozwój.

Nie zostawiono bez komentarza również takich zagadnień, jak obowiązki prawne domów kultury w pracy z młodzieżą i sposoby ich realizacji, procedury ochrony dzieci i młodzieży przed krzywdą oraz jakie konkretne działania mogą podjąć domy kultury, by stać się dla młodych ludzi bezpiecznym miejscem wsparcia.

W twórczej i inspirującej atmosferze uczestnicy mogli porozmawiać między innymi z przedstawicielami Stowarzyszenia Siemacha, Nastoletniego Azylu, Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę. Nie bez znaczenia były również rozmowy we własnym gronie, rzadko bowiem Dyrektorzy i Dyrektorki mają okazję, by w tak licznym wzajemnym towarzystwie dzielić się codziennymi doświadczeniami. W kongresie wzięło udział blisko 60 przedstawicieli małopolskich instytucji kultury – od małych gminnych ośrodków, pod duże centra kultury.

Drugiego dnia kongresu uczestnicy wzięli udział w spotkaniach inspirujących i warsztatach, prowadzonych przez trenerów Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę, Fundacji Save the Children, Wojewódzkiego Urzędu pracy w Krakowie, Teatru Forum oraz Myślenickiego Ośrodka Interwencji Kryzysowej. Pierwszym poruszonym tematem były Standardy pracy z młodzieżą. O zasadach bezpiecznych relacji, prowadzonych przez Urszulę Kubicką-Kraszyńską z Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę. Arkadiusz Ziętek opowiadał o Teatrze Forum jako formie pracy z młodzieżą, Joanna Hajduk z Fundacji Save the Children o Programach wsparcia rozwoju psychospołecznego dzieci, a Ewa Bodzińska-Guzik z Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie we współpracy z Doradczyniami zawodowymi CIZ w Krakowie, Tarnowie i Nowym Sączu, szukała odpowiedzi na pytanie Jak oszlifować diament? Wzmacnianie poczucia własnej wartości młodzieży przez budowanie marki osobistej. Ostatni warsztat poświęcony był tematowi: Warto się nie bać pomagania – o wspieraniu dzieci doświadczających sytuacji trudnych i prowadziła go Sylwia Michalec-Jękot z Ośrodka Interwencji Kryzysowej i Poradnictwa w Myślenicach.

O tym, co udało się wypracować, do jakich wniosków dojść i jakie działania zaplanować można przeczytać na stronie internetowej MIK-u (www.mik.krakow.pl/kongres), gdzie zamieszczono obszerne omówienie i podsumowanie Kongresu.

IV Małopolski Kongres Domów Kultury to jedno z wydarzeń związanych z działaniami Małopolskiego Instytutu Kultury w Krakowie z zakresu edukacji kulturowej. Jego kontynuacją i rozwinięciem wątków poruszonych w trakcie dyskusji panelowych będzie Forum Edukacji Kulturowej, które odbędzie się 26 października 2023 w ARTzonie Ośrodka Kultury Norwida na os. Górali 4 w Krakowie. Tematem Forum jest Niewidzialna Młodzież, a my chcemy stawić czoła tej niewidzialności. Bo choć młodzi są głośni, bezczelni, wszędzie ich pełno, to jednak znikają z naszych dorosłych radarów. Powoli wycofują się ze wspólnych kulturowych przestrzeni, wędrują własnym ścieżkami, znikają w labiryntach swoich problemów, z których nie potrafią samodzielnie się wydostać.

Jak to możliwe, że my mówimy o młodych, młodzi o sobie, a wzajemnie się nie słyszymy? W trakcie Forum chcemy spojrzeć na młodzież ich własnymi oczami. Nie mówić o nich, ale do nich, dowiedzieć się, jak kierować przekaz do Młodych, by usłyszeli. Chcemy w kulturze poszukać tego, co łączy wszystkich, bez względu na wiek. Wierzymy, że kompas edukacji kulturowej wyznaczy nam drogę, która poprowadzi do tych miejsc, gdzie dialog międzypokoleniowy i wspólne istnienie w kulturze są możliwe. Nasze spotkanie ma służyć budowaniu koalicji dorosłych i młodzieży w kulturze. Zapraszamy do wsłuchania się w głos młodych, porozmawiania o rozwiązaniach – systemowych i szczegółowych – a także do udziału w inspirujących warsztatach pokazujących metody do pracy z młodzieżą. Jedną z takich metod, o których opowie Izabela Bryzik, prelegentka z Małopolskiego Instytutu Kultury, są Rady Młodzieżowe przy instytucjach kultury. Taką radę udało się nam ukonstytuować w MIK-u, a refleksjami i wnioskami płynącymi z pracy z Młodymi chcemy podzielić się z szerszym gronem.

IV Małopolski Kongres Dyrektorów Domów Kultury odbył się dzięki środkom finansowym Narodowego Centrum Kultury w ramach programu „Kultura-Interwencje 2023” oraz Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego.