Błękitna Laguna

   Bezkresną równinę z każdej strony zamykał łańcuch dalekich gór, a jak okiem sięgnąć czarne pole zastygłej lawy pokrywała spękana skorupa bazaltu: wypiętrzona, wielokrotnie nawarstwiona wskutek kolejnych erupcji, porośnięta jedynie suchym dywanem szarych mchów. To natura, sama kształtując krajobraz, uczyniła go tak niegościnnym dla form innego życia.
   Im bliżej Grindaviku, tym bardziej należało wypatrywać dymów elektrociepłowni oddalonej zaledwie 5 kilometrów od tego miasta i aż dziw, że opuszczające jej kominy śnieżnobiałe kłęby pary dostrzegało się niemal w ostatniej chwili. To zasługa położenia niewysokich zabudowań Svartsengi w wydrążonym zagłębieniu pola lawowego, z którym musiały wpierw uporać się buldożery, oraz dodatkowej zasłony w postaci najbliższych gór.

   Svartsengi to elektrociepłownia geotermiczna, jakich na Islandii pracuje wiele. Zaopatrują kraj w 45 proc. energii elektrycznej, wykorzystując do jej wytwarzania gorące źródła - efekty działalności wulkanów na wyspie. Wprawdzie bogactw mineralnych Islandia ma bardzo niewiele, za to naturalnych źródeł energii całe mnóstwo i stref geotermalnych zlokalizowano prawie tysiąc, a gorące źródła liczone są na setki. Gdy wypływ magmy czy wybuch wulkanu da upust więzionej dotąd energii, produkcja prądu spada i trzeba rozpocząć eksploatację innego pola geotermicznego.
   Gdzie obserwuje się nasiloną aktywność wulkaniczną obszarów, tam w głębi Ziemi gromadzą się ogromne zasoby ciepła. Przedostająca się między gorące skały woda nagrzewa się i zamienia w parę; w takich miejscach tryska wrzątek, wydobywają się gazy i obłoki pary. Zjawiska te wykorzystano na bogatym w potencjał geotermiczny półwyspie Reykjalit (południowo-zachodnia Islandia), budując elektrociepłownię Svartsengi - dużej mocy, opartą na unikalnej technologii korzystania z zasobów wody pochodzącej z morza, na głębokości 2 000 metrów infiltrującej tam w nagrzane skały. Działalność ludzi sprowadziła się wówczas do wywiercenia studni oraz ujarzmiania mieszanki pary i wody o temperaturze nawet kilkuset stopni Celsjusza.

   W zbiornikach Svartsengi oddziela się wodę od pary; jej ciśnienie kieruje się do obracania turbin i produkcji elektryczności, natomiast gorącą wodę przeznacza się dla celów gospodarczych - ogrzewania zimnej wody, mieszkań oraz szklarni (aż 75 proc. Islandczyków ogrzewanie domów zawdzięcza gorącym źródłom). Wykorzystana już i mocno schłodzona woda odprowadzana jest do przygotowanych w tym celu basenów kąpielowych - od barwy krzemionki i siarczanów w niej rozpuszczonych - nazwanych Błękitną Laguną.
   Zbiorniki mlecznoniebieskiej, wysoce zmineralizowanej wody termalnej - choć sprawiają wrażenie naturalnych - są sztucznym tworem o powierzchni 5 000 m kw. i zostały wyżłobione w kilkumetrowych warstwach skamieniałej lawy. Ich stopniowana głębokość mieści się w granicach półtora metra, a kierowana do nich woda cały rok utrzymuje komfortową dla ciała temperaturę 36°C - 39°C. We właściwym Islandii, surowym i nazbyt zimnym środowisku powstało miejsce wręcz magiczne, którego temperatura wody wielokrotnie przewyższa niską temperaturę powietrza, a zestawienie czarnych, wulkanicznych skał z bladobłękitną taflą basenów daje niewiarygodne efekty wizualne: pierwsza kąpiel w takim miejscu dla niejednego będzie unikalnym przeżyciem. Lecz sama przyjemność to nie wszystko.

   Wody laguny mają specjalne, kosmetyczne i lecznicze działanie. Duża w nich zawartość aktywnych naturalnych soli mineralnych oraz alg (przypomnijmy - jest to woda morska) wywiera na zażywających kąpieli wielokierunkowe korzystne działanie: biała krzemionka delikatnie skórę oczyszcza i wpływa na nią rewitalizująco, niebieskozielone algi odżywiają ją i zmiękczają, zaś sole mineralne nawilżają, dają uczucie odprężenia, a także mają na długo usuwać zmęczenie.
   Woda i srebrzystoszary szlam wykazują też dowiedzione właściwości terapeutyczne, a poddające się kuracjom osoby ze schorzeniami skóry mają zapewnione miejsca noclegowe i udostępnione oddzielne baseny. Przez wzgląd na silnie bodźcowe działanie wody wszystkim zaleca się co najwyżej jednogodzinne przebywanie w kąpieli, przy czym już po trzydziestu minutach wskazana jest przerwa i odpoczynek na brzegu.
   Pawilony kąpieliska prowadzą sprzedaż produktów służących pielęgnacji skóry, kto chce, może w nich skorzystać z sauny, może także zamówić zestaw usług obejmujący kąpiel wraz z wykonywanym w basenie masażem oraz aplikowanymi na ciało specyfikami.
   Dzięki tym różnym walorom popularność - opatrzonej certyfikatami i docenionej nagrodami - Błękitnej Laguny jest tak wielka, że do konkursu na najsłynniejsze miejsce Islandii mogłaby, bez żenady, stawać obok gejzerów, wulkanu Hekla czy lodowca Vatna. I tak bowiem niejedna do nich wyprawa kończy się zawsze w tym samym miejscu: w ciepłych wodach Błękitnej Laguny.
KRYSTYNA SŁOMKA
Zdjęcia: autorka

   Średnia temperatura wody w basenach wynosi 37°C, współczynnik pH określono jako 7,5, zawartość soli mineralnych osiąga 25 g/dm sześc. (wody gruntowe zawierające soli powyżej 10 g/dm sześc. określa się już jako wysoko zmineralizowane). O właściwościach wody decyduje głównie bogata zawartość krzemionki, a także sodu, potasu, wapnia, chloru, dwutlenku węgla, fluoru, siarczanów oraz magnezu.(KS)