Małopolska. Chcesz dostać stypendium, musisz być prymusem w każdej dziedzinie

WIDEO: Krótki wywiad

Regionalny Program Stypendialny od czterech lat wspiera finansowo zdolnych uczniów z Małopolski. Rekrutacja do programu była zawsze możliwa dla młodzieży z wysoką średnią ocen, a dodatkowo najbardziej zdolni zbierali punkty za osiągnięcia krajowe i międzynarodowe.

Dzieci, którym udało się dostać dofinansowanie mogły liczyć na miesięczne stypendium w wysokości: 400,00 zł brutto - dzieci 5-7 klasa szkoły podstawowej, 500 zł brutto 8 klasa, 600 zł brutto uczniowie szkół ponad podstawowych.

Do tej pory na stypendium mogli liczyć uczniowie którzy osiągnęli średnią ocen powyżej 4.5. Oznaczało to, że z przedmiotów, w których nie czuli się prymusami nie musieli starć się o najwyższe oceny. Teraz, jeśli chcą liczyć na wsparcie finansowe, będą musieli to zmienić.

- W tym roku zrobiono coś dla mnie niezrozumiałego: średnią 4.5, która uprawniała do udziału w programie, podniesiono do poziomu ponad 5.0 i wyżej. Wytłumaczenie jest tylko jedno: postanowiono uniemożliwić większości uczniów już samo złożenie aplikacji, żeby mieć mniej pracy z ich ocenami - mówi Marek Żak, ojciec licealisty z V LO w Krakowie.
Rodzic jako przykład podaje sytuację swojego syna Radosława, który od paru lat reprezentuje Polskę na międzynarodowych zawodach matematycznych.

- Dwa razy zdobył srebrne medale na Międzynarodowej Olimpiadzie Matematycznej. W zeszłym roku w programie w rankingu licealistów był na drugim miejscu z wartością 400 punktów - z tego ponad 350 było za osiągnięcia "dodatkowe". Stypendium przyznawano od poziomu 22 punktów... Za zeszły rok szkolny syn ma średnią 4.89, gdy limit dla licealistów został ustalony na 5.1. Nie chodzi mi o moje dziecko - ono sobie poradzi bez tych pieniędzy. Uważam jednak, że wprowadzona zmiana wypacza zupełnie cel działania programu, którym jest wspieranie dzieci zdolnych - mówi rodzic licealisty.

Michał Drewnicki wyjaśnia, że podniesienie minimalnych średnich ma na celu usprawnienie procesu wyłaniania stypendystów.
- Należy bowiem zauważyć, iż w roku szkolnym 2018/2019 złożono 4100 aplikacji, a w poprzednich latach ok. 2600 oraz ok. 1000, co świadczy o bardzo dynamicznym przyroście. Dotychczasowe doświadczenia wskazują, że proponowane średnie nie są za wysokie uwzględniając ilość możliwych do udzielenia stypendiów. W obecnym roku szkolnym planuje się przyznać 760 stypendiów - mówi rzecznik marszałka.

To jednak nie przekonuje rodziców dzieci aplikujących do stypendium.

- Rozumiem, że mogły wystąpić przesłanki do ograniczania programu np. ze względu na ograniczenia finansowania, ale sposób w jaki to uczyniono jest moim zdaniem błędny. W poprzednich latach urzędnicy przyjmujący wnioski podkreślali, że tak naprawdę starają się koncentrować na uczniach mających potwierdzone osiągnięcia w konkursach i olimpiadach - szczególnie tych międzynarodowych; to ci uczniowie byli w czołówkach rankingów tego programu. Teraz, po zmianach, nadal będą - ale tylko pod warunkiem, że osiągną wyśrubowaną średnią ustaloną dla programu – mówi Marek Żak.

Rodzic licealisty dodaje, że jego zdaniem nikt nie pomyślał, że dzieci zdolne - szczególnie te najzdolniejsze - nie charakteryzują się świetnymi wynikami z każdego możliwego przedmiotu.
- One często są świetne, nieraz na poziomie międzynarodowym, w jakiejś wąskiej dziedzinie - mówi rodzic.

Wyśrubowane progi średniej oceny wyników w nauce nie robią wrażenia na Jacku Kaczorze, dyrektorz I LO w Krakowie. W tej placówce na 850 licealistów z Regionalnego Programu Stypendialnego korzysta aż 50 uczniów.

- Ja nie przejmowałbym się podniesieniem progu średnich ocen. Jeśli ktoś jest wybitnie zdolny, ale nie kwalifikuje się do tego dofinansowania, można wskazać 20 innych stypendiów, w których może mieć duże szanse, np. Stypendium im. Juliusza Lea, czy Stypendium Ministra Edukacji Narodowej – mówi dyrektor „jedynki”.

Dodaje, że Małopolska jest w czołówce szkół, które mogą pochwalić się najzdolniejszymi uczniami w kraju.
- Nie powinno więc dziwić, że progi uprawniające do aplikacji do stypendium są tak wyśrubowane – mówi dyrektor V LO.

Jacek Kaczor zwraca uwagę na to, że liczba dostępnych stypendiów jest wystarczająca do tego, żeby każdy zdolny uczeń znalazł coś dla siebie.

- Problemem jest brak wiedzy wśród uczniów ich rodziców na temat dostępnych stypendiów, oraz tego w jaki sposób można się o nie starać. Ważne jest, żeby uczniowie mogli liczyć na wsparcie nauczycieli, którzy orientują się w zasadach przyznawania stypendiów – dodaje dyrektor „jedynki”.

Do tej pory na trzech listach rankingowych Regionalnego Programu Stypendialnego znalazło się 2017 wniosków, dotyczących uczniów szczególnie uzdolnionych. 618 młodych ludzi uczęszcza do klas 5-7 szkół podstawowych, 417 jest z 8 klas szkół podstawowych lub klas 3 gimnazjów. Wreszcie 982 to uczniowie klas szkół ponadpodstawowych/ ponadgimnazjalnych. Łącznie do 2017 uczniów trafiło ponad 12,5 mln zł.

Planowany termin rozpoczęcia tegorocznego naboru to II połowa lutego. Nabór wniosków będzie trwał 30 dni od dnia ogłoszenia.