Ciąża z procentami

Fot. Piotr Kędzierski

Nie istnieje bezpieczna dawka alkoholu dla kobiety spodziewającej się dziecka

W czerwcu opinią publiczną wstrząsnął skandal. W Otwocku dziewczynka urodzona przez 38-letnią Monikę K. miała 2,9 promila alkoholu we krwi, a kobieta podczas porodu - 1,29 promila.
- Na szczęście są to przypadki marginalne. Niestety, podczas ciąży alkohol spożywa też mnóstwo dbających o siebie i swoje dzieci, wykształconych Polek. Wciąż pokutuje mit, że od czasu do czasu kieliszek wina czy szklanka piwa nie zaszkodzi - ocenia prof. Tomasz Niemiec, ginekolog z Instytutu Matki i Dziecka.
Podczas badania moczu u ciężarnych pacjentek instytutu u 20 procent wykryto obecność enzymów, które świadczą o tym, że dzień lub kilka dni wcześniej, kobiety te spożywały alkohol. Raport przygotowany trzy lata temu przez Polską Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych przedstawia jeszcze czarniejszy scenariusz. Nawet co trzecia kobieta w wieku rozrodczym (18-40 lat) podczas ciąży piła alkohol. Najczęściej spożywały trunki przyszłe matki z wykształceniem średnim, najrzadziej z wykształceniem podstawowym. Najwięcej pijących w czasie ciąży kobiet jest w małych i średnich miastach - najmniej w dużych aglomeracjach i na wsiach.
Najnowsze badania przeprowadzone w lipcu przez Fabrykę Komunikacji Społecznej, organizatorów kampanii "Lepszy start dla Twojego dziecka", potwierdzają te doniesienia. Badaniem objęto 319 spodziewających się dziecka mieszkanek miast w wieku od 20 do 35 lat. Podczas wywiadów 11 procent kobiet w ciąży przyznało się, że spożywało alkohol. Zdecydowana większość uważała jednak, że wino pozytywnie wpływa na układ krwionośny przyszłej matki, a piwo oczyszcza nerki. - Charakterystyczne jest to, że kobietom "picie alkoholu" kojarzy się głównie z nadużywaniem wysokoprocentowych trunków. Okazjonalne picie kieliszka wina czy szklanki piwa nie mieści się według nich w tej definicji. Ciężarne zaznaczały więc, że one nie piją, tylko delektują się napojem alkoholowym - _mówi__Joanna Kraińska, koordynator akcji "Lepszy start dla Twojego dziecka", której partnerem jest m.in. Polskie Towarzystwo Ginekologiczne i Polski Przemysł Spirytusowy.
Rozpoczęta w sierpniu kampania społeczna ma na celu uświadomić przyszłym matkom, że nie istnieje bezpieczna dawka alkoholu podczas ciąży. W krótkim czasie po wypiciu trunku przez matkę jego stężenie we krwi dziecka jest takie samo jak u ciężarnej. Alkohol jest jedną z przyczyn zespołu ADHD, wrodzonych wady serca czy nerek. Wypity w każdym okresie ciąży może wywołać poronienie albo przedwczesny poród.
-**_Każda ilość alkoholu może spowodować nieodwracalne mikrouszkodzenia w mózgu dziecka - _podkreśla prof. Tomasz Niemiec, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. - _Nikt nie wie dokładnie, ile takich dzieci rodzi się rocznie, ponieważ skutki działania alkoholu na płód są widoczne często dopiero w momencie rozwoju dzieci. Maluchy matek pijących mogą mieć trudności z mówieniem, wolniej się uczyć a w szkole mieć problemy z pisaniem, czytaniem i funkcjonowaniem wśród rówieśników.
Według amerykańskich statystyk od 3 do 5 noworodków na 1000 żywych urodzeń przychodzi na świat z alkoholowym zespołem płodowym FAS. Najłatwiej rozpoznawalną cechą tego schorzenia są zniekształcenia twarzy. Buzia noworodka jest spłaszczona, oczy w kształcie migdałów i brakuje charakterystycznej rynienki pod nosem. - Około 1/3 pijących matek prawdopodobnie urodzi dziecko obarczone tym schorzeniem - _zaznacza Małgorzata Klecka, terapeutka, która na co dzień wspiera kilkadziesiąt rodzin wychowujących dzieci obciążone alkoholowym zespołem płodowym.
Rzadko diagnozuje się pełnoobjawowy FAS. W zasadzie każde dziecko cierpi inaczej. Jedne są nadpobudliwe, inne nadmiernie wyciszone. Mimo że ich iloraz inteligencji często jest w normie, mają kłopoty w szkole. Cechą wspólną są zaburzenia sensoryczne. - _Dzieci z jednej strony nie czują bólu, zimna, gorąca, a z drugiej potrafią z płaczem reagować na dotyk. Spowodowane jest to tym, że alkohol w życiu płodowym zaburzył rozwój i rozmieszczenie komórek receptorowych - tłumaczy Małgorzata Klecka, autorka książki "FAScynujące dzieci".
Profesor Niemiec przyznaje, że coraz więcej kobiet w ciąży w gabinecie pyta się, jak alkohol wpływa na dziecko. - Czasami mówią wystraszone, że kiedy były na imprezie nie wiedziały jeszcze, że są w ciąży. Tłumaczę im zawsze, że mogło się nic nie stać, a mogło podziać się bardzo źle. Na przyszłość nie warto ryzykować - apeluje ginekolog.
NATALIA ADAMSKA

Dzień FAS

W sobotę, 6 września, na Rynku Głównym odbędzie się piknik rodzinny współorganizowany przez PARPA w ramach obchodów Światowego Dnia FAS (9 września). Spotkanie będzie okazją zasięgnięcia informacji na temat FAS i wpływu alkoholu na ciążę. Podczas imprezy rozdawane będą ulotki, broszury, plakaty, a eksperci z różnych dziedzin będą udzielać konsultacji. Podczas pikniku będzie można również obejrzeć wystawę "FAScynujące dzieci". (NAT)