Ciemnota

Odbiorcy radia i telewizji nie mają lepiej. W efekcie przeciętny człek niespecjalnie różni się od przerażonych sług Ramzesa - wierzących, że zaćmienie słońca to kara boska.

Politycy - sami w swej masie ciemni, tylko trochę sprytniejsi od średniej - uwielbiają grać na ciemnocie. To proste: nie trzeba się specjalnie wysilać, nie trzeba niczego wiedzieć, nie trzeba śledzić na bieżąco dokonań nauki, analizować skomplikowanych modeli i mechanizmów społecznych, ani nie daj Boże ekonomicznych. Co najważniejsze: mając w głębokim poważaniu wiedzę, polityk nie musi podejmować ciężkiej próby objaśniania świata swemu wyborcy.

O wiele wygodniej przyjąć założenie, że ów wyborca jest ciemniakiem, który nie ogarnia świata i czuje się z tego powodu sfrustrowany, ale zarazem jest tak słaby intelektualnie i leniwy, że żadne woły nie zaciągną go do bibliotek i innych skarbnic wiedzy (notabene połowa absolwentów tzw. szkół wyższych w Polsce chlubi się nieczytaniem niczego, prócz esemesów i twittów, i to wyłącznie tych najkrótszych, bo więcej niż 50 znaków naraz może zabić).

Ciemniak wydaje się wyborcą idealnym. Niczego nie rozumiejąc, okazuje wdzięczność temu, kto mu podsunie pod nos jakieś fajne, czyli gotowe i proste wytłumaczenie, uniwersalny klucz do „zrozumienia” zjawisk wszelakich.

Od zarania ludzkości politycy (i kapłani) używali do tego konceptu WROGA. Bluźniercy, innowiercy, heretycy, mienszewicy, kułacy, imperialiści. Wrogowie ludu. Zawszeni Żydzi i śmierdzące Polaczki. Imigranci i uchodźcy. Komuniści i złodzieje. Gdyby nie ich wraże knowania, wszyscy byliby bogaci jak Kulczyk i szczęśliwi jak Ania Lewandowska. Ba, każdy kopałby piłkę jak małżonek Ani, a w głowie miałby to, co Albert Einstein, Stefan Banach i Stanisław Ulam razem wzięci. Ot tak.

Jakże wygodnie w to wierzyć! By się poczuć Prawdziwym Patriotą i Dobrym Człowiekiem, wystarczy wydrukować to sobie na koszulce - i nienawidzić „wroga”.