Czteroletni okres przejściowy

Dalsze ograniczanie podwyżek czynszu

   Dzisiaj trzy sejmowe Komisje - Infrastruktury, Polityki Społecznej i Rodziny oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej - rozpoczną dyskusję nad tym projektem. To już kolejna próba poprawiania przepisów regulujących stosunki pomiędzy lokatorami a właścicielami mieszkań i wprowadzenia następnego okresu przejściowego, zanim czynsze będą całkowicie uwolnione.
   Obecnie maksymalny czynsz dla lokatorów w zasobach komunalnych lub prywatnych, ale skierowanych tam przed laty na podstawie tzw. przydziału wynosi 3 proc. wartości odtworzeniowej w skali roku. Oznacza to, że w Krakowie nie wolno dziś ustalić stawki czynszowej wyższej niż 6,46 zł za metr kwadratowy, w Nowym Sączu - 4,52 zł, a w Tarnowie - 4,47 zł za m kw. Zgodnie z obowiązującą Ustawą o ochronie praw lokatorów, od 1 stycznia 2005 roku nie będzie już żadnych ograniczeń i prywatni właściciele mogliby dowolnie ustalać należności za najem mieszkania. Rządowy projekt nowelizacji tej ustawy zakłada możliwość podnoszenia czynszu, ale nadal podwyżki byłyby ograniczone. Co roku maksymalna stawka rosłaby o 0,25 proc. wartości odtworzeniowej, by z końcem 2008 roku było to już 4 proc. i dopiero od 1 stycznia 2009 roku czynsze uwolniono by całkowicie. Zgodnie z projektem maksymalna stawka czynszu w Krakowie rosłaby w kolejnych latach do 7 zł za m kw. w 2005 r., do 7,54 zł - w 2006 r., do 8,08 zł - w 2007 r. i 8,62 zł za m kw. - w 2008 r. W Nowym Sączu wzrost czynszu wyglądałby odpowiednio - 4,9, 5,28, 5,65 i 6,03 zł za m kw., a w Tarnowie - 4,85, 5,22, 5,59 i 5,96 zł za m kw.
   Każdą podwyżkę, która doprowadzi do ustalenia czynszu na poziomie wyższym niż 3 proc. wartości odtworzeniowej, właściciel będzie musiał uzasadnić. Na pisemne żądanie lokatora właściciel będzie zobowiązany przedstawić przyczyny takiej podwyżki i jej kalkulację. Lokator otrzyma prawo odwołania się od takiej decyzji o podwyżce do sądu, a obowiązek udowodnienia, że podwyżka jest niezbędna, będzie spoczywał na właścicielu.
   W uzasadnieniu do projektu nowelizacji ustawy można przeczytać: "nie ulega najmniejszej wątpliwości, że czynsz po 2004 r. w wysokości od 3 do 4 proc. wartości odtworzeniowej pozwoli nie tylko na pełne pokrycie przeciętnych kosztów utrzymania, ale również na osiągnięcie zysku przez właściciela".
   Stwierdzenie to - jak podaje dalej uzasadnienie - potwierdza uchwała Rady Dzielnicy I miasta Krakowa, z której wynika, że obecnie czynsz przy 3 proc. wartości odtworzeniowej przekracza 6 zł za m kw., jest dwukrotnie wyższy niż w zasobach gminy i wspólnotach mieszkaniowych oraz 3-krotnie wyższy od opłat eksploatacyjnych w spółdzielniach mieszkaniowych
(GEG)