Do polywki ze Żmiącej dołączy lipnicka lipina

W wykazie prowadzonym przez resort rolnictwa jest już 109 wyrobów z Małopolski. Jako ostatnie zostały do niej dopisane polywka (kompot z suszonych śliw, gruszek i jabłek sporządzany w okolicy Żmiącej) i kasza pęcak z kapustą (ze wsi Siedlec w powiecie bocheńskim).

Wkrótce może do nich dołączyć razowiec lipnicki. To chleb z ekologicznej mąki razowej z pełnego przemiału, na tradycyjnym zakwasie chlebowym. Niepowtarzalny wygląd i smak są nierozerwalnie związane z tradycjami rodzinnymi państwa Wnęków, zamieszkującymi Lipnicę Górną, u których wypiek pieczywa we własnym gospodarstwie sięga czasów przedwojennych.

Na ministerialną listę trafi też lipnicka lipina – napój od dawna spożywany w okolicach Lipnicy Murowanej. Lipina jest parzona z suszonych kwiatów lipowych zbieranych od końca czerwca do połowy lipca. Dziś stosowana jest głównie jako środek, który ma pomóc przy przeziębieniu, grypie, anginie, zapaleniu gardła i krtani. Z dodatkiem naturalnego miodu to znakomity środek rozgrzewający i napotny.

Proces wytwarzania mięsa ze słoja z okolic Proszowic nie zmienił się od lat. Pasteryzowano go z przymusu – by na dłużej zachować mięso z ubitej świni – tak aby mieć zapasy na zimę lub żniwa. Tak przygotowane mięsa można było przechowywać nawet przez 5 miesięcy od zamknięcia w słoju.

Podstawą dobrego wypieku podpłomyków lelowickich są nie tylko składniki, ale również niezbędne naczynia i przedmioty, które kiedyś posiadała każda gospodyni. To drewniane dzieża i miarka, garniec i kwartka, piec chlebowy, drewniana łopata, pomietło, ożóg oraz pociosek.

Podpłomyki nadal przygotowuje się według starych receptur, często przy pomocy dawniej stosowanych narzędzi, a wypieka się je w tradycyjnych piecach chlebowych, które istnieją jeszcze w niektórych wiejskich gospodarstwach.

Hodowlę karpia stawowego w Osieku datuje się co najmniej od XIV w. Doskonały smak ryby zapewnia krzyżówka karpia osieckiego z czystymi liniami: węgierską, zatorską i gołyską.