Do wielu pomieszczeń

ABC wentylacji (24)

System klimatyzacji dwuprzewodowej eliminuje dodatkowe ogrzewanie

Staranne wytłumienie nadmiernego hałasu jest podstawowym warunkiem prawidłowej pracy systemu wysokociśnieniowego. Nie wystarczą urządzenia tłumiące za centralą klimatyzacyjną czy wentylatorami strefowymi. Trzeba także wytłumić końcowe odcinki przewodu i wprowadzić powietrze do pomieszczenia ze stosowną, niewielką prędkością. Do tego celu służą wysokociśnieniowe nawiewniki podokienne.

Nawiewniki

   Głównym elementem nawiewnika dla jednoprzewodowych instalacji wysokociśnieniowych jest komora rozprężna, będąca dobrze wytłumioną skrzynką, w której wypływające z przewodów powietrze redukuje swą prędkość. Komora rozprężna pełni więc jednocześnie rolę tłumika. Po przejściu przez komorę powietrze, o zmniejszonej już prędkości, kieruje się poprzez żaluzjową kratkę do pomieszczenia. Skrzynki rozprężne z nawiewnikami wirowymi przeznaczone do instalowania na przewodach i klimatyzacji niskich pomieszczeń, oznaczone symbolami OD-4, OD-8 i OD-9, produkuje krakowska firma SMAY.

Systemy dwuprzewodowe

   Dla obiektów z dużą liczbą pomieszczeń, a przecież do takich należą duże budynki mieszkalne, nawet bardzo przemyślny podział na strefy nie wszędzie zapewni wymagane parametry powietrza dostarczanego przez system jednoprzewodowy. Znacznie lepsze rezultaty można osiągnąć stosując system dwuprzewodowy.
   Powietrze zewnętrzne, po oczyszczeniu i zmieszaniu z częścią powietrza wywiewanego, kierowane jest do dwóch gałęzi: ciepłej i zimnej, zaopatrzonych odpowiednio w nagrzewnicę i chłodnicę. Temperatura powietrza ciepłego sterowana jest czujnikiem zewnętrznym, temperaturę powietrza chłodnego utrzymuje się na stałym poziomie. Z obydwu gałęzi są doprowadzone podłączenia do nawiewników wyposażonych w komorę mieszania, a odpowiednie ilości powietrza ciepłego i zimnego dozuje się przez zawory umieszczone na przewodach doprowadzających.
   Przykładem komory mieszająco-rozprężającej dla systemów dwuprzewodowych jest urządzenie typu TM firmy Trox. W części mieszającej znajduje się klapa sterowana pneumatycznie lub elektrycznie. Następnym elementem jest mechaniczny regulator ilości powietrza, a dalej mieści się izolowana i odpowiednio wyprofilowana część rozprężająca. Wydajność wykonywanego w pięciu wielkościach i przystosowanego do prędkości powietrza poniżej 20 metrów na sekundę urządzenia wynosi od 72 do 2088 m sześc./h. Utrzymanie stałego przepływu jest niezbędne dla zapewnienia stabilnej pracy instalacji. System klimatyzacji dwuprzewodowej zapewnia wymagane parametry powietrza, eliminuje dodatkowe ogrzewanie niezależną instalacją grzewczą, jest stosunkowo prosty do regulacji i umożliwia stosowanie różnego rodzaju nawiewników i ich dowolne usytuowanie (pod oknami, w suficie). Jest to jednakże rozwiązanie kosztowne, z centralami klimatyzacyjnymi o dużych gabarytach i znacznych zapotrzebowaniach mocy. Także średnice przewodów, dostarczających powietrze przeznaczone również dla ogrzewania, są duże.

Zespoły indukcyjne i klimakonwektory

   Gwałtowny rozwój wielkokubaturowego i wysokościowego budownictwa wymagał wprowadzenia systemów pozwalających na indywidualną regulację temperatury powietrza w klimatyzowanych pomieszczeniach, łatwych w montażu, nie zajmujących dużo miejsca i prostych w działaniu. Takie są bezsprzecznie stosowane obecnie powszechnie systemy z zespołami indukcyjnymi lub klimakonwektorami, zwane także systemami z powietrzem pierwotnym.
   W centrali klimatyzacyjnej dokonuje się wstępnej obróbki powietrza, zwanego powietrzem pierwotnym, którego ilość równa się zapotrzebowaniu powietrza świeżego, zewnętrznego. Powietrze to dostarczane jest do zespołów indukcyjnych, gdzie ze znaczną prędkością wypływa z dysz, przechodząc przez zainstalowany w zespole wymiennik ciepła. Zależnie od pory roku i aktualnych potrzeb, wymiennik jest zasilany wodą grzewczą lub zimną, zwaną także lodową. Nazwa zespołów indukcyjnych pochodzi od zjawiska indukowania (zasysania) przez powietrze pierwotne wypływające z dysz części powietrza wewnętrznego znajdującego się w pomieszczeniu, co sprzyja szybszemu wymieszaniu obydwu strumieni i umożliwia stosowanie większych różnic temperatur pomiędzy powietrzem klimatyzacyjnym a wewnętrznym.

Systemy z zespołami indukcyjnymi

   Systemy z zespołami indukcyjnymi różnią się między sobą sposobem sterowania czynnikami - chłodzącym i grzewczym oraz zasilania tymi mediami.
   Stosuje się trzy rodzaje zasilania hydraulicznego: układ dwu-, trzy- i czterorurowy. W układzie dwururowym znajdują się dwa przewody wodne - zasilający i powrotny. Przewód zasilający doprowadza wodę ciepłą lub zimną. Niekiedy wymiennik zespołu indukcyjnego zasilany jest wodą zimną, a ciepło dostarczane jest w powietrzu pierwotnym. Układ trójrurowy ma dwa przewody zasilające, ciepły i zimny, oraz wspólny rurociąg powrotny, natomiast w czterorurowym każdy czynnik ma swój przewód zasilający i powrotny. Gdy sytuacja tego wymaga, prowadzi się także przewód dla odprowadzenia skroplin powstałych przy osuszaniu powietrza w okresie letnim. Temperatura wody zasilającej regulowana jest centralnie w zależności od warunków zewnętrznych.
   Zespoły indukcyjne są sterowane zaworami umieszczonymi na przewodach zasilających wymiennik w ciepło lub chłód. W systemie czterorurowym, z odrębnymi wymiennikami dla wody ciepłej i zimnej, używa się także zespołu przepustnic regulujących wielkość przepływu powietrza przez wymiennik. W następnym odcinku opiszemy klimakonwektory i przedstawimy rozwiązania konstrukcyjne tych urządzeń, a także zespołów indukcyjnych. ZBIGNIEW SZPIL