Dobry zawód to dobra praca

Zawodówka spadła z piedestału i przez długi czas była traktowana jako coś gorszego, najbardziej nobilitowała bowiem nauka w ogólniaku.

Sytuacja na szczęście się zmienia, szkolnictwo zawodowe odzyskuje rangę i znaczenie. Jest coraz nowocześniejsze, nic więc dziwnego, że przybywa gimnazjalistów­ wybierających właśnie szkołę zawodową. Mając w ręku konkretny fach, znacznie łatwiej dziś znaleźć pracę.

Wiele mówili o tym nauczyciele i przedsiębiorcy oraz samorządowcy podczas konferencji „Szukasz pracy – zdobądź zawód” zorganizowanej przez Krakowski Park Technologiczny (KPT) oraz małopolskiego kuratora oświaty. Nie przypadkiem odbyła się ona w Kampusie Wielickim – jednym z najnowocześniejszych w Małopolsce obiektów edukacyjnych.

Wsparcie w strefie

W styczniu br. zmieniła się ustawa o specjalnych strefach ekonomicznych, które mają za zadanie wspieranie szkolnictwa zawodowego.

– Naszym priorytetem jest szeroka promo­cja szkolnictwa zawodowego wśród gimnazjalistów, a przede wszystkim budowanie platformy współpracy między przedsiębiorstwami a szkołami istniejącymi w powiatach objętych zasięgiem Krakowskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej – mówi Halina Kurtyka, członek zarządu Krakowskiego Parku Technologicznego zarządzającego strefą.

– Dobrze, że szkolnictwo zawodowe się odradza, to dziś wielka wartość na rynku pracy – powiedział minister pracy i polityki społecznej Władysław Kosiniak-Kamysz. – Najważniejsze są teraz sposoby zachęcenia młodzieży do wyboru właśnie tego rodzaju kształcenia. Jego istotą jest model dualny – teoria ściśle połączona z praktyką zdobywaną bezpośrednio w przedsiębiorstwie. Rozwijać musimy również doradztwo zawodowe – dodał minister pracy.

Facebook dla kolegów

Właśnie dualny model kształcenia zawodowego jest podstawą jego efektywności. Modelu tego musimy się nieustająco uczyć wszyscy: młodzież, nauczyciele, przedsiębiorcy, przedstawiciele urzędów pracy, instytucji wspierania biznesu, szkół wyższych i in. To wymóg chwili i konieczność elastycznego dostosowania się do dynamicznych zmian w gospodarce, a zatem i na rynku pracy.

Młodzi, kończący w tym roku 18 lat, poszli do podstawówki w roku 2004, gdy Polska była już w Unii Europejskiej. Firma Apple dopiero rozpoczynała pracę nad iPhonem, a z Facebooka korzystało jedynie paru kolegów Marka Zuckerberga na Harvardzie. W ciągu dekady te dwa wynalazki całkowicie odmieniły świat. Pogrzebały setki starych profesji, tworząc nowe.

Jak więc przewidzieć dalsze zmiany i przygotować na nie system edukacji i rynek pracy, skoro 60 proc. młodzieży idącej dzisiaj do podstawówki będzie pracować w zawodach, których jeszcze nie ma?

To fundamentalne pytanie zadał panelistom prowadzący debatę Zbigniew Bartuś, dziennikarz „Dziennika Polskiego”. Co na to praktycy?

Świadomość i pieniądze

Zgodni są w jednym – na rozwój szkolnictwa zawodowego potrzebne są pieniądze oraz przemiana mentalna, szczególnie u rodziców, a także decydentów.

– Nie uruchomię nowej klasy, jeżeli nie otrzymam na nią pieniędzy ze starostwa. Potrzebuję ich też na wynagrodzenie dla kadry o wysokich kwalifikacjach, która znajdzie sobie inną pracę, lepiej opłacaną – mówi Bożena Kruk, dyr. Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Niepołomicach.

Szczęśliwie placówka współpracuje z globalnymi firmami działającymi w Niepołomickiej Strefie Inwestycyjnej, które organizują uczniom praktyki i staże zawodowe oraz finansują pracownie specjalistyczne (np. Viessman farmę solarną, MAN stację benzynową).

Dobre praktyki

Podobnie funkcjonują dwie szkoły w nowoczesnym Kampusie Wielickim: Zespół Szkół im. Brata Alojzego Kosiby, jedyna w powiecie wielickim placówka dla dzieci z niepełno-sprawnością intelektualną oraz autyzmem, a także Powiatowe Centrum Doskonalenia Zawodowego i Ustawicznego przygotowujące młodzież do podjęcia pracy w kilkunastu zawodach.

– Nie trzeba mnie przekonywać do rozwoju szkolnictwa zawodowego – zapewnia starosta wielicki Jacek Juszkiewicz.
– Dzięki ścisłej współpracy samorządu ze szkołami i przedsiębiorcami tworzymy mapę zasobów i potrzeb, by kształcić w nowoczesny sposób w zawodach potrzebnych na naszym rynku pracy – mówi Jacek Juszkiewicz.

Podobne podejście ma również burmistrz Zatora Zbigniew Biernat. To z jego inicjatywy powstał Wielozawodowy Zespół Szkół, w którym młodzież kształci się w takich zawodach, w jakich znajdzie pracę w firmach działających w Zatorskiej Strefie Aktywności Gospodarczej. Są tu przedsiębiorcy, którzy już teraz fundują zdolnym uczniom stypendia i gwarantują pracę.

Łyżkę dziegciu do beczki miodu włożył Zenon Adamek, wiceprezes firmy Fideltronik z Suchej Beskidzkiej. Zatrudniono w niej 200 absolwentów Zespołu Szkół im. W. Goetla, to dobrze, ale właściciele ubolewają nad niedostatecznym zainteresowaniem spotkaniami ze strony nauczycieli zawodu. – Działamy w podstrefie ekonomicznej, jesteśmy największą firmą świadczącą usługi w branży elektronicznej, zachęcamy nauczycieli do pogłębiania wiedzy i umiejętności, ale efekty mogłyby być bardziej zadowalające – mówi Zenon Adamek.

Potrzebni zawodowcy

Są takowe w rzemiośle, które nieustannie zmierza do tego, by młodzi czeladnicy i mistrzowie w swoim fachu nadążali za zmianami również na otwartym europejskim rynku pracy. – Świat potrzebuje fachowców, złota rączka dziś już nie wystarcza, niezbędne są dobrze rozwinięte usługi, to krwiobieg gospodarki – mówi Janusz Kowalski, prezes Małopolskiej Izby Przedsiębiorczości i Rzemiosła.

I dodaje, że w ub.r. ok. 700 uczniów złożyło w izbie egzamin czeladniczy, a ich wykształcenie pochłonęło 5 mln zł. Płacą za to rzemieślnicy, stąd apel Janusza Kowalskiego o równe traktowanie szkół publicznych i niepublicznych, skoro tak ważna jest jakość nauczania.

O tym, jak ważna jest współpraca szkoły z biznesem bardzo dobrze wie dr Jolanta Zajączkowska, wojewódzki komendant OHP. – Trafia tu młodzież zagrożona wykluczeniem społecznym, z problemami w nauce i wychowaniu, tym bardziej więc nasi wychowawcy muszą być w stałym kontakcie z pracodawcami. Wspieramy młodzież nie tylko w nauce, ale też w znalezieniu pracy oraz zakładaniu własnej firmy, los absolwentów jest dla nas najważniejszy – mówi dr Jolanta Zajączkowska.

W klastrze będzie łatwiej

Podczas konferencji „Szukasz pracy – zdobądź zawód” podpisano porozumienie w sprawie utworzenia Małopolskiego Klastra Edukacyjnego. Przystąpiło do niego 18 podmiotów, m.in. samorządowcy oraz dyrektorzy szkół. Klaster powstał z inicjatywy KPT.

Jego celem jest właśnie poprawa jakości kształcenia zawodowego, zwiększenie dostępności uczniów do praktycznej nauki zawodu, praktyk i staży prowadzonych w rzeczywistych warunkach funkcjonowania przedsiębiorstwa.

Prezes KPT Wiesława Kornaś-Kita i wiceprezes Krzysztof Krzysztofiak wręczyli w imieniu Ministerstwa Gospodarki nagrody instytucjom, przedsiębiorstwom, szkołom, nauczycielom i uczniom pracującym na rzecz rozwoju szkolnictwa zawodowego.

Konferencję „Szukasz pracy – zdobądź zawód” objęli honorowym patronatem ministrowie: gospodarki, pracy i polityki społecznej, edukacji narodowej i skarbu państwa oraz samorząd województwa małopolskiego. Patronem medialnym był „Dziennik Polski”.

MAŁOPOLSKA ZAWODOWA

- 613 szkół zawodowych różnych typów funkcjonuje dziś w Małopolsce, a kształci się w nich ok. 83 tys. osób

- 23 tys. gimnazjalistów (tj. 58 proc. wszystkich absolwentów gimnazjów w regionie) wybrało w roku szkolnym 2014/2015 właśnie szkoły zawodowe

- Mechanik pojazdów samochodowych, kucharz i fryzjer to dziś najpopularniejsze zawody, których uczą się młodzi.