Dzieło z pracowni śląskiego Rembrandta wraca do Polski

To jedno z cyklu piętnastu przedstawień tajemnic różańcowych, przypisywanych szkole Michaela Willmanna, malarza XVII-wiecznego zwanego "śląskim Rembrandtem". Pochodzi z kościoła św. Marcina w Sicinach (woj. dolnośląskie). Obraz odnalazł się w USA.

Zabiegi o odzyskanie obrazu trwały kilka lat. Na trop zaginionego zabytku Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego wpadło 3 października 2012 r. Resort otrzymał informację o wystawieniu na amerykańskim portalu aukcyjnym eBay obrazu sakralnego, który prawdopodobnie został wywieziony z Polski nielegalnie.

Cena wywoławcza wynosiła 22 tys. dolarów, zaś w licytacji sięgnęła 35,75 tys. dolarów.

Ministerstwo Kultury zwróciło się z prośbą o pomoc do Komendy Głównej Policji. Po stronie amerykańskiej sprawę przejęła agencja Homeland Security Investigations, która współpracowała już wcześniej z MKiDN. W połowie stycznia 2014 r. HSI poinformowało resort kultury, że do Polski wrócą dwa obrazy.

Jednym z nich było dzieło J.C. Seekatza "Św. Filip chrzci sługę Królowej Kandaki", przekazane Muzeum Narodowemu w Warszawie w lutym tego roku. Nie ujawniono wówczas tytułu drugiego odzyskanego obrazu. Okazuje się, że był to właśnie obraz Willmanna. Informacja ta została potwierdzona 27 lutego.

Departament Dziedzictwa Kulturowego kontakty z HSI nawiązał przy okazji działań mających na celu odzyskanie z USA dwóch obrazów Juliana Fałata "Naganka na polowaniu w Nieświeżu" i "Przed polowaniem w Rytwianach" w 2010 r. Dotychczas MKiDN przekazało agencji 7 spraw dotyczących zabytków, które mogą znajdować się na terenie Stanów Zjednoczonych, z czego do tej pory 4 zakończyły się sukcesem. W 2013 roku ze Stanów Zjednoczonych powróciła również czapka więźnia obozu na Majdanku, skradziona z ekspozycji Państwowego Muzeum na Majdanku i wystawiona na amerykańskim portalu eBay. Jej odzyskanie było możliwe dzięki staraniom FBI.

Michael Willmann (1630-1706) to dziś jeden z najsłynniejszych malarzy epoki baroku, działających na terenie Śląska. Malarskiego fachu uczył się w Holandii i Flandrii, gdzie zetknął się ze sztuką Rembrandta, a także Petera Paula Rubensa i Antona van Dycka.

Zaginione dzieła

* Według statystyk policji rocznie w Polsce tracimy 2-2,5 tys. zabytkowych perzedmiotów. Do tego dochodzą dzieła, które zaginęły w II wojnie światowej, m.in. w związku z rabunkową polityką niemieckiego okupanta. W wyniku działań nazistów zaginęło ok. 60 tys. dzieł sztuki. Wśród najcenniejszych zaginionych obiektów jest m.in. "Portret młodzieńca" Rafaela (na zdj.)