Ekologiczne i inteligentne

   W ostatniej edycji konkursu "Architektura betonowa. Akademicka nagroda za najlepszą pracę dyplomową roku - projekt architektoniczny z użyciem technologii betonu" wyróżnienie zdobyła praca absolwenta Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej Pawła Syposza pod nazwą "Osiedle domów inteligentnych w Niepołomicach". Autor umiejętnie połączył w nim ciekawe założenia urbanistyczne z nowoczesnymi rozwiązaniami domów inteligentnych.
   Zaprojektowane przez Pawła Syposza osiedle składa się z wolno stojącego domu jednorodzinnego, domów jednorodzinnych w zabudowie szeregowej oraz domu wielorodzinnego. Każdy budynek osiedla pod względem funkcji i architektury dostosowany byłby do wykorzystywania zarówno biernego, jak i czynnego energii słonecznej w stopniu uzależnionym od wielkości powierzchni użytkowej. Preferowaną metodą wykorzystywania czynnego energii słonecznej jest zamiana tej energii na energię elektryczną w bateriach fotowoltaicznych. Każdy budynek pod względem funkcji, konstrukcji i materiałów przystosowany będzie także do wykorzystania energii cieplnej gruntu za pośrednictwem pompy ciepła i zużytkowania jej do ogrzewania oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej.
   W każdym z budynków przewidziano kominek (o wysokiej sprawności) wyposażony w dystrybutor i instalację rozprowadzającą ciepło do wszystkich pomieszczeń mieszkalnych budynku. Kominek ten powinien być usytuowany optymalnie w samym środku domu. Funkcja każdego budynku powinna być prosta, jednoznaczna i posiadać wyraźny, czytelny podział na strefę wspólną (rodzinną), prywatną (sypialną) oraz strefę pracy (pracownie, gabinety, biura, powierzchnie handlowe itp.). Konstrukcja domu musi być maksymalnie prosta, zmniejszająca do minimum koszty budowy.
   Autor założył ponadto, że do budowy domów osiedla w Niepołomicach używane mogą być wyłącznie materiały naturalne oraz nieszkodliwe dla zdrowia. Architektura domu powinna być w miarę możliwości prosta i harmonijna. Powinna posiadać charakter właściwy dla współczesności, a jednocześnie wpisujący się w otoczenie swojej lokalizacji. Podczas rozplanowania i rozwiązywania funkcji budynków należy uwzględnić potrzeby osób niepełnosprawnych. Dom jednorodzinny powinien charakteryzować się pełnym, komfortowym programem funkcjonalnym dla czteroosobowej rodziny. Zakładana powierzchnia użytkowa to ok. 210 m kw.
   Wszystkie zaprojektowane przez autora budynki mają mieć charakter domów inteligentnych, wyposażonych w liczne urządzenia techniczne pozwalające na kontrolę wielu czynników wpływających na poprawę warunków przebywania we wnętrzach zamieszkania i pracy (np. stężenie CO2 w powietrzu, wilgotność, optymalne warunki naświetlenia, systemy alarmowe i przeciwpożarowe). Budynek taki można wyposażyć w urządzenia uzyskujące ciepło lub prąd bezpośrednio ze środowiska przyrodniczego, w żaden sposób go nie degradując, używając np. kolektorów słonecznych, ogniw fotowoltaicznych, pomp ciepła, elektrowni wiatrowych.
   Obecnie inteligencja domu objawia się przede wszystkim w takim sterowaniu elektroniki w budynku, aby pozwalała ona na jak najefektywniejszy, ekonomiczny sposób zarządzania energią. Wychodząc z takiego założenia, projektant wyposażył budynki niepołomickiego osiedla w baterie słoneczne, a całe osiedle w niedużą elektrownię wiatrową wraz z systemem wiatraków. - Wiatrownie stałyby się symbolem tego osiedla. To one podkreślają linearność układu i jednocześnie zaopatrują budynki w energię elektryczną - mówi projektant. Całość założenia osiedlowego dopełniłby park zlokalizowany w południowej jego części. (PS)