Endoskopem w jaskrę

– Jaskra to groźne schorzenie oczu. W Polsce cierpi na nią ponad 700 tysięcy osób. W tym tygodniu w krakowskiej klinice okulistycznej Centre de la Vision został przeprowadzony pierwszy w Małopolsce zabieg endoskopowej cyklofotokoa-gulacji jaskry. Czy nowa metoda jest nadzieją dla chorych?

– Endoskopowa cyklofoto-koagulacja – ECP – obniża wysokie ciśnienie wewnątrzgałkowe, a tym samym zapobiega dalszym uszkodzeniom nerwu wzrokowego, hamując jego destrukcję.

Skuteczność ECP w jaskrze opornej sięga nawet 90 procent, u wielu pacjentów po zabiegu przestaje być konieczne leczenie farmakologiczne.

Jednak, podobnie jak w przypadku innych metod terapii jaskry – farmakoterapii, zabiegów laserowych i chirurgicznych – zabieg nie poprawia widzenia i nie może cofnąć uszkodzeń, jakie już się dokonały.

– Na czym polega endoskopowa cyklofotokoagulacja?

– Leczenie jaskry metodą endoskopowej cyklofotokoa-gulacji polega na wprowadzeniu do gałki ocznej sondy o średnicy około 1 mm i koagulacji nabłonka ciała rzęskowego, który odpowiada za wydzielanie tzw. cieczy wodnistej.

Ciecz wodnista między innymi utrzymuje odpowiednie napięcie gałki ocznej, natomiast jej nadmiar może prowadzić do podwyższenia ciśnienia śródgałkowego.

Podwyższone ciśnienie bardzo niekorzystnie wpływa na nerw wzrokowy, który uciskany zanika. Na tym właśnie polega jaskra, która – nieleczona – może prowadzić do całkowitej ślepoty.

– Którzy pacjenci z jaskrą mogą poddać się tej metodzie leczenia?

– Zabieg możliwy jest do przeprowadzenia w każdej postaci jaskry. Wskazania do zastosowania tej metody zachodzą przede wszystkim w sytuacji, kiedy nie można opanować jaskry farmakologicznie.

Kolejnym przypadkiem, w którym warto wziąć ten zabieg pod uwagę, jest sytuacja, kiedy pacjent ma jaskrę ustabilizowaną, ale chce wyeliminować leczenie farmakologiczne.

– Czy zabieg wykonywany jest w ramach NFZ?

– Tak, ECP jest zabiegiem przeprowadzanym w ramach NFZ, zarówno w trybie hospitalizacji, jak i chirurgii jednego dnia. Jest to zabieg mało inwazyjny, a co za tym idzie – bezpieczny dla pacjenta.

– Jak szybko pacjent wraca do formy?

– Po ECP mogą występować nieznaczne dolegliwości bólowe, które zwykle ustępują po około 24 godzinach. Aby nie doszło do stanu zapalnego, należy stosować przepisane przez lekarza krople do oczu lub maści.

W czasie gojenia pacjent może się również skarżyć na zaburzenia wzroku, głównie na zamazany obraz. Po około ośmiu tygodniach ciśnienie wewnątrzgałkowe ulega stabilizacji i takie pozostaje w obserwacji wieloletniej.

– Zabiegi endoskopowe należą dziś do najbardziej nowoczesnych metod terapeutycznych we wszelkich dziedzinach medycyny. Jak to wygląda w okulistyce?

– Rozwój zaawansowanych technologii wraz z miniaturyzacją sprzętu sprawił, że dzisiaj endoskopia jest standardem w mikrochirurgii oka.

Jednym ze schorzeń, które można skutecznie leczyć przy wykorzystaniu mikroendoskopu, jest właśnie jaskra. Chociaż w Stanach Zjednoczonych i Europie Zachodniej mikroendoskopia stosowana jest od wielu lat, w Polsce jej dostępność jest jeszcze stosunkowo niewielka.

Dostęp do odpowiedniego sprzętu posiada w chwili obecnej jedynie kilka czołowych klinik okulistycznych w Polsce, w tym nasza w Krakowie – Centre de la Vision.

JASKRA
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uznała jaskrę za chorobę cywilizacyjną. Na całym świecie chorują na nią miliony osób, wiele też milionów całkowicie straciło wzrok z powodu późnego jej wykrycia.

Przez wiele lat jaskra potrafi się bowiem rozwijać bezobjawowo, chory stopniowo traci pole widzenia. Tymczasem badanie dna oka, ocena pola widzenia oraz pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego to proste badania, które mogą do tak ekstremalnej sytuacji nie dopuścić i wykryć jaskrę na wczesnym etapie.

Jaskry wprawdzie nie da się cofnąć ani całkowicie wyleczyć, można jednak znacznie spowolnić, a nawet zatrzymać jej przebieg. Polskie Towarzystwo Okulistyczne podkreśla, że po 35. roku życia raz w roku powinniśmy zgłaszać się na kontrolne badania okulistyczne.