Festiwal Conrada 23 - 29. października. Podróż do krainy niepokoju

Rok wcześniej był to „uchodźca”, a w 2014 wysoką pozycję w rankingu zajęły „zielone ludziki” i „separatyści”. I chociaż wybory to tylko zabawa, jej wyniki sporo mówią o dzisiejszych czasach. Wyłania się z nich diagnoza taka sama, jak ta, którą stawiają socjolodzy, politolodzy i ekonomiści: żyjemy w poczuciu, że świat który znamy, dobiega końca.

W dziewiątej, odbywającej się pod hasłem „niepokój” edycji Festiwalu Conrada, organizatorzy o stan świata nie zamierzają jednak pytać politologów, ekonomistów i socjologów, ale pisarzy. - Postanowiliśmy sprawdzić, w jaki sposób literatura mierzy się z najważniejszymi problemami współczesności - mówi Grzegorz Jankowicz, dyrektor programowy imprezy.

Inspiracją do wyboru hasła przewodniego był zbiór opowiadań Conrada „Tales od Unrest” („Opowieści niepokojace”), w którym tytułowy niepokój wynika ze zderzenia człowieka z nowoczesnością, rozumianą jako zerwanie tradycyjnych więzi kulturalnych i społecznych. - Conrad żył w niespokojnych czasach. Podczas swoich podróży obserwował fiasko pewnego projektu cywilizacyjnego, który polegał na przeszczepieniu modelu europejskiego w najdalsze zakątki świata. Gdy wrócił do Europy, doświadczył rozpadu starego porządku politycznego i wybuchu I wojny światowej - mówi Jankowicz. - Nasze dzisiejsze niepokoje są może inne, ale na pewno nie mniej liczne.

Tak liczne, że trudno je przeanalizować w trakcie siedmiu festiwalowych dni. Aby zadanie ułatwić, każdy z nich otrzymał swój przewodni temat. Rozpoczynający festiwal poniedziałek to „lęk”, potem przyjdzie czas na gniew, wrogość, upokorzenie, ale też na emocje i stany bardziej pozytywne, takie jak nadzieja, duma i godność. Bo, jak tłumaczą organizatorzy nie chodzi o to, żeby nad światem rozpaczać, ale by spróbować się mu przyjrzeć. - Podczas festiwalu nie będziemy prezentować literatury, która wzbudza niepokój, ale taką, która wskazuje źródła i konsekwencje tego niepokoju, a także podsuwa nam niekonwencjonalne rozwiązania problemów - tłumaczy Jankowicz.

Przez krainę niepokoju prowadzić nas będą festiwalowi goście. Na ich liście znalazła się czołówka polskich pisarzy m.in.: Dorota Masłowska, która opowie o wstydliwych elementach polskiej rzeczywistości (23 października, godz. 18.30), Olga Tokarczuk zaś spróbuje odpowiedzieć na pytanie czy sztuka może zmienić nasze podejście do społecznych zjawisk (24 października, godz. 20), a ze stereotypami dotyczącymi miłości i namiętności zmierzy się Michał Witkowski (26 października, godz. 21).

Wśród zagranicznych gości znaleźli się Lukas Bärfuss - szwajcarski pisarz, który w swych utworach obnaża mechanizmy działania władzy (27 października, godz. 20), Nilüfer Göle badająca pozycję kobiet w świecie muzułmańskim (26 października, godz.20) oraz jeden z najwybitniejszych współczesnych intelektualistów francuskich Marc Crépon (25 października, godz. 20). W tym gronie może dziwić obecność Dana Browna - znanego na całym świecie autora książek sensacyjnych (26 października, godz. 19). - Brown nie wystąpi jednak w zwyczajowej dla siebie roli, ale opowie nam o tym, jak postrzega dzisiejszą Amerykę i jej przyszłość, jakie są największe zagrożenia dla trwałości tego kraju i jego kultury.

Skonfrontujemy go z problemem, którego zazwyczaj nie podejmuje - tłumaczy Jankowicz. Układając tegoroczny program organizatorzy sporą uwagę zwrócili też na społeczny kontekst literatury. W programie znalazły się debaty poświęcone m.in. roli książek w procesie resocjalizacji (debata z udziałem m.in. Sylwii Chutnik „Lektura za kratami”, 27 października, godz. 14.30) oraz literaturze głuchych. -Niewiele osób wie, że język migowy jest narzędziem tworzenia literatury, powstają w nim wiersze i opowiadania. Twórczość tego rodzaju powinna być prezentowana podczas wydarzeń literackich - tłumaczy Jankowicz.

Wszystkie spotkania, oprócz rozmowy z Brownem, na którą organizatorzy zapraszają do Kina Kijów (al. Krasińskiego 34) odbywają się w Pałacu Czeczotki (róg ulic Wiślnej i św. Anny). Szczegółowy program festiwalu można sprawdzić na stronie: www.conradfestival.pl.