Gdy przyroda kąsa, żądli i parzy

O ile użądlenia komarów mogą być dotkliwe i nieprzyjemne, osy, szerszenia czy pszczoły - niebezpieczne, o tyle ugryzienie przez kleszcza grozi dramatycznymi konsekwencjami.

Osy i inne latające

Pszczoły atakują zazwyczaj wtedy, gdy czują się zagrożone. Dlatego gdy krąży nad nami pszczoła, nie wykonujmy gwałtownych gestów. Szerszenie i osy bywają agresywne bez powodu. Komary i muchy atakują każdego, w każdym miejscu i o każdej porze. W naszych warunkach klimatycznych ich użądlenia nie są groźne, co nie znaczy, że nam nie doskwierają.

Wszystkie owady mogą zwabić jaskrawe kolory ubrań (szczególnie jaskrawoniebieski), a także intensywne zapachy, słodycze, a zwłaszcza słodkie napoje.

JAK UNIKAĆ?

* Nigdy nie należy pić z otwartej butelki czy puszki, której zawartość nie jest widoczna. Sytuacja, gdy zostaniemy użądleni w język lub krtań, może mieć tragiczny finał - nawet jeśli nie jesteśmy uczuleni na jad owadów.

* Nie chodźmy boso po łące, bo niektóre owady zakładają gniazda także w ziemi.

* Jeśli chodzi o ubranie, najlepiej zakładać białe rzeczy, bo biały jest najbezpieczniejszym kolorem, nie przyciąga owadów.

* Unikajmy intensywnych wysiłków na świeżym powietrzu, gdyż pot przyciąga owady.

* Podczas jazdy rowerem należy uważać, by nie połknąć owada.

Jak złagodzić objawy Jeśli dojdzie do ukąszenia:

* Najpierw trzeba wyjąć żądło, uważając, by nie ucisnąć zbiorniczka z jadem, który znajduje się na wystającej ze skóry części żądła.

* Przyłóżmy kostki lodu, okład z roztworu sody oczyszczonej lub chusteczkę nasączoną octem.

* Można wetrzeć roztartą aspirynę, która podobno neutralizuje niektóre substancje o działaniu zapalnym.

* Przydatne jest wapno.

* Można też zastosować miejscowo kremy, np. fenistil żel lub maści ze sterydami.

* Domowe sposoby: sok z cytryny, natka pietruszki, liść babki lancetowatej lub pocieranie miejsca liściem paproci.

Elżbieta Borek

POKRZYWA PARZY

Zdarza się, że dziecko wpadnie w pokrzywy. Takie rozległe poparzenie jest bardzo bolesne. Trzeba umieć sobie z nim radzić. Najlepiej posmarować poparzone miejsce oliwą. Można też złagodzić dolegliwości, smarując ciało przekrojoną na pół cebulą, zgniecionymi liśćmi babki, szałwii, mięty lub szczawiu.

Kiedy ukąszenie jest niebezpieczne dla zdrowia

NIEBEZPIECZNA ŻMIJA

Jeśli nie jesteśmy uczuleni, użądlenie przez osę, pszczołę czy szerszenia jest tylko nieprzyjemne. Natomiast skutki pokąsania przez żmiję mogą być tragiczne.

JAK SIĘ CHRONIĆ?

* Nigdy nie dotykać żmii, jeśli spotkamy ją na drodze. Pamiętajmy: żmija atakuje tylko w obronie własnej.

* Do lasu zakładać buty za kostkę, bo w razie przypadkowego nadepnięcia żmija atakuje właśnie na wysokości kostki.

* Wybierać rozważnie miejsce na trawie, gdzie chcemy usiąść.

JAK POSTĘPOWAĆ, GDY UKĄSI

* Jak najmniej się ruszać, bo ruch przyspiesza rozprzestrzenianie się substancji toksycznej w organizmie.
* Jeśli ukąszona została ręka lub noga, należy ją unieruchomić. Ranę zabezpieczyć jałowym opatrunkiem.

* Ułożyć się lub kogoś w takiej pozycji, by ukąszone miejsce znajdowało się niżej niż serce.

* Nie wysysać rany ani nie rozcinać jej nożem. Nie wolno też stosować lodu ani opasek uciskowych.

* Przede wszystkim nie należy jednak demonizować ukąszenia przez żmiję. W Polsce są to niewielkie zwierzęta, groźne głównie dla małych dzieci i osób starszych oraz osłabionych, którym zwykle podaje się surowicę.

Groźne kleszcze

Ich ukąszenie nie boli, mimo to spotkanie z tym pajęczakiem może mieć bardzo przykre następstwa. Ukąszonemu grozi borelioza i odkleszczowe zapalenie mózgu. Obie choroby są bardzo poważne.

JAK SIĘ CHRONIĆ?

* Szczepionką, przyjętą najdalej wiosną - chroni ona przed kleszczowym zapaleniem mózgu.

* Z pomocą substancji chemicznych - tzw. repelentów. Wiele z nich działa odstraszająco także na komary, mrówki, gzy i moskity. W Polsce dostępne są środki przeznaczone nawet dla niemowląt.

* Dobrze chronią przed kleszczami długie rękawy, spodnie, buty zakrywające stopę oraz nakrycie głowy, gdy wybieramy się do lasu.

* Po przyjściu ze spaceru warto wziąć prysznic - nie tylko pomoże jeszcze spłukać kleszcza, ale pozwoli dokładnie obejrzeć siebie czy dziecko.

JEŚLI KLESZCZ SIĘ PRZYCZEPI

* Najlepiej chwycić go pęsetką lub ręką przez serwetkę i delikatnie wyciągnąć, sprawdzając, czy wyszedł cały. Potem umyć ręce i zdezynfekować rankę.

* Nie należy kleszcza wykręcać (bo może zostać główka), smarować tłuszczem, spirytusem ani przypalać, np. papierosem - w odruchu obronnym wyrzuci sporo trucizny do naszego ciała.

* Jeśli w miejscu ugryzienia pojawi się rumień, może to oznaczać, że doszło do zakażenia boreliozą. Wtedy konieczna jest wizyta u lekarza.

Pamiętajmy jednak, że nie każde nasze spotkanie z kleszczem musi się skończyć chorobą.

Małgorzata Mrowiec

[email protected]