Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Gdzie jest miejsce dla Kopernika: na Plantach czy na dziedzińcu Collegium Maius?

Paweł Stachnik
Pomnik Kopernika na dziedzińcu Collegium Maius. Ze zbiorów prof. Aleksandra Skotnickiego
Pomnik Kopernika na dziedzińcu Collegium Maius. Ze zbiorów prof. Aleksandra Skotnickiego fot. archiwum
HISTORIA. - Pomnik Kopernika został zaprojektowany z myślą o Collegium Maius, a jego styl dobrze komponował się z arkadowym dziedzińcem - argumentuje prof. Aleksander Skotnicki.

Prof. Aleksander Skotnicki apeluje, by pomnik Mikołaja Kopernika wrócił z Plant na swoje dawne miejsce na dziedzińcu Collegium Maius. Na razie miasto poddało monument renowacji.

10 kwietnia 2014 r. w Stradomskim Centrum Dialogu w Krakowie otwarta została wystawa pt. „Kraków i Uniwersytet Jagielloński na przełomie XIX i XX w.”.

Pokazano na niej wielkoformatowe fotografie z obchodów 500-lecia odnowienia uniwersytetu w 1900 r. oraz ponad 200 dawnych pocztówek ukazujących Kraków z przełomu XIX i XX w. Pocztówki pochodziły głównie ze zbiorów prof. Aleksandra Skotnickiego, który był także inicjatorem wystawy.

Elementem jubileuszowych obchodów z 1900 r. było odsłonięcie pomnika Mikołaja Kopernika autorstwa Cypriana Godebskiego na dziedzińcu Collegium Maius (8 czerwca 1900 r.). Wydarzenie to dokumentowały prezentowane na wystawie zdjęcia i karty pocztowe.

Wielu uczestników wernisażu pytało o losy pomnika, który w 1953 r. został przeniesiony z dziedzińca na Planty w pobliże Collegium Novum. Pytania te zdopingowały prof. Skotnickiego do rozpoczęcia akcji na rzecz przywrócenia monumentu na jego dawne miejsce.

- Pomnik został zaprojektowany z myślą właśnie o Collegium Maius, a jego styl dobrze komponował się z arkadowym dziedzińcem. Kopernik był najwybitniejszym wychowankiem uniwersytetu, więc uczelnia powinna się nim chwalić, a nie chować go gdzieś w cieniu - argumentuje profesor.

Częścią energicznych starań prof. Skotnickiego o przeniesienie figury jest wydana niedawno przez Stradomskie Centrum Dialogu publikacja zatytułowana „Historia pomnika Mikołaja Kopernika na dziedzińcu Collegium Maius Uniwersytetu Jagiellońskiego”.

Prof. Skotnicki zebrał w niej wszystkie istotne informacje dotyczące tytułowego pomnika, jego powstania i jego twórcy Cypriana Godebskiego, innych pomników wielkiego astronoma w Polsce i na świecie, okoliczności przeniesienia na Planty w 1953 r., a także argumentację za przywróceniem go na dawne miejsce. Doszły do tego teksty poświęcone postaci samego Kopernika - jego życiu, edukacji, pobytowi w Krakowie oraz odkryciom naukowym.

W publikacji przeczytać możemy także tekst o dzisiejszych śladach astronoma w Krakowie, kalendarium uroczystości 500-lecia odnowienia Akademii w 1900 r., życiorys Cypriana Godebskiego oraz szkic o wykorzystaniu Kopernika w niemieckiej propagandzie w czasie II wojny światowej.

Na szczególne uznanie zasługuje forma edytorska książki. Wydano ją na kredowym papierze, a teksty ilustrują zdjęcia i reprodukcje z bogatych zbiorów prof. Skotnickiego.

Oglądać możemy liczne wizerunki Kopernika, z epoki i późniejsze, fotografie dziedzińca Collegium Maius z pomnikiem astronoma i bez, unikatowe zdjęcia z uroczystości rocznicowych z 1900 r., rzeźby Cypriana Godebskiego w Krakowie i Lwowie oraz portrety postaci związanych z obchodami 500-lecia odnowienia uniwersytetu.

Osobną część stanowią reprodukcje polskich i zagranicznych znaczków pocztowych z wizerunkiem wielkiego astronoma.

Wśród tych drugich znaleźć możemy znaczki z tak egzotycznych krajów, jak Wybrzeże Kości Słoniowej, Gwinea, Czad, Niger, Dahomej czy Kuba. Materiał ilustracyjny książki jest naprawdę imponujący.

W swoich apelach dotyczących pomnika prof. Skotnicki podnosił także fakt, że monument jest nieco zaniedbany, dawno nie odnawiany, a widok na niego zasłaniają krzewy i gałęzie drzew rosnących wokół niego.

Apele te przyniosły pewne efekty. Na początku września rozpoczął się remont kopernikowskiego pomnika na Plantach. Prace obejmują oczyszczenie monumentu, uzupełnienie ubytków oraz zabezpieczenie konserwatorskie.

Remont prowadzony przez Zarząd Infrastruktury Komunalnej i Transportu odbywa się w ramach szerszego programu naprawy kapliczek i pomników w mieście. Prace potrwają do końca października, a ich koszt wyniesie 68 tys. zł.

To niejedyna zmiana na froncie walki o przypomnienie Kopernika. Jakiś czas temu na dziedzińcu Collegium Maius pojawiła się figura siedzącego astronoma.

- Wprawdzie nie jest to pomnik Godebskiego, ale dobre i to. Figura przypomina, że wychowankiem tego uniwersytetu był światowej sławy astronom. Widziałem już dwóch Japończyków, którzy fotografowali się przed nią - mówi prof. Skotnicki.

[email protected]

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na dziennikpolski24.pl Dziennik Polski