Gęsia skórka

 W najkorzystniejszym okresie swej twórczości - po "Zawrocie głowy" i tuż przed "Ptakami" - Alfred Hitchcock nakręcił "Psychozę" (1960), która weszła wysoko na listę stu najlepszych filmów wszech czasów. Adam Garbicz w swoim przewodniku "Kino, wehikuł magiczny" nazywa ją w ogóle najwspanialszym filmem strachu, thrillerem, który stanowił ukoronowanie wirtuozerii Hitchcocka, bijąc wszelkie rekordy grozy i manipulowania emocjami - nie przez nagi szok, lecz sugestię, nie poprzez bezpośrednie oddziaływanie na narząd wzroku, lecz na podświadomość, szczególnie tę nafaszerowaną freudyzmem.
 Najsłynniejsza pozostała w historii kina scena zasztyletowania kobiety pod prysznicem przez psychopatę (znakomitego Anthony Perkinsa). Cenzura zażądała jej usunięcia, co reżyser wykpił uwagą, że nie widzi powodu, dla którego miałby ukrywać fakt, iż ludzie kąpią się bez ubrania... Trzyminutowa relacja z mordu realizowana była przez siedem dni, a zastosowano do niej 70 ustawień kamery. Podlana zamiast krwi... sosem czekoladowym, scena - przy przejmującym akompaniamencie instrumentów smyczkowych - zawsze wywołuje gęsią skórkę, co powinno się powtórzyć dziś o godz. 23.55 podczas projekcji filmu w Canal +.
 To jasne, że ów klasyczny film grozy znajdować musiał naśladowców, najczęściej w konwencji krwawego komiksu - bez możliwości dorównania oryginałowi. ostatnio - w 1999 r. - takie wyzwanie podjął reżyser Gus Van Sant, który nakręcił nową wersję, nazwaną po polsku "Psychol", jakby kopiując Hitchcocka przy drobnych zmianach w scenariuszu, dodaniu koloru i wprowadzeniu nowszej techniki. Jakiekolwiek jednak, choćby najlepsze miał intencje, imitacja arcydzieła okazała się - zdaniem krytyki - "nędzna", a sam pomysł "równie megalomański, co głupawy" - napisał miesięcznik "Film". Bo nie działa już hitchcockowska magia. A może jednak bez dokonywania porównań sąd widzów będzie mniej surowy, gdy jutro, w piątek o godz. 20, obejrzą "Psychola" w Canal + (żółtym)?