Godność umierającego

27 marca 2005, Watykan, Jan Paweł II błogosławi z okna swego apartamentu tłumy zebrane na placu św. Piotra w Niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego. Papież prawie kwadrans był widoczny w swym oknie i udzielił błogosławieństwa „Urbi et Orbi”. Nie przemówił już jednak do wiernych.  Fot. PAP/EPA/OSSERWATORE ROMANO

2003

6 MARCA – w Watykanie (i Krakowie) odbyła się prezentacja poematu papieskiego "Tryptyk rzymski”. Prezentacji w obecności papieża dokonał kardynał Joseph Ratzinger.

20 MARCA – rozpoczęła się druga wojna w Zatoce Perskiej.

7 KWIETNIA – papież wydał swą ostatnią encyklikę – "Ecclesia de Eucharystia”.

4 GRUDNIA – doszło do katastrofy lotniczej śmigłowca Mi–8 z premierem Leszkiem Millerem na pokładzie.

2004

8 STYCZNIA – Ojciec Święty przyjął z rąk delegacji rektorów polskich uczelni Złoty Laur Nauki, ofiarowany w 50. rocznicę uzyskania przez niego habilitacji na Wydziale Teologicznym UJ.

9 LUTEGO – papież przekazał milion euro na potrzeby katolików w Ziemi Świętej.

2 MAJA – papież w przemówieniu nazwał rozszerzenie Unii Europejskiej "ważnym etapem historii Europy”.

5 WRZEŚNIA – papież odbył swoją ostatnią podróż apostolską – odwiedził Loreto.

2005

18 STYCZNIA – papież przyjął na audiencji 160 rabinów reprezentujących wszystkie nurty judaizmu.

1 LUTEGO – w nocy Jan Paweł II zostaje przewieziony do kliniki Gemelli. Podano informację, że papież zachorował na grypę.

27 LUTEGO – podczas modlitwy Anioł Pański papież pokazuje się jedynie w oknie, tekst modlitwy odczytuje zastępca sekretarza stanu abp Leonardo Sandri.

13 MARCA – papież wraca do Watykanu, błogosławiąc z samochodu wiernych.

25 MARCA – odbywa się pierwsza droga krzyżowa w rzymskim Koloseum bez udziału papieża.

27 MARCA – papież ukazuje się w oknie, ale nie może mówić.

31 MARCA – Watykan informuje, że papież przyjmuje pokarmy przez sondę.

1 KWIETNIA – podana zostaje informacja, że stan papieża jest ciężki. Na placu św. Piotra tysiące wiernych modlą się w intencji chorego.

2 KWIETNIA – Jan Paweł II umiera o godz. 21.37.

Fot. Anna Kaczmarz

POZWÓLCIE MI ODEJŚĆ DO PANA

– Także i tego dnia, zanim wyruszył w swą ostatnią wielką podróż, przy wsparciu obecnych przy nim osób odmówił wszystkie codziennie modlitwy. (…) W pewnej chwili siostra Tobiana dostrzegła jego spojrzenie. Zbliżyła ucho do jego ust, a on ledwo słyszalnym głosem wyszeptał: Pozwólcie mi odejść do Pana”. (...) Dopiero później pomyślałem: to wspaniałe, że swe ostatnie słowa skierował do kobiety. Około godziny 19 Ojciec Święty zapadł w śpiączkę. Pokój oświetlał jedynie blask zapalonej gromnicy (...). Plac świętego Piotra i przylegające do niego ulice zapełniały się tłumem. Było coraz więcej ludzi, przede wszystkim stale przybywało młodzieży. Ich okrzyki "Giovanni Paolo!”, "Viva il Papa!” docierały aż do trzeciego piętra. Jestem przekonany, że on także je słyszał. (…) Nadeszła godzina 21.37. Zorientowaliśmy się, że Ojciec Święty przestał oddychać. I wtedy zobaczyliśmy na monitorze, że jego wielkie serce po kilku jeszcze uderzeniach przestało bić. Profesor Buzzonetti pochylił się nad nim i spoglądając na nas, wyszeptał: "Powrócił do domu Ojca”.

Kard. Stanisław Dziwisz, "Świadectwo”, w rozmowie z Gian Franco Svidercoschim, Wydawnictwo TBA Komunikacja Marketingowa

Godność umierającego

"Zjawisko odrzucenia umierającego, coraz powszechniejsze w społeczeństwie rozwiniętym, ma różne przyczyny i wiele wymiarów, którym wasza analiza poświęca należne miejsce. Istnieje wymiar społeczno–kulturowy, określany mianem "zatajenia śmierci”: społeczeństwa, których organizacja podporządkowana jest dążeniu do dobrobytu materialnego, postrzegają śmierć jako nonsens, a dążąc do uniknięcia pytań, jakie ona stawia, proponują czasem, aby bezboleśnie przyspieszyć jej nadejście. (...)

Istnieje też wymiar filozoficzny i ideologiczny, który polega na odwoływaniu się do absolutnej autonomii człowieka, tak jakby on sam był sprawcą własnego życia. (...)

Z kolei wymiar medyczny i opiekuńczy przejawia się w tendencji do ograniczania opieki lekarskiej nad osobami poważnie chorymi. (...) W konsekwencji pacjenci takich instytucji nierzadko zostają pozbawieni kontaktu z rodziną i narażeni są na swego rodzaju tyranię techniki, która poniża ich godność. (...)

Taki jest kontekst ideologiczny, z którego czerpią inspirację coraz częstsze kampanie propagandowe, mające doprowadzić do legalizacji eutanazji i samobójstwa wspomaganego. (...)

W obliczu tych nowych przejawów kultury śmierci Kościół musi pozostać wierny swojej miłości do człowieka, który "jest pierwszą drogą, po której powinien kroczyć Kościół”. Kościół ma dziś rozjaśniać oblicze człowieka, zwłaszcza człowieka umierającego, światłem swojego nauczania, światłem rozumu i wiary; ma obowiązek skupiać wokół siebie, jak to już czynił w innych równie poważnych sytuacjach, wszystkie najlepsze siły społeczności i ludzi dobrej woli, aby człowiek umierający znów został otoczony miłością i solidarnością.”

Jan Paweł II, fragment przemówienia do uczestników zgromadzenia ogólnego Papieskiej Akademii "Pro Vita”, 27 lutego 1999 r.