Górnicy pamiętają o tych, którzy odeszli

Specyfika wielickiego cmentarza komunalnego polega na tym, że od ponad 200 lat jest to także nekropolia górnicza. Obok grobów zadbanych znajdują się tam także mogiły zapomniane. Niektóre z nich to dzieła sztuki, dlatego kopalnia postanowiła je ocalić. Przy okazji renowacji prowadzone są też poszukiwania informacji o zmarłych, co przekłada się na uzupełnianie historii solnych podziemi.

W tym roku wyremontowano nagrobek starszego sztygara Jana Fałka, który zmarł 19 lutego 1938 roku. Spoczął on w grobie ziemnym, bez płyty nagrobnej, okolonym obramowaniem z piaskowca. Tablicę z inskrypcją wykonano z kremowego marmuru i umieszczono w bryle z piaskowca. Na szczycie bryły znajduje się bogato zdobiona Golgota z wapienia pińczowskiego.

Czas nie obszedł się zbyt łaskawie z nagrobkiem Jana Fałka. Górniczej mogile dały się we znaki m.in. temperatura, deszcz, śnieg, słońce. Kaprysy aury szczególnie negatywnie wpłynęły na stan wapienia, zaokrąglając jego krawędzie i powodując zabrudzenia.

- Konstrukcja mogiły została naruszona przez rosnące w sąsiedztwie ogromne drzewo. Nagrobek był mocno przechylony. Zniknęła też wieńcząca go rzeźba. Być może stłukła się, a jedynym jej śladem pozostał bolec, na którym była kiedyś zamocowana. Nagrobek ten w przeszłości naprawiano, o czym świadczyły m.in. spinające go metalowe kotwy oraz zaprawa wypełniająca ubytki w kamieniarce - opowiada Adam Suślik, dyrektor pionu infrastruktury Kopalni Soli w Wieliczce.

W ramach prac renowacyjnych przywrócono nagrobkowi pierwotny poziom. Kamienne elementy grobu odczyszczono i uzupełniono ubytki w kamieniarce. - Kamień został również zaimpregnowany. Zrekonstruowano też rzeźbę wieńczącą nagrobek. Jest nią krzyż przedstawiony jako Drzewo Życia, które symbolicznie łączy niebo i ziemię. Odnowiono także tablicę inskrypcyjną, a otoczenie nagrobka zostało uporządkowane - wylicza Adam Suślik.

Od 2005 roku staraniem Kopalni Soli odnowiono już kilkanaście mogił. Dawny blask odzyskał najstarszy grobowiec na wielickim cmentarzu - pochodzący z lat 30. XIX wieku, w którym spoczywa Józef Lill von Lillienbach w latach 1804 - 1808 komisarz górniczy dla Galicji, naczelnik Dyrekcji Górniczej (lata 1812 - 1832) oraz administrator Urzędu Salinarnego w Wieliczce. Renowacji poddano także miejsca pochówku: rodzin Kuczkiewiczów i Fischerów, Karola Lisowskiego, Romana Sapińskiego, Marcina Mazurkiewicza, Zygmunta Gawrona, Antoniego Strzałkowskiego oraz Juliusza Hejdy i jego małżonki Karoliny.

A jako pierwszy - w 2005 roku - odnowiono nagrobek wyrzeźbiony w 1902 roku przez górnika-rzeźbiarza Józefa Markowskiego, twórcę wystroju kaplicy świętej Kingi. W grobie tym spoczywają dwie przedwcześnie zmarłe córki artysty, a wedle niektórych źródeł także sam Józef Markowski, który zmarł w 1920 roku. W tym roku kopalnia ponownie remontowała tę mogiłę, ponieważ została ona poważnie uszkodzona podczas letniej nawałnicy.

Natomiast w ubiegłym roku staraniem solnego przedsiębiorstwa odrestaurowano znajdujący się na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie grób Erazma Barącza, który wiele lat swego życia poświęcił wielickiej kopalni (pracował tam jako inżynier górniczy, a w latach 1915-1921 był dyrektorem solnych podziemi).