Hiszpańska przygrywka do wielkiej wojny

Teraz do rąk polskich czytelników trafia chyba najbardziej głośna książka Beevora, poświęcona hiszpańskiej wojnie domowej "Walka o Hiszpanię 1936-1939".
Napisał ją autor w 1982 r. Gdy po upadku ZSRR otworzyły się rosyjskie archiwa, uzupełnił tekst o informacje z wcześniej niedostępnych sowieckich dokumentów i w 2005 r. ponownie wydał książkę. Na polskim rynku "Walka o Hiszpanię" ukazuje się w świetnej serii historycznej wydawnictwa "Znak". Dla polskich czytelników, przez lata karmionych zafałszowanym obrazem hiszpańskiego konfliktu, praca Beevora jest okazją do poznania prawdziwego oblicza tej wojny. Będą mogli w niej przeczytać o okrucieństwie sowieckich komisarzy przydzielonych do Brygad Międzynarodowych, o krwawych walkach frakcyjnych wewnątrz obozu republikańskiego, o mordowaniu księży i paleniu kościołów. Wbrew jednak temu, czego chcieliby niektórzy, brutalność nie była cechą tylko jednej strony konfliktu. Również frankiści nie przebierali w środkach, bez litości traktując przeciwników. Jak pisze Beevor, dopuszczali się także zabójstw duchownych, którzy nie podzielali ich entuzjazmu dla sprawy.
Praca brytyjskiego historyka nosi podtytuł "Pierwsze starcie totalitaryzmów". To bowiem na terenie ogarniętej wojną domową Hiszpanii starły się po raz pierwszy hitlerowskie Niemcy (wspierane przez faszystowskie Włochy) i stalinowski ZSRR. To tam wykuwały się metody, które na znacznie większą skalę i ze znacznie większą pomysłowością użyte zostaną na frontach światowej wojny.
(PS)
Antony Beevor "Walka o Hiszpanię 1936-1939. Pierwsze starcie totalitaryzmów", przeł. Hanna Szczerkowska, Znak, Kraków 2009.