Humanitarna niemoc

Kosowo opuściło już około miliona ludzi

Sytuacja uchodźców z Kosowa w Macedonii i Albanii jest z każdym dniem coraz bardziej dramatyczna. Obydwa te kraje należą do najmniejszych i najbiedniejszych w Europie. Ich położenie geograficzne, a także sytuacja polityczna i etniczna sprawiły jednak, że teraz zmuszone zostały do przyjęcia największej liczby uchodźców z Kosowa.
Macedonia
Macedonię, najbiedniejszą z byłych republik jugosłowiańskich, zamieszkuje ponad 2 mln ludzi. Według różnych statystyk, od 25 do 40 proc. z nich to Albańczycy. Przeciętna pensja w Macedonii wynosi około 100 dolarów. Kraj ten boryka się z trudnościami gospodarczymi, mozolnie buduje też nową państwowość.
W tej chwili Macedonia przyjęła już ponad 100 tys. uchodźców z Kosowa. NATO wywiera na nią nacisk, by przyjęła dalszych. Kraj ten nie jest jednak przygotowany na taką liczbę uciekinierów. Uchodźcy koczują więc w halach sportowych, szkołach, na boiskach. Obozy dopiero powstają. Wielu Albańczyków nocuje u swoich krewniaków. Jak zapewniają Macedończycy, pomoc zagraniczna dla uchodźców jest zbyt mała. Pieniądze wystarczają jedynie na bieżące potrzeby, jedzenie i leki.
Tak duża liczba uchodźców może poważnie zachwiać strukturę etniczną Macedonii. Zwłaszcza jeśli sytuacja w Kosowie nie zmieni się w najbliższym czasie.
Albania
W Albanii - według danych z końca 1998 r. - mieszka około 2,5 mln. ludzi. Kraj ten przyjął już 230 tys. uchodźców z Kosowa, zadeklarował też przyjęcie kolejnych uciekinierów. Albania od lat uważana jest za jeden z najbiedniejszych krajów europejskich. Kraj ten przeżywa poważne problemy ekonomiczne, demokracja i spokój są tu bardzo kruche. Dowodem tego były chociażby ubiegłoroczne zamieszki. Bezrobocie należy do najwyższych w Europie. Przeciętna pensja wynosi tu około 60 dolarów.
Podobnie jak w Macedonii, tak i tu obozy dla uchodźców dopiero są budowane. Na razie kosowscy Albańczycy nocują więc w halach, szkołach i u rodzin - własnych i obcych ludzi. Również Albania narzeka na pomoc zagraniczną: jest "krótkoterminowa" i pozwala jedynie na zabezpieczenie podstawowych potrzeb.
Czarnogóra i Bośnia
Rośnie też liczba uchodźców z Kosowa w Czarnogórze i Bośni i Hercegowinie. 600-tysięczna Czarnogóra (tworząca razem z Serbią obecną Jugosławię) już przyjęła ponad 35 tys. kosowskich Albańczyków. Tyle samo uchodźców trafiło do Bośni i Hercegowiny.
W sobotę Unia Europejska zadeklarowała przyjęcie około
100 tys. Albańczyków kosowskich. Natomiast prawie 260-milionowe Stany Zjednoczone wyraziły gotowość przyjęcia aż... 20 tys. uchodźców z Kosowa. DOMINIKA ĆOSIĆ