Ja nie cierpię...

Gdy niemowlę płacze...

   Z kolką jelitową u noworodków i niemowląt na co dzień stykają się pediatrzy i lekarze rodzinni. Dolegliwość manifestuje się przenikliwym krzykiem dziecka, spowodowanym silnymi atakami bólu brzucha, z towarzyszącymi im niekiedy takimi objawami, jak: wzdęcia, oddawanie gazów i zaczerwienienie twarzy. Płaczące i cierpiące dziecko niezwykle trudno jest uspokoić.
   - _Dolegliwość pojawia się niespodziewanie - _wyjaśniaspecjalista w zakresie pediatriidoc. Hanna Szajewska z Kliniki Gastroenterologii i Żywienia Dzieci Akademii Medycznej w Warszawie, ekspert Akademii Gerber. - Zdrowe dziecko nagle staje się niespokojne i zaczyna przenikliwie krzyczeć. Ataki pojawiają się wieczorem i trwają kilka godzin. Rodzice nieustannie zadają sobie pytanie, w jaki sposób pomóc cierpiącemu dziecku. Oto kilka najważniejszych wskazówek.__Gdy niemowlę płacze, może to oznaczać: Jest mi zimno. Chce mi się jeść. Pieluszka jest mokra. Weź mnie na ręce i przytul. Jak nowo narodzone dziecko może opowiedzieć rodzicom o tych i innych swoich problemach? W pierwszych miesiącach życia jego jedynym sposobem porozumiewania się z otoczeniem jest płacz. Rodzice szybko uczą się rozpoznawać, co płaczące dziecko pragnie im w danym momencie zakomunikować i odpowiednio reagują. Niekiedy jednak płacz trwa zbyt długo, przechodzi w krzyk, dziecka nie można utulić. Niemowlę, ułożone w łóżeczku do snu, podkurcza nóżki, a jego buzia staje się czerwona. Do serc rodziców wkrada się wtedy niepokój: dzieje się coś niedobrego. Częstym powodem opisanego zachowania niemowlęcia jest kolka jelitowa.

Kolka jelitowa - co to znaczy?

   Kolka jelitowa jest dolegliwością, która dotyka wiele dzieci, zazwyczaj już w pierwszych tygodniach życia. Dziecko jest zdrowe, ale pojawiają się u niego ataki bólu brzuszka - często towarzyszą im wzdęcia, oddawanie gazów i zaczerwienienie twarzy. Cierpiące dziecko głośno krzyczy i bardzo trudno je uspokoić. Pomiędzy kolejnymi napadami bólu i krzyku niemowlę zachowuje się zupełnie normalnie i dobrze się czuje.
   - Niestety - mówi doc. Szajewska - nie znamy jeszcze jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, co wywołuje kolkę jelitową u niemowląt. Występuje ona zarówno u dzieci karmionych sztucznie, jak i u tych otrzymujących mleko matki. Dolegliwość może być spowodowana zaburzeniami pracy przewodu pokarmowego i wywołanymi przez nie bolesnymi skurczami jelit. Lekarze uważają, że zaburzenia te są być może rezultatem alergii na białko albo nietolerancji na zawartą w pokarmach laktozę lub też gromadzenia się nadmiernych ilości powietrza w przewodzie pokarmowym dziecka. Według innej teorii kolka ma podłoże psychiczne i wynika z nie w pełni jeszcze ukształtowanej więzi emocjonalnej pomiędzy rodzicami (zwłaszcza matką) a dzieckiem. Wreszcie inni naukowcy sądzą, że kolka objawiająca się nadmiernym krzykiem jest jedynie skrajną odmianą normalnego płaczu niemowlęcia.

Warto poprosić o radę lekarza

   Kolka zazwyczaj ustępuje samoistnie w 4.-5. miesiącu życia dziecka. Pamiętajmy jednak, że krzyk niemowlęcia może być również oznaką innych, poważnych chorób układu pokarmowego. - Dlatego zawsze zalecam rodzicom skonsultowanie dolegliwości dziecka z opiekującym się nim lekarzem pediatrą - doradza doc. Szajewska. - Wizyty u specjalisty nie wolno odkładać, zwłaszcza w sytuacji, gdy dziecko gorączkuje, nie ma apetytu, wymiotuje, cierpi na biegunkę lub ma kłopoty z wypróżnieniem.

Domowe sposoby leczenia

   Podobnie jak nie jesteśmy jeszcze w stanie określić dokładnej przyczyny wystąpienia kolki jelitowej u niemowląt, nie znamy również złotego środka, pozwalającego na szybkie przezwyciężenie tej dolegliwości. W Polsce nie dysponujemy bezpiecznymi preparatami, których skuteczność zostałaby potwierdzona prawidłowo przeprowadzonymi badaniami naukowymi. - Dlatego przedstawiam kilka sposobów leczenia, które mogą, choć, niestety, nie zawsze muszą, ulżyć cierpiącemu dziecku - dodaje doc. Hanna Szajewska.
   Istotnym elementem postępowania jest odpowiednie odżywianie. W niektórych przypadkach poprawę przynosi modyfikacja diety matki karmiącej piersią, polegająca na wyeliminowaniu pokarmów powszechnie uznanych za uczulające: mleka krowiego, jaja kurzego, orzechów, czekolady, cytrusów, a także pokarmów wzdymających, np. cebuli, kapusty, warzyw strączkowych oraz kofeiny i napojów gazowanych. Natomiast dzieciom karmionym sztucznie zwykle pediatra zaleca wprowadzenie do diety hydrolizatów białkowych - specjalnych preparatów odżywczych zastępujących "zwykłe" mleko modyfikowane. Po karmieniu należy sprowokować dobre odbijanie pokarmu.
   Dla cierpiącego dziecka niezwykle ważny jest spokój. Dlatego też rodzice powinni zadbać o odpowiednie przygotowanie malucha do snu. Po ciepłej kąpieli i delikatnym masażu brzuszka kładziemy dziecko do łóżeczka. Staramy się wyeliminować wszelkie czynniki wywołujące wtedy niepotrzebne pobudzenie nerwowe niemowlęcia - grające radio lub telewizor, głośne rozmowy i śmiechy. Wyłączamy również światło.
   Niekiedy dziecku pomaga również ciepło. Spróbujmy ogrzać dolną część brzuszka dziecka nagrzaną pieluszką lub otulić niemowlę lekkim kocykiem.
   Wreszcie ostatnia rada, choć wcale nie najmniej istotna! Chociaż lekarze wiedzą już teraz, że przytulanie dziecka w czasie napadu płaczu, noszenie na rękach czy kołysanie nie jest remedium na kolkę jelitową - nie rezygnujmy z okazywania w ten sposób naszych uczuć. Zwłaszcza w chwilach cierpienia i bólu niemowlę potrzebuje bliskiego kontaktu z rodzicami i ich miłości. Pamiętajmy, że dzieci rodziców szybko reagujących na ich płacz czują się znacznie lepiej i pewniej.

Nie tracić nadziei

   Kolka niemowlęcia to także niezwykle trudne i stresujące doświadczenie dla jego rodziców. Rodzice powinni zatem pomyśleć również o sobie i znaleźć każdego dnia czas na własny odpoczynek.
   - Na zakończenie - mówi doc. Szajewska - chciałabym raz jeszcze przypomnieć ważną, dowiedzioną naukowo prawdę. Kolka jelitowa u niemowląt przemija i nie wpływa ujemnie na dalszy rozwój fizyczny i psychiczny dziecka. Dlatego też rodzice nie powinni tracić hartu ducha i być przygnębieni. Dolegliwość najprawdopodobniej ustąpi równie niespodziewanie, jak się pojawiła. (DD)
   Jednym ze znanych sposobów leczenia kolki jest pojenie dziecka herbatką ziołową, zawierającą rumianek, werbenę pospolitą, lukrecję, koper włoski i miętę. Leczniczy napój rodzice mogą przygotować również sami. Należy wziąć pół łyżeczki zgniecionych owoców kopru włoskiego, zalać 0,25 l wrzącej wody, naparzać przez 10 minut, a następnie odcedzić. Należy jednak unikać nadmiernego podawania herbatki ziołowej - możliwe, że jeżeli dziecko będzie wypijało jej dużo, nie będzie chciało jeść pokarmu, który jest dla niego najważniejszy.