Jak się czują Polacy?

Fot. Ingimage

O ile w 2004 r. 39% mieszkańców Polski oceniało swoje zdrowie poniżej poziomu dobrego, to pod koniec 2009 r. takie opinie formułowało tylko 34% Polaków, tj. o 5 punktów procentowych mniej. Chociaż subiektywna poprawa stanu zdrowia w równym stopniu dotyczyła mężczyzn jak i kobiet, to kobiety znacznie częściej oceniały swoje zdrowie poniżej dobrego (37% kobiet, wobec 31% mężczyzn).

Poprawa stanu zdrowia dotyczyła zarówno mieszkańców miast, jak i wsi. Pod koniec 2009 r. jednakowo na wsi i w mieście 34% badanych stwierdziło, że ich zdrowie nie jest dobre, podczas gdy w poprzednim badaniu takie zdanie wyraziło blisko 40% mieszkańców wsi i 38% mieszkańców miast. Świadczy to o dość szybkim zmniejszeniu się dysproporcji w subiektywnych ocenach swego zdrowia między miastami i wsią.

Obserwując zróżnicowanie tych ocen GUS zauważa pewną prawidłowość: tylko zdrowie młodszych mieszkańców wsi (do 39. roku życia) oceniane jest lepiej niż zdrowie rówieśników zamieszkujących miasta. W przypadku starszych roczników pozytywne oceny swojego zdrowia nadal częściej deklarowane są przez mieszkańców miast.

Zmniejszenie odsetka negatywnych ocen zdrowia dotyczyło prawie wszystkich grup wieku, za wyjątkiem dzieci najmłodszych w wieku 0-4 lat, bo grupa ta miała w obu badaniach równie niskie odsetki ocen negatywnych.

Największą poprawę subiektywnej oceny stanu zdrowia odnotowano wśród osób w wieku średnim - między 40. a 60. rokiem życia. W tej grupie wiekowej odsetek osób oceniających swoje zdrowie poniżej oceny dobrej zmniejszył się w ciągu 5 lat o ponad 10 punktów procentowych. Najmniejszą poprawę odnotowano wśród osób w podeszłym wieku (70-letnich lub starszych), jak również wśród starszych dzieci (5-19 lat) - tylko o niespełna 2 punkty procentowe.

Poprawa oceny stanu zdrowia ludności dotyczy wszystkich regionów kraju, choć nadal w niektórych województwach udział osób oceniających swoje zdrowie gorzej niż jako dobre jest relatywnie wyższy niż w innych. Do takich regionów należy zaliczyć województwo lubelskie, świętokrzyskie i łódzkie. Ponad 37% mieszkańców tych województw oceniło swoje zdrowie poniżej oceny dobrej.

Najlepsze opinie o swoim zdrowiu wypowiadali mieszkańcy województwa pomorskiego, warmińsko-mazurskiego, wielkopolskiego i podkarpackiego (niespełna 32% mieszkańców tych województw oceniło swoje zdrowie poniżej dobrego). Szybki spadek ocen negatywnych odnotowano wśród mieszkańców województwa łódzkiego, dolnośląskiego, lubuskiego, warmińsko-mazurskiego i pomorskiego - o ponad 6 punktów procentowych, najwolniej - dla mieszkańców województwa opolskiego i świętokrzyskiego - poniżej 1 punktu procentowego.

Stan swojego zdrowia jako bardzo dobry oceniło 18,6% osób w wieku 15 lat i więcej. Najczęściej oceniano swoje zdrowie jako dobre (41,6%) lub takie sobie (26,9%), znacznie rzadziej natomiast jako złe (10,4%) i bardzo złe (2,4%). W 2004 r. rzadziej niż co siódma dorosła osoba oceniała swoje zdrowie jako złe lub bardzo złe, natomiast w 1996 r. - co piąta.

Wraz z wiekiem zwiększa się częstość ocen coraz niższych na niekorzyść ocen wyższych. Wśród osób w wieku starszym (60 lat i więcej) tylko co piąta osoba (21%) oceniła swój stan zdrowia jako co najmniej dobry, podczas gdy wśród pięćdziesięciolatków takie deklaracje uzyskiwano dwukrotnie częściej, zaś w młodszych grupach wiekowych jeszcze częściej. Prawie 2/3 czterdziestolatków i 5/6 trzydziestolatków oceniło swoje zdrowie jako bardzo dobre lub dobre.

Osoby o wysokim poziomie wykształcenia korzystniej oceniały stan swojego zdrowia niż osoby słabiej wykształcone. Osoby żyjące w związkach (zarówno małżeńskich, jak i partnerskich) lub będące jeszcze w stanie wolnym (kawaler, panna) lepiej oceniają swoje zdrowie niż osoby owdowiałe czy rozwiedzione.

Pomimo wyraźnej poprawy ocen stanu zdrowia dorosłych Polaków GUS podkreśla, że tylko 2/3 osób w wieku 15 lat i więcej oceniło swoje zdrowie jako bardzo dobre lub dobre, podczas gdy w Holandii, Wielkiej Brytanii, Szwecji, Grecji, taki stan zdrowia deklaruje ponad 3/4 rozważanej populacji, a w Irlandii, Szwajcarii i Islandii - ponad 80% dorosłych mieszkańców. Gorszy stan zdrowia niż Polacy deklarują tylko dorośli mieszkańcy Litwy, Łotwy, Estonii, Węgier i Portugalii.

Poprawa stanu zdrowia dzieci uwidoczniła się nie poprzez spadek odsetka ocen negatywnych (te odsetki i tak były małe), ale poprzez wzrost odsetka ocen bardzo dobrych (o 10 pkt procentowych), kosztem zmniejszenia ocen dobrych i niższych. Dla blisko 48% ogółu dzieci do lat 14 uzyskano bardzo dobrą ocenę stanu zdrowia, dobrą - dla 44%, średnią (ani dobrą ani złą) - dla 6%, zaś ocenę złą lub bardzo złą - dla 1,3% dzieci. Dla porównania, w poprzednim badaniu odsetki te wynosiły odpowiednio 38%, 53%, 7% oraz 1,5%.

Najwyżej oceniano zdrowie osób najmłodszych w wieku 0-4 lata - rodzice prawie 94% z tej grupy uważają, że stan zdrowia ich dzieci jest bardzo dobry i dobry. Najwięcej najniższych ocen uzyskały dzieci w wieku 5-9 lat - w przypadku 2,2% stan zdrowia określono jako zły lub bardzo zły, a dla 6,5% jako taki sobie,. Najmniej złych ocen miały dzieci 10-14-letnie (0,9%), które jednocześnie uzyskały najwięcej ocen średnich stanu zdrowia (ani dobry ani zły).

Ogólnie lepiej oceniane było zdrowie dziewczynek niż chłopców oraz dzieci mieszkających na wsi i jest to widoczne w każdej grupie wieku.

(GUS)

www.mp.pl