Jerzy Szmajdziński

Wicemarszałek Sejmu, kandydat SLD i Porozumienia Społecznego na prezydenta Polski. Miał 58 lat.

Politycznie od zawsze związany był z lewicą. W latach 1973-1990 był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, ale jego kariera polityczna zaczęła się od działalności w przybudówce PZPR - Związku Socjalistycznej Młodzieży Polskiej. Zaczynał od pracy (1975-1981) we wrocławskich oddziałach Socjalistycznego Związku Studentów Polskich i Związku Socjalistycznej Młodzieży Polskiej, później był bliskim współpracownikiem przewodniczącego ZSMP Jerzego Jaskierni, a od 1984 do 1989 r. sam został szefem Zarządu Głównego ZSMP. Nigdy nie stracił sympatii do organizacji młodzieżowej - był współzałożycielem, wiceprzewodniczącym, a przez wiele lat przewodniczącym Stowarzyszenia "Pokolenia", zrzeszającego byłych działaczy lewicowych młodzieżówek.

Od 1986 r. zasiadał w Komitecie Centralnym PZPR, a w latach 1989-1990 był kierownikiem Wydziału Organizacyjnego KC. Członkiem Socjaldemokracji Rzeczpospolitej Polskiej (powstałej po rozwiązaniu PZPR w 1990 r.) był od momentu jej powołania. Na początku był jednak raczej marginalizowany, bo grupę reformatorów tworzyli Aleksander Kwaśniewski i Włodzimierz Cimoszewicz, a Jerzy Szmajdziński był kojarzony bardziej z Leszkiem Millerem i "partyjnym betonem".

Mimo trudnych początków pełnił funkcje we władzach krajowych SdRP - był m.in. sekretarzem partii i jej wiceprzewodniczącym. Po przekształceniu SdRP w Sojusz Lewicy Demokratycznej w 1999 r. od razu wszedł do władz krajowych nowej partii, a w czerwcu 2008 r. został jej wiceprzewodniczącym.

Przez całe życie zawodowe związany był z polityką. Posłem na Sejm był już w latach 1985-1989. Jego nazwisko znalazło się wtedy na tzw. liście krajowej. W 1991 r. po dwuletniej przerwie jako jeden z nielicznych posłów z czasów PRL wrócił do parlamentu i od tego czasu był w nim nieprzerwanie, zawsze osiągając wysokie poparcie w jednym z dolnośląskich okręgów wyborczych. W ostatnich wyborach w 2007 r. posłem został wybrany już po raz siódmy, kandydując z listy Lewica i Demokraci w okręgu legnickim i zdobywając 42 724 głosy (lepszy wynik miał tylko Grzegorz Schetyna). W tym okręgu trzy lata temu Lewica i Demokraci zdobyli 17,89 proc. głosów, gdy w całym kraju - 13,15 proc.

W Sejmie był m.in. przewodniczącym Komisji Obrony Narodowej oraz Klubu Parlamentarnego SLD. W 2007 r. został wicemarszałkiem Sejmu VI kadencji. Jako polityk i poseł uchodził za człowieka kompromisu. Nawet wtedy, gdy w SLD toczył się ostry bój między Wojciechem Olejniczakiem a Grzegorzem Napieralskim starał się stać z boku. Kilka razy próbował mediacji z Platformą Obywatelską (m.in. w sprawie ustawy medialnej).

W październiku 2001 r. objął stanowisko ministra obrony narodowej w rządzie Leszka Millera. 21 kwietnia 2004 r. został tymczasowo także kierownikiem Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (w związku z wyborem dotychczasowego szefa resortu Józefa Oleksego na stanowisko marszałka Sejmu). Zachował stanowisko ministra obrony narodowej w obu rządach Marka Belki. Był dobrze oceniany nawet przez opozycję. Kierował działaniami wielonarodowej dywizji pod polskim dowództwem w Iraku. Z wiceministrem Januszem Zemke doprowadził do zakończenia dwóch najistotniejszych przetargów w polskiej armii: na zakup amerykańskiego samolotu F-16 i na zakup transportera rosomak od fińskiej firmy Patria.
Gdy pod koniec ubiegłego roku władze SLD opowiedziały się za szybkim wyprowadzeniem polskich wojsk z Afganistanu, Jerzy Szmajdziński demonstracyjnie oznajmił, że nie zgadza się ze stanowiskiem partyjnym.

W 2005 r. był członkiem komitetu wyborczego Włodzimierza Cimoszewicza w wyborach prezydenckich. W grudniu ubiegłego roku został kandydatem SLD na prezydenta Polski.

Dzień przed katastrofą obchodził urodziny. Osierocił żonę i dwoje dzieci.

(GEG)