Kapitularz bez tajemnic

Konserwatorzy zajęli się przyściennymi ławami w kapitularzu - i wyszły same ciekawostki Fot. Anna Kaczmarz

U cystersów w Mogile w kapitularzu - miejscu, gdzie odbywają się posiedzenia kapituły i bracia zbierają się podczas ważnych wydarzeń - działają konserwatorzy. Zajęli się ławami obiegającymi pomieszczenie, z XVII w., z obrazami na zapleckach. Malowidła przedstawiają sceny z życia mnichów i walkę dobra ze złem. Tyle było wiadomo. Teraz przyjrzała im się historyk sztuki dr Beata Frey-Stecowa z Uniwersytetu Papieskiego. I rozpoznała: obrazy są wzorowane na rycinach z "Via vitae aeternae iconibus illustrata" z 1620 r.

- Autorem dzieła jest jezuita Antoni Sucquet, a ryciny wykonał Boetius Adams Bolswert - flamandzki rytownik o zasłużonej sławie (wykonywał np. ryciny reprodukujące obrazy Rubensa). Ta książka cieszyła się ogromną popularnością - w ciągu 10 lat doczekała się aż siedmiu wydań! - opowiada dr Frey-Stecowa.

Od lat zajmuje się szukaniem graficznych pierwowzorów dzieł sztuki. - Bardzo wielu twórców korzystało z "gotowców", jakimi w dawnych czasach były ryciny. Nie było to traktowane jako rzecz naganna. Zajmuję się tym tematem od dawna, toteż ogromną ilość rycin i obrazów wzorowanych na rycinach "mam w głowie" - mówi. W kapitularzu zwrócił jej uwagę jeden z obrazów. Jak sobie przypomniała, bardzo podobną scenę widziała w zakrystii u paulinów na Jasnej Górze, gdzie są meble dekorowane obrazami. O nich było już natomiast wiadomo, że są wzorowane na rycinach z dzieła A. Sucqueta. Dalsze poszukiwania potwierdziły dobry trop. Udało się ustalić, jakimi rycinami posłużył się malarz w Mogile i co mają przekazywać poszczególne obrazy - bo w książce każda ilustracja jest objaśniona.

To nie koniec odkryć dotyczących ław. Konserwatorzy dotarli do pierwotnej polichromii z XVII w. Ławy, dziś oliwkowe, wyglądały wtedy zupełnie inaczej. Na czarnym tle szarobiałym kolorem były namalowane ornamenty: wzory owocowo-roślinne i twarzyczki - może buźki aniołków. Ławy mają wrócić do pierwotnej polichromii.

Małgorzata Mrowiec