Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Kiedyś choroba królów

(DD)
Należy ograniczyć spożycie pokarmów zawierających duże ilości puryn
Należy ograniczyć spożycie pokarmów zawierających duże ilości puryn Fot. 123RF
Dna moczanowa. Można się spodziewać, że w obliczu starzejącego się społeczeństwa, niezdrowego stylu życia i epidemii otyłości liczba pacjentów z tą chorobą będzie wzrastać

Choroba królów, artretyzm, podagra. To tylko wybrane, potoczne określenia na dnę moczanową - chorobę, która jest najczęstszą przyczyną przewlekłego zapalenia stawów.

Choć jest znana od stuleci i jest jedyną przewlekłą chorobą zapalną stawów, której zaostrzeniom można skutecznie zapobiegać i je wyleczyć, to z każdym rokiem dotyka coraz większy odsetek społeczeństwa. Szacuje się, że w krajach wysoko rozwiniętych w ostatnich 10 latach wzrost zachorowalności na dnę moczanową wyniósł ponad 200 proc. Choroba może dotyczyć nawet 760 tys. polskich pacjentów. Dziś wiadomo, że dotyka co najmniej cztery razy częściej mężczyzn niż kobiet, a ryzyko zachorowania wzrasta wraz z wiekiem.

Co mówi raport?

Jak wynika z badania opinii publicznej przeprowadzonego na potrzeby raportu „Występowanie i leczenie dny moczanowej w Polsce” - niespełna 1 na 5 dorosłych Polaków słyszał o tej chorobie, a co ciekawe, większą wiedzę w tym zakresie mają kobiety, u których choroba występuje zdecydowanie rzadziej.

W tym samym raporcie zwraca się uwagę na coraz większą częstość występowania dny moczanowej, dopatrując się przyczyny w postępie cywilizacyjnym, niekorzystnym dla zdrowia trybie życia i nawykach żywieniowych. Tym bardziej istotna wydaje się przede wszystkim świadomość problemu zdrowotnego, jakim jest dna moczanowa, jedna z pięciu najbardziej obciążających układ kostno-stawowy chorób na świecie. Należy dodać, że występowanie dny jest częściowo uwarunkowane genetycznie.

Niepozorne początki

Proces zapalny w stawach może się toczyć latami nie dając niepokojących, wymagających interwencji medycznej objawów. Tu też znaczenie ma świadomość zdrowotna pacjenta z hiperurykemią - zwiększonym stężeniem kwasu moczowego we krwi, co jest charakterystyczne dla dny moczanowej.

Stosunkowo często pierwsze symptomy choroby są bagatelizowane przez pacjentów, a w konsekwencji ich niezgłaszania, również pozostają bez zlecanej przez lekarzy odpowiedniej farmakoterapii. W ostrej postaci, kiedy w stawie i w strukturach okołostawowych zaczynają się wytrącać kryształy kwasu moczowego, dochodzi w nich do intensywnej, lokalnej reakcji zapalnej i wystąpienia ataku dny moczanowej. Objawy są tak silnie wyrażone, że niejednokrotnie uniemożliwiają choremu normalne funkcjonowanie. Zajęty stanem zapalnym staw jest obrzęknięty, pulsujący, skóra nad nim zaczerwieniona, napięta i gorąca, pojawia się przeszywający ból. Zdarza się, że występują również gorączka, dreszcze i uczucie ogólnego rozbicia.

W zależności od tego, który staw został w przebiegu choroby zajęty ostrym stanem zapalnym, mówimy o podagrze (staw palucha), chiragrze (stawy rąk), gonagrze (staw kolanowy) oraz omagrze (staw barkowy). Z czasem - kiedy choroba jest nieleczona lub niewłaściwie leczona - przechodzi w postać przewlekłą. Dna w konsekwencji prowadzi do nieodwracalnych zmian strukturalnych w stawach, jest przyczyną przewlekłego bólu, a to znacznie pogarsza sprawność funkcjonalną i komfort życia osoby chorującej.

Winowajcą jest wspomniany już kwas moczowy, którego zbyt wysokie stężenie (powyżej 6,8 mg/dl) utrzymujące się przewlekle w surowicy krwi, powoduje zwiększone ryzyko odkładania się złogów w postaci kryształów w stawach, strukturach okołostawowych, a także w nerkach, przez co sprzyja tworzeniu się kamieni nerkowych. Wysoki poziom kwasu moczowego najczęściej jest wynikiem zmniejszonego wydalania tej substancji z organizmu, ale może też wynikać z jej wzmożonej produkcji, jak w przypadku niewłaściwej diety, bogatej w produkty zawierające puryny.

Większe ryzyko

Jednak niezależnie od mechanizmu, zwiększone stężenie kwasu moczowego w surowicy, szczególnie w grupie osób do tego predysponowanych - otyłych mężczyzn po 60. roku życia, osób obciążonych cukrzycą, nadciśnieniem, chorobami układu sercowo-naczyniowego, może być przyczyną stanu zapalnego i doprowadzić w konsekwencji do nieodwracalnych zmian w stawach.

- Hiperurykemia jest głównym czynnikiem ryzyka prowadzącym do rozwoju dny moczanowej - podkreśla specjalista reumatolog dr Katarzyna Gałecka. - Co więcej, może również przyczyniać się do wystąpienia innych chorób, zwiększając ryzyko zachorowania przede wszystkim na choroby układu krążenia, w tym chorobę wieńcową.

Okazuje się bowiem, że podwyższony poziom kwasu moczowego stanowi niezależny czynnik ryzyka zachorowania na nadciśnienie tętnicze, a u chorych z hiperurykemią aż 3-5-krotnie zwiększa ryzyko wystąpienia choroby niedokrwiennej serca lub udaru mózgu.

Diagnostyka i styl życia

Najważniejsza jest więc wczesna diagnostyka - regularne badanie poziomu kwasu moczowego oraz kontrola ciśnienia tętniczego.

Osoby chorujące na dnę moczanową zgłaszają się do lekarza rodzinnego najczęściej w sytuacji występowania objawów - albo w fazie ostrej z napadem bólu, albo w fazie przewlekłej, z deformacjami i bólem o charakterze przewlekłym. Napad dny pojawia się zazwyczaj nagle i swoje apogeum osiąga w ciągu 12-24 godzin. Nieleczony może ustąpić samoistnie w ciągu ok. 2 tygodni. Nie oznacza to jednak końca choroby. Przechodzi ona bowiem w fazę przewlekłą, przerywaną kolejnymi, coraz częstszymi napadami. Zbagatelizowanie, nieleczenie lub niewłaściwe leczenie choroby, głównie w fazie przewlekłej, bezobjawowej, jest przyczyną postępujących zmian w kolejnych stawach, a w konsekwencji ich destrukcji i niesprawności. Lekarz powinien obserwować pacjenta i wcześnie zastosować odpowiednią terapię.

Kluczem do walki z dną moczanową jest dążenie do obniżenia poziomu kwasu moczowego w organizmie - co jest możliwe dzięki odpowiednio dobranej i utrzymanej farmakoterapii, zgodnej z najnowszymi wytycznymi medycznymi. Konieczna jest także zmiana stylu życia, a co za tym idzie - ograniczenie spożycia pokarmów zawierających duże ilości puryn (to z nich w organizmie powstaje kwas moczowy), czyli mięsa, w tym grillowanego, spożywanego częściej w okresie wiosenno-letnim, owoców morza, tłustych potraw i sosów oraz ograniczenie spożywania soków owocowych, napojów alkoholowych, szczególnie piwa.

">

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na dziennikpolski24.pl Dziennik Polski