Klasztor odkrywa tajemnice

Zaraz pod ulicą natrafiono na mury południowej ściany kościoła augustianów. Fot. Jacek Sypień

OLKUSZ. Nowe fakty z historii miasta

Koncepcja, iż przyklasztorny kościół miał nawy boczne narodziła się po sondażowych badaniach archeologicznych prowadzonych w latach 1973-75 przez Mariana Myszkę. Wtedy uznano, że mury w pobliżu północnej ściany nawy głównej kościoła były ścianami nawy bocznej. Tymczasem prawdopodobnie były to ściany kaplic, a nie nawy bocznej.

Przed kilkoma laty sprawa terenów po byłym klasztorze budziła w mieście spore emocje, gdy w 2002 roku władze Olkusza ogłosiły przetarg na liczącą 981 m kw. działkę znajdującą się na terenie poklasztornym. Przetarg się odbył, wygrała go grupa miejscowych kupców, którzy rozpoczęli budowę pawilonu handlowego. Inwestycja nie została zakończona do chwili obecnej. Sprawa sprzedaży i zabudowy terenu zbulwersowała Towarzystwo Miłośników Ziemi Olkuskiej, które skierowało do gminy protest przesłany także na ręce wojewody, wojewódzkiego konserwatora zabytków, a nawet prokuratury. W piśmie zwracali się o pilne wstrzymanie sprzedaży gruntu. Bez efektu.

Przypomnijmy, że olkuski klasztor augustianów został ufundowany w 1387 roku. W 1584 roku klasztor uległ częściowemu zniszczeniu w wyniku pożaru, lecz szybko został odbudowany. Jednak od połowy XVIII wieku rozpoczął się upadek klasztoru. Na krótko przed rozbiorami, mieszkało tu zaledwie trzech mnichów. Ostatni augustianin wyjechał z Olkusza w 1815 roku. Opuszczony klasztor i kościół popadły w ruinę i wyburzono je około 1820 roku. Z zachowanych źródeł wynika, że gotycki kościół był murowany, miał ceramiczne posadzki i pięć ołtarzy. Pod koniec istnienia klasztoru w dwóch jego skrzydłach mieściły się: sala zebrań zakonników, czyli kapitularz, kuchnia, biblioteka i sześć cel zakonnych. Wizerunek kościoła i klasztoru znajduje się na najstarszej zachowanej panoramie Olkusza z XVI wieku.

(SYP)