Kolektory słoneczne - zysk dla domu

Kolektory rurowo-próżniowe Fot. HOVEN

OGRZEWANIE. Do końca tego roku możemy korzystać z 45 procent dopłaty do montowanej instalacji

Chętni do zainwestowania w instalacje solarne do końca tego roku mogą ubiegać się o 45-procentową dopłatę, która obejmuje zakup oraz instalację systemu solarnego.

- Już 1,5 mkw. powierzchni dobrych kolektorów słonecznych na osobę pozwala zredukować koszty podgrzewania ciepłej wody w skali roku o ponad 60 proc. W miesiącach letnich system wysokowydajnych solarów może podgrzać nawet 100 procent ciepłej wody zużywanej w gospodarstwie domowym. W kontekście wciąż drożejących cen energii, jest to bardzo korzystne rozwiązanie- zachęca Łukasz Grzywacz, specjalista z firmy Monier Braas. Informacje dotyczące składania wniosków są na stronie www.nfosigw.gov.pl.

Jak to działa?

Wystarczy krótki rekonesans w jakimkolwiek osiedlu domków rodzinnych, by zauważyć, że na jednych dachach znajdują się płaszczyzny płaskich paneli kolektorów, na innych zaś, mniej licznych - setki rurek.

Jaka jest różnica w działaniu i zastosowaniu dwóch typów elementów solarnych?

- Kolektory płaskie składają się z obudowy, przezroczystego pokrycia, absorbera (najczęściej blachy miedzianej lub aluminium pokrytego czarnym chromem lub tlenkiem tytanu) oraz izolacji z wełny mineralnej. Podstawą konstrukcji kolektorów rurowo-próżniowych, będących stosunkowo nowym wynalazkiem, są natomiast specjalne rury próżniowe, w których absorber (miedziany lub aluminiowy) umieszczony jest w próżni pełniącej rolę izolatora zapewniającego wysoką sprawność termiczną niezależną od panującej na zewnątrz temperatury. Poza budową, która znacząco wpływa na ich efektywność i funkcjonowanie, rodzaje kolektorów różnią się też innymi parametrami, które warto poznać przed wyborem odpowiedniego urządzenia - wyjaśnia Michał Burkiewicz, ekspert z firmy Hoven.

Zwraca się w pięć lat

Zarówno kolektory płaskie, jak i rurowo-próżniowe zaspokajają od 60 do 80 procent zapotrzebowania na energię potrzebną do ogrzewania wody użytkowej w ciągu roku. Kolektory rurowo-próżniowe są jednak nieco bardziej wydajne, ich panele nie muszą być więc tak rozległe jak płaskie.

- Tyle samo energii cieplnej uzyskamy z pięciu mkw. powierzchni kolektorów próżniowych co z powierzchni trzech mkw. kolektorów rurowych. Roczny zysk w drugim przypadku jest o ok. 10 proc. większy. Nieco różna jest też dzienna wydajność obu rodzajów kolektorów, która zależy od kąta padania promieni słonecznych. W przypadku kolektora płaskiego jego moc jest zmienna i osiąga najwyższą wartość, gdy słońce świeci prostopadle. Kolektory rurowo-próżniowe, dzięki swojej budowie - kształt walca pozwala rurkom skupiać rozproszone promieniowanie słoneczne, niezależnie od kąta padania - reagują na światło od rana do wieczora dlatego ich praca jest niezależna od pory dnia. Pracują równomiernie przez cały cykl, nawet w chwili, gdy płaskie tracą swą wydajność - mówi Michał Burkiewicz.

Na rok czy na sezon?

Absorber, czyli element, który zbiera ciepło, w kolektorach rurowo-próżniowych znajduje się w próżni, co poprawia jego działanie w naszej szerokości geograficznej. Kolektory płaskie sprawdzają się zaś głównie tam, gdzie słoneczne dni są przez większość roku.

Liczba słonecznych dni to nie wszystko. Liczy się też klimat. Rurki pochłaniają ciepło słoneczne nawet w mroźne, zimowe dni. Kolektory rurowo-próżniowe mogą wtedy ogrzać wodę nawet do 50 st. C. Dzieje się tak za sprawą zastosowanej w nich próżni, która jest bardzo dobrym izolatorem. Efektywność kolektorów płaskich spada już przy temperaturze -10 st. C. Nachylony "do słońca" płaski kolektor przestanie działać, gdy zasypie go śnieg, elementy rurkowe montowane są zazwyczaj w pionie, śnieg się wtedy z nich zsuwa. Płaski ma za to tę przewagę, że można w nim zastosować tzw. bieg odwrócony, co pozwala rozmrozić i usunąć śnieg z paneli. Rurki takiej możliwości nie mają.

Czy to znaczy, że w naszych warunkach sens mają jedynie panele z próżniowych rurek? Oczywiście, nie.

- Jeśli potrzebujemy sezonowego źródła ciepła, np. dla uzyskania ciepłej wody latem (podgrzanie wody w basenie), wybierzmy kolektory płaskie. To doskonałe rozwiązanie szczególnie dla agroturystyki, gdzie zwiększone zapotrzebowanie na ciepłą wodę jest właśnie w okresie letnim, czyli wtedy, kiedy kolektory płaskie są najbardziej wydajne - stwierdza z firmy Hoven.

Wiktor Sawiuk