Miesiąc Fotografii w Krakowie w tym roku postawił na konflikt. Wydawać by się mogło, że to nic zaskakującego - coroczne pokazy World Press Photo przekonują nas, że takie tematy w obiektywie świetnie się sprzedają. Ale krakowska fotoimpreza - jak zawsze - poszła nieoczywistą trasą. Ów konflikt jako temat to tylko hasło wywoławcze. Bo organizatorzy sięgnęli po rozmaicie rozumiane walki, nieporozumienia, dyskusje. Z otoczeniem i z samym sobą. To dopiero punkt wyjścia do zbudowania programu.
Pokazana zostanie wystawa klasyka światowej fotografii Josefa Koudelki, a także wystawy o charakterze artystyczno-dokumentalnym (jak cykl Zhanga Dali poświęcony cenzurze fotografii w maoistowskich Chinach). Fotografie wielokrotnie nagradzanej Joanny Piotrowskiej (m.in. z cyklu Frowst, wydanego w zeszłym roku przez wydawnictwo MACK Books) skupiają się na dwoistej, miłosno-nienawistnej, bliskości; Indre Šerpytyte (1944-1991) podejmuje temat pamięci. Markus Schaden (dyrektor The PhotoBookMuseum w Kolonii) jest kuratorem wystawy o przedstawieniu konfliktów w - jak to sam ujmuje - osobnym medium, za jakie uważa albumy fotograficzne.
Paweł Szypulski podejmuje temat płci i rasy w fotografii. Łukasz Gorczyca i Adam Mazur za pomocą albumów i książek opowiadają historię zawłaszczania (między innymi politycznego) narodowego symbolu - rzeki Wisły. Wojciech Nowicki wreszcie skupia się na momentach, w których fotografia wydaje się bezradna: na przykładzie zdjęć dokumentalnych wyłapuje chwile, kiedy obiektyw skierowany jest w niewłaściwą stronę.
"Punktem wyjścia dla rozważań poświęconych fotograficznym przedstawieniom konfliktu jest mistrzowski, klasyczny już reportaż Praga '68. Jego autor, Josef Koudelka, wówczas trzydziestoletni fotograf teatralny, spontanicznie zareagował na wydarzenia: razem z innymi wyszedł na ulice Pragi, żeby udokumentować wtargnięcie obcych wojsk, tę krzywdę, jaka się działa jego miastu, państwu, współobywatelom; krzywdę, która działa się jemu samemu.
Tematem zdjęć Koudelki nie są więc tylko praskie wydarzenia, ale i konflikt pomiędzy obcymi wojskami a człowiekiem, owym samotnym w tłumie. Po jednej stronie sowieckie czołgi, po drugiej - zwykli prażanie, w tym fotograf, którego jedyną bronią jest możliwość dania świadectwa. Im wszystkim za wcześnie zachciało się wolności; przyszło na nią czekać jeszcze ponad dwadzieścia lat" - piszą organizatorzy.
Praga '68 to dla nas niezwykle interesujący dokument, nie tylko dlatego, że polscy żołnierze pojechali wtedy do Czechosłowacji bronić socjalizmu. To także możliwa, ale szczęśliwie niezrealizowana, wersja naszej historii, a jednocześnie uniwersalna opowieść o dążeniu do wolności, która napotyka na przeszkody, zdawałoby się, nie do pokonania. Przezwyciężą je dopiero upór i czas. Cykl Koudelki opowiada o wydarzeniach wyjątkowych, a przy tym dla wielu zrozumiałych, co więcej - zapamiętanych, jeśli nie pamięcią własną, to odbitą, zapożyczoną.
To także dokument, który w pełni wykorzystuje możliwości języka fotografii: jest plastycznie zwięzły, nieobarczony ozdobnikami, wykorzystujący elementy zagadkowe - jak na ikonicznym zdjęciu ręki z zegarkiem na przegubie ponad wyludnionym miastem. Josef Koudelka daje mistrzowską lekcję tego, w jaki sposób fotografia może ukazać konflikt - ten najbardziej oczywisty, zbrojny.
Jak zwykle, mniej więcej równolegle do Miesiąca Fotografii w Krakowie, odbywa się Krakow Fringe Photo. To impreza dla "amatorów zdjęć". To platforma demokratyczna, skupiająca artystów i galerie. Tu wiele jest dozwolone. W tym roku zresztą Krakow Fringe Photo wyszedł poza granice Krakowa, wprost w Małopolskę. Zobaczymy m.in. wystawę "Ku Tatrom się wrócę… Z Hiszpanii do Zakopanego. Życie i dzieło Mariana i Jadwigi Maurizio" w willi Oksza w Zakopanem (filia Muzeum Tatrzańskiego), "Kościoły, kościoły" duetu Lukas Jasanský / Martin Polák w BWA Tarnów, "Anioł i Syn. 30 lat dialogu Stanisława i Stanisława Ignacego Witkiewiczów" w Galerii Sztuki im. W. i J. Kulczyckich (filia Muzeum Tatrzańskiego). A to tylko niewielki fragment programu. Warto go dokładnie przejrzeć, bo sporo się dzieje.
Więcej:
- photomonth.com
- krakowfringe.pl
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
