Koniec hiszpańskiej złotej ery

Jeśli się wchodzi na szczyt, to kiedyś nadchodzi czas, by z niego zejść. Albo spaść z hukiem, co uczynili w środowy wieczór na Maracanie piłkarze Vicente del Bosque.

Można by rzec, patrząc z dystansem na to, co uczynili z mistrzami świata i Europy Holendrzy (5:1), a po nich Chilijczycy (2:0), że Hiszpanie po prostu wrócili na swoje miejsce. Wszak zdołaliśmy już zapomnieć, że przez kilka dekad standardem w ich wykonaniu były właśnie szybkie pożegnania z wielkimi turniejami. Zmienił to Luis Aragones, obejmując drużynę narodową w 2004 r. Dwa lata później doprowadził ją do 1/8 finału MŚ w Niemczech, a w 2008 r. zdobył pierwszy tytuł mistrza Europy. Kontynuujący jego dzieło Del Bosque wygrał mundial w RPA oraz Euro 2012.

Od 1 lutego nie ma już wśród nas Aragonesa, który zmarł tam, gdzie się urodził, w Madrycie. Wygląda na to, że wraz z nim odszedł duch niepokonanej Hiszpanii. W Brazylii wielcy piłkarze z najlepszych obecnie klubów świata, Realu i Atletico, a także wciąż potężnej Barcelony, zachowywali się jak zagubione, niepewne swojej wartości dzieci. Trudno znaleźć logiczne wytłumaczenie ich postawy. Być może kluczowa była kwestia, o którą dziennikarze z uporem dopytywali selekcjonera Hiszpanów przed meczem z Chile: Jak Pan zdoła zmotywować zawodników, którzy wygrali już w życiu wszystko, co mieli do wygrania?

Del Bosque nie zajmował się dyrygowaniem graczami w Salvadorze i Rio de Janeiro, on wziął na siebie trud nieustannego ich pocieszania. Gładził po twarzach, poklepywał po głowach i plecach, dodawał otuchy słowami. Czego być może nie musiałby robić, gdyby tak długo nie był do nich przywiązany i wyczuł moment na zmianę warty. Albo gdyby pomysł na wprowadzenie do zespołu świeżej krwi nie był tak nietrafiony, jak tylko mógł być. Brazylijczyk Diego Costa, namówiony przez selekcjonera Hiszpanów na wybranie właśnie jego reprezentacji, nie wsparł nowych kolegów, lecz dodatkowo ich pogrążył.

– _Nie będziemy „talibami” tiki-taki _– stwierdził już po przylocie do Brazylii Del Bosque. Chciał powiedzieć, że Hiszpania nie jest obsesyjnie zniewolona przywiązaniem do jednego stylu, że potrafi przejść metamorfozę, zaskakując czymś więcej niż tylko przeklinaną przez oponentów grą piłką na jeden kontakt. Symbolem nowego stylu miał zostać właśnie Costa, napastnik, jakiego Hiszpania od lat nie miała. Dzisiaj wiemy, że go nie potrzebowała, znacznie lepiej radziła sobie bez nominalnego środkowego snajpera. Najbardziej przereklamowany atakujący świata, niepasujący swym postrzeganiem futbolu do filozofii gry Andresa Iniesty i spółki, stał się symbolem upadku mistrzów. Zastąpienie go w II połowie przez Fernando Torresa było przyznaniem się Del Bosque do winy. Przyznaniem zbyt późnym.

W dniu, w którym abdykował król Hiszpanii Juan Carlos, wraz z nim władzę oddała „La Furia Roja”. _– To my jesteśmy prawdziwą „La Roja” _– mówił już przed meczem pomocnik Chile, Marcelo Diaz. W internecie krążył poruszający tę kwestię film przygotowany przez fanów Chile, który miał zmotywować piłkarzy do pełnej furii gry na chwałę „Czerwonych”. Na Maracanie drużyna Jorge Sampaoli wystąpiła na biało, bo prawo wyboru koloru koszulek przysługiwało umownym gospodarzom, którymi w tym wypadku byli Hiszpanie. Ale czerwień na koszulkach rywali tylko dodatkowo rozwścieczyła Chilijczyków. Zaatakowali niczym rozdrażnione byki płachtę torreadora, kończąc dzieło za sprawą skutecznych Eduardo Vargasa i Charlesa Aranguiza.

By jednak rzeczywiście wejść w skórę „La Furia Roja”, będą potrzebowali wygranej z Holandią. Jeśli tego nie uczynią, najprawdopodobniej w 1/8 finału zmierzą się z gospodarzami. Co wcale oczywiście nie znaczy, że – prezentując się tak fantastycznie jak dotąd – będą skazani na pożarcie. „Chi, chi, chi, le, le, le. Viva, Chile!” może jeszcze długo nieść się po Brazylii.