Koronę Ziemi można zdobyć w Zawoi

Mount Everest, Elbrus, McKinley. Piramida Carstensza, Kilimandżaro, Aconcagua, Mount Vinson, Mont Blanc, Góra Kościuszki - skompletowanie Korony Ziemi nie jest łatwe. Wymaga nie tylko żelaznej kondycji i hartu ducha, ale także czasu, sporo pieniędzy i wiele... szczęścia.

- W Zawoi jest na wyciągnięcie ręki. Nie trzeba być himalaistą, by ją zdobyć - przekonują gospodarze supernowoczesnego Centrum Górskiego Korona Ziemi. Na otwarcie, które odbyło się 15 lutego, przyjechało wielu Lodowych Wojowników. Do środka nie było jednak łatwo wejść - klucz musieli bowiem wyrąbać sobie czekanami z bryły lodu.

Odpowiednio ostre czekany dostarczył Bartosz Krawczak, prezes, ale także pomysłodawca powstania w Zawoi niezwykłego centrum. Lód zaś kuli m.in.: Bohus Hlavaty (szef Tatry Mountain Resorts; to słowacka firma sfinansowała powstanie centrum sławiącego polski m.in. himalaizm), Marcin Pająk (wójt gminy Zawoja), Tadeusz Chowaniak (były wójt Zawoi), ale także himalaiści - Krzysztof Wielicki i Leszek Cichy. Szczególnym gościem była Anna Milewska, żona ś.p. Andrzeja Zawady, kierownika wielu wypraw m.in. tej, podczas której Polacy dokonali pierwszego zimowego wejścia na Mount Everest.

Nie tylko Everest
35 lat wcześniej. Dwa dni później. "Na szczycie Everestu, na szczycie. Zimą, zimą! Polacy!" - takie słowa na zaśnieżonym wierzchołku wykrzyczeli do dwuipółkilogramowego radiotelefonu "Klimek" Leszek Cichy i Krzysztof Wielicki. Działo się to 17 lutego 1980 r. Oznaczało zaś, że są pierwszymi ludźmi, którzy zimą stanęli na szczycie góry gór, było to także pierwsze zimowe wejście na ośmiotysięcznik. Wspomnieć wypada, że Wielicki atakował szczyt w okularach spawalniczych...

Na Evereście pozostawili nie tylko serce, sporo zdrowia, ale też - jak wspominają - różaniec od Jana Pawła II i niewielki krzyżyk ofiarowany im przez matkę Stanisława Latałły (zginął na Lhotse w 1974 r.). Andrzej Zawada, kierownik wyprawy, wysłał też do papieża Polaka telegram z radosną informacją. "Cieszę się i gratuluję sukcesu moim Rodakom, pierwszym zdobywcom najwyższego szczytu świata w historii zimowego himalaizmu.

Życzę Panu Andrzejowi Zawadzie i wszystkim Uczestnikom wyprawy dalszych sukcesów w tym wspaniałym sporcie, który tak bardzo ujawnia "królewskość" człowieka, jego zdolność poznawczą i wolę panowania nad światem stworzonym" - jeszcze tego samego dnia odpisał Jan Paweł II.

Zdobywców nie przyjął jednak król Nepalu, bo obraził się, że nie był pierwszym, który dowiedział się o sukcesie (wcześniej poinformowała o tym Polska Agencja Prasowa); kosym okiem patrzył na nich także Edward Gierek - za telegram do papieża, różaniec i krzyżyk (w międzyczasie krzyżyk "urósł" do kilkumetrowego krzyża), Reinhold Messner - twierdził małostkowo, że weszli na szczyt po wygaśnięciu pozwolenia na atak (Polacy je przedłużyli), a zdaje się także cukiernik, który przygotował powitalne torty.

- Były to straszliwe zakalce - wspominali w Zawoi Leszek Cichy i Krzysztof Wielicki. Tę ostatnią przykrość udało się naprawić dopiero po 35 latach, 15 lutego, - torty, choć podobne, były pyszne.
Nic więc dziwnego, że to Leszek Cichy i Krzysztof Wielicki zostali opiekunami Mount Everestu (8850 m n.p.m.) w Centrum Górskim Korona Ziemi. - To muzeum jest żywe - podkreślił z uznaniem Krzysztof Wielicki. I dodał: - Mam nadzieję, że będzie to także miejsce naszych himalajskich spotkań.

Denis Urubko, jeden z najwybitniejszych współczesnych himalaistów, również otrzymał tort. Kształtem przypominał jednak... paszport. Dlaczego? W ten m.in. sposób gratulowano mu przyjęcia polskiego obywatelstwa. Urubko pochwalił się również innymi ukrytymi talentami - wystąpił na scenie w roli gitarzysty i wokalisty.

Do Zawoi zjechali goście z całego wspinaczkowego świata. Była również Kanadyjka Bernadette McDonald, której polscy Lodowi Wojownicy zawdzięczają "Ucieczkę na szczyt".

Góry marzeń
- Troskliwych opiekunów mają również pozostałe szczyty wchodzące w skład Korony Ziemi - przypomina Agnieszka Szymaszek z Mountain Media.

O wypiętrzonego w Zawoi McKinleya (Ameryka Północna, Alaska) troszczył się będzie Ryszard Pawłowski (pokonał go 9 razy!). Denis Urubko łaskawym okiem zerkał będzie na Elbrus - zasłynął m.in. wbiegnięciem na niego podczas Elbrus Race. Piramida Carstensza, zwana też Puncak Jaya, znalazła się w kręgu zainteresowania Petera Hamora, słowackiego zdobywcy dziewięciu ośmiotysięczników i Korony Ziemi. Tomasz Kobielski został opiekunem dachu Afryki; wspomnieć wypada, że zdobywca Korony Ziemi pokonał go już kilkadziesiąt razy.

O Mont Blanc, najwyższy szczyt Europy (zakładając, że Elbrus nie znajduje się w Europie), troszczył się będzie Janusz Kurczab, szermierz, ale też wybitny taternik i alpinista, autor m.in. pierwszego zimowego przejścia Wielkim Filarem Narożnym Mont Blanc. Mount Vinson na Antarktydzie to domena Janusza Majera - wyśmienitego himalaisty i podróżnika, a Aconcaguę (6195 m n.p.m.) ma pod opieką Martyna Wojciechowska, szefowa National Geographic Polska, podróżniczka, zdobywczyni Korony Ziemi. Górze Kościuszki patronuje zaś Edmund Strzelecki.

Makiety mają od 1,5 do 3 m, a każda waży ponad 200 kg. - Szczególny nacisk położony został na odzwierciedlenie rzeczywistej struktury skał, charakterystycznej roślinności i przebiegu tras wspinaczkowych. Każda góra oświetlona jest też w sposób naśladujący naturalne światło słoneczne - przypomina Agnieszka Szymaszek.

Czy Mount Everest jest najwyższą górą? Nie. Wyższa od niego jest... 4-metrowa Królowa Beskidów. Babia Góra jest nie tylko wyższa, ale można do niej wejść!

Puchówka Zawady, czekan Rutkiewicz
Co jeszcze odnajdziemy w muzeum? Oprócz makiet szczytów, także puchową kurtkę Andrzeja Zawady, czekan Wandy Rutkiewicz, kamień z Mount Everestu przywieziony przez Leszka Cichego (zniesiony z góry podczas pierwszego zimowego zdobycia Dachu Świata), plecak Krzysztofa Wielickiego, puchowy kombinezon skialpinisty Andrzeja Bargiela z góralskimi parzenicami... Jest również mnóstwo fotografii, a także wspaniały multimedialny świat.

Centrum można zwiedzać z przewodnikiem albo z tabletem. - Wszystkie elementy ekspozycji uzupełnione zostały o materiały dostępne na urządzeniach przenośnych i stołach dotykowych. W ten sposób odkrywamy kolejne tajemnice gór. Jest więc unikalna flora i fauna, ukryta przed naszymi oczami budowa geologiczna, a także historie pierwszych śmiałków, którzy zapragnęli stanąć na sięgających nieba szczytach - przypominają gospodarze Centrum.

Jest tu także sala sportów ekstremalnych, kino górskie, a w pobliżu fajny park linowy - w "Lesie Przygód" da się spacerować na wysokości 18 metrów.

W Zawoi można więc nie tylko poznać historię najwyższych gór świata i polskiego himalaizmu, zaliczyć Koronę Ziemi, ale także "polatać" w koronach drzew. Warto tu się wybrać!

Korona Ziemi
Azja - Mount Everest - 8850 m n.p.m.
Ameryka Południowa - Aconcagua - 6960 m n.p.m.
Ameryka Północna - McKinley - 6195 m n.p.m.
Afryka - Kilimandżaro - 5895 m n.p.m.
Europa - Mont Blanc 4810 m n.p.m. (według Międzynarodowej Unii Geograficznej);
Elbrus - 5642 m n.p.m. (m.in. według Reinholda Messnera, Richarda Bassa)
Australia - Góra Kościuszki - 2230 m n.p.m. (według Bassa);
Oceania - Puncak Jaya - 4884 m n.p.m. (według Messnera)
Antarktyda - Mount Vinson - 4897 m n.p.m.