Kościół w trybunale

Fot. Anna Kaczmarz

KONTROWERSJE. Sędziowie Trybunału Konstytucyjnego jutro znowu zbiorą się, by badać, czy przekazywanie majątku Kościołowi katolickiemu w taki sposób, jak to czyniła Komisja Majątkowa, było zgodne z konstytucją

W środę sędziowie Trybunału Konstytucyjnego po raz trzeci zbiorą się, by badać, czy przekazywanie majątku Kościołowi katolickiemu w taki sposób, jak to czyniła Komisja Majątkowa, było zgodne z konstytucją. Największe wątpliwości budzi to, że samorządy, którym nakazywano oddawanie nieruchomości, nie miały prawa odwołania się od decyzji komisji. Jeśli te wątpliwości podzieli TK, gminy będą mogły żądać od Skarbu Państwa (za nieruchomości zabrane im na podstawie niekonstytucyjnych przepisów) odszkodowań lub ekwiwalentu w postaci innych nieruchomości należących do Skarbu Państwa.

W obawie przed takimi roszczeniami i związanymi z tym kłopotami finansowymi budżetu państwa przedstawiciele Sejmu i prokuratora generalnego wnoszą o umorzenie sprawy. TK może to zrobić, gdyż zaskarżone przepisy już nie obowiązują. Może być jednak zupełnie inaczej - gdyby sędziowie chcieli uchylić się od decyzji, mogli to zrobić już na drugiej rozprawie, która jednak się odbyła, trwała kilka godzin, a sędziowie zadawali pytania stronom.

Orzeczenie trybunału dotyczące Komisji Majątkowej będzie mieć znaczenie także dla spraw związanych ze zwrotem nieruchomości innym kościołom i związkom wyznaniowym. Sprawy te załatwiane są na podobnej zasadzie jak w przypadku zwrotu nieruchomości Kościołowi katolickiemu, a od decyzji komisji nie można się odwołać. Uwagę na to zwróciło Centralne Biuro Antykorupcyjne, a Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji ma zachęcać związki wyznaniowe, by sprawy zwrotu majątków rozstrzygać w sądach powszechnych, jak teraz dzieje się w przypadku Kościoła katolickiego. Wprawdzie TK wypowie się tylko co do przepisów Komisji Majątkowej, ale jeśli uzna je za niekonstytucyjne, działalność komisji dla potrzeb innych związków wyznaniowych będzie trudna do uzasadnienia.

W samej Małopolsce na rozpatrzenie czeka np. jeszcze 19 spraw dotyczących majątku kościoła prawosławnego. Jeden z wniosków dotyczy zabranych kiedyś przez państwo cerkwi w Miechowie i Nowym Brzesku, na odzyskanie których nie ma żadnych szans, więc kościół prawosławny wnioskuje o nieruchomość zamienną w... Zakopanem.

Jeszcze więcej, bo aż 87 spraw, pozostało do rozpatrzenia w przypadku gminy żydowskiej. W Krakowie nie rozstrzygnięto jeszcze przed Komisją Regulacyjną 9 wniosków. Dotyczą one m.in. Staromiejskiego Centrum Kultury Młodzieży (ul. Wietora 13-15), Ośrodka Chorób Immunologicznych i Środowiskowych oraz II Katedry Chorób Wewnętrznych Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego (ul. Skawińska 8), Zakładu Doskonalenia Zawodowego (ul. Agnieszki 11) czy kilku kamienic, w który część mieszkań już wykupili lokatorzy (Koletek 6 i Strzelecka 17). Z informacji przekazanych nam przez krakowski magistrat wynika, że w sprawach, których nie uzgodniono stanowiska, ostateczne rozstrzygnięcie zapadało przed sądem, który uwzględniał zarzuty władz miasta.

Grzegorz Skowron

[email protected]