Kraków. 7 sierpnia na terenie byłego obozu KL Plaszow odbędzie się spotkanie pn. Zachor/Pamięć upamiętniające więźniów

Ma 29 lat i został najmłodszym profesorem w historii Polski

6 sierpnia 1944 r. w krakowskiej historii zapisał się jako "czarna niedziela". Niemcy celem podporządkowania społeczeństwa i zapobiegnięcia wybuchowi powstania zorganizowali w mieście masowe łapanki. W rezultacie około 6 tys. krakowian zostało aresztowanych, a następnie trafiło do obozu KL Plaszow.

Jak przypomina Muzeum - Miejsce Pamięci KL Plaszow, lipiec i sierpień 1944 r. to także okres zacierania śladów przeszłości po KL Plaszow. Wówczas Niemcy wysyłali w głąb III Rzeszy transporty więźniów, wywozili demontowane elementy obozowej infrastruktury oraz usuwali ślady zbrodni, paląc ciała ofiar.

Proces likwidacji, który miał przede wszystkim wymiar wymazywania i usuwania śladów po obozie nie powiódł się jednak w pełni. Zostały materialne pozostałości i słowa ocalałych.

- Pojawili się także ci, którzy chcą pamiętać i odzyskiwać rozproszoną pamięć. Nie tylko muzeum, ale także indywidualni ludzie: mieszkańcy czy zagraniczni turyści - dodaje Jacek Stawiski z Muzeum - Miejsca Pamięci KL Plaszow w Krakowie. Fragmentów relacji i wspomnień ocalałych więźniów obozu będzie można wysłuchać 7 sierpnia na terenie poobozowym, przy Szarym Domu.

Osoby chętne do odczytania krótkich cytatów z relacji więźniów powinny do 5 sierpnia mailowo zgłosić swój udział pod adresem [email protected]. Pozostałych uczestników organizatorzy zapraszają do wysłuchania czytanych tekstów. A na osoby, które przyjdą i poczują spontaniczną potrzebę odczytania fragmentu relacji, na miejscu będą czekały wydruki.

Wśród wielu przejmujących relacji przygotowanych na uroczystość, jest np. ta autorstwa Anny Schoenfeld, w której autorka opisuje pierwsze wrażenie po przybyciu do KL Plaszow. "Stanęliśmy przed ogromną bramą, która się otwarła i wchłonęła nas do wnętrza. O Boże jak tu strasznie! Tak chyba wygląda piekło. Dookoła wysokie pagórki gliniane, a na nich wysokie parkany z drutów elektrycznych. Twierdza, z której niemożliwością jest wydostać się na zewnątrz. Między dwoma ścianami drutów co w parę kroków wieżyczka, a w niej strażnik z karabinem(...)".

Józef Nieckarski opowiada z kolei, jak wyglądała praca przykopaniu piwnicy na kartofle na terenie obozu: "Praca była ciężka, kopaliśmy w kamieniu. Prace kazano nam wykonać terminowo, jeżeli praca nie będzie wykonana na 1 września [1943] to wszyscy ci, którzy pracują, będą wystrzelani. (...) Staraliśmy się wszelkimi siłami, aby tego dokonać, ale nie było ludzi wykwalifikowanych. Przy tej pracy ludzie byli głodni, ponieważ dawano nam tylko kawę rano, zupę z buraków na obiad, wieczorem kawę i kawałeczek chleba. Jeden bochenek był rozdzielany na 8 lub 7 ludzi. W tym czasie ludzie się wyczerpywali z głodu puchli wszyscy, nogi puchły poza kolana, oczy łokcie, ręce, dużo ludzi tam umarło z głodu".

Spotkanie upamiętniające więźniów KL Plaszow odbędzie się 7 sierpnia o godz. 19.30 przy Szarym Domu (ul. Jerozolimska 3). "Spotkanie jest otwarte dla rodzin z dziećmi, ale prosimy mieć na uwadze, że niektóre z odczytywanych fragmentów mogą być drastyczne w treści" - zaznaczają organizatorzy.