Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Kraków. Archeolodzy UJ na tropie tajemnic przeszłości. Dokonują odkryć w Izraelu

Małgorzata Mrowiec
Małgorzata Mrowiec
Olbrzymi mur obronny sprzed ponad 5 tysięcy lat to jedno z najważniejszych odkryć tego sezonu badań, które grupa naukowców z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego prowadzi na stanowisku Tel Erani w Izraelu. Odkrycie to może dowodzić, że miasta południowego Lewantu powstały wcześniej niż do tej pory sądzono.

Tel Erani znajduje się na terenie dzisiejszego Izraela w miejscu, które w starożytności było świadkiem wielu istotnych wydarzeń kształtujących późniejszy obraz kulturowy tego rejonu. Jak informuje UJ, stanowisko badane przez zespół z Instytutu Archeologii UJ (IA UJ) zlokalizowane jest w pobliżu miasta Kiriat Gat i zajmuje około 26 ha. Badacze przez lata uważali, że powstanie pierwszej cywilizacji miejskiej na terenach południowego Lewantu było zasługą przeniesienia wzorców z Egiptu. W okresie Wczesnego Brązu I rozpoczęła się intensywna wymiana handlowa pomiędzy tymi regionami, których punktem kulminacyjnym było pojawienie się przybyszów znad Nilu na terenach dzisiejszego Izraela i Strefy Gazy. Egipcjanie importowali stąd surowce i produkty nieosiągalne na swoich ziemiach i traktowali je jako wyroby luksusowe - miedź, wino i oliwę z oliwek, za które najprawdopodobniej płacili zbożem, rybami czy mięsem.

Badacze z IA UJ prowadzą wykopaliska na Tel Erani od 2013 roku. Najpierw rozpoznali fragment zabudowy miasta z okresu Wczesnego Brązu I oraz zlokalizowanej tam egipskiej faktorii handlowej. Dowiedli też, że Tel Erani w momencie pojawienia się Egipcjan było otoczone grubym murem obronnym. Te znaleziska pokazały, że społeczność zamieszkująca ten teren była na dużo wyższym poziomie organizacji niż uprzednio sądzono.

Jak informuje teraz szef ekspedycji prof. Krzysztof Ciałowicz, kierownik Zakładu Archeologii Egiptu i Bliskiego Wschodu UJ, prace w tym sezonie objęły swoim zasięgiem dwa obszary. Pierwszy to fragment osady, gdzie podczas badań prowadzonych w latach 2013-15 udało się potwierdzić pobyt przybyszów z Egiptu. Drugie miejsce zlokalizowane było przy południowej krawędzi stanowiska. W latach 2015-16 izraelskim archeologom prowadzącym badania ratownicze nieopodal udało się natrafić na zewnętrzną krawędź muru obronnego osady. Postanowiono więc wspólnie, kompleksowo i na dużo większa niż kiedykolwiek wcześniej skalę przebadać system umocnień stanowiska.

- Niewątpliwie naszym największym tegorocznym sukcesem jest odkrycie muru o grubości około 11 metrów oraz zamknięcie, toczącej się od dawna, dyskusji na temat okresu jego powstania. Jest to potężna konstrukcja wykonana z cegły mułowej. Z całym przekonaniem mogę powiedzieć, że to najstarsza tego typu budowla w Izraelu. Szacujemy, że wzniesiono ją około 3300 lat przed naszą erą i jest kolejnym dowodem, że Tel Erani jeszcze przed przybyciem Egipcjan było dobrze rozwiniętym ośrodkiem. To także pozwala nam z dużą dozą prawdopodobieństwa odrzucić pogląd mówiący o impulsie egipskim prowadzącym do powstania pierwszych miast w Lewancie - wyjaśnia prof. Krzysztof Ciałowicz.

W lipcu prace wykopaliskowe były też kontynuowane w miejscu, w którym badacze już wcześniej odkryli ślady obecności przybyszów znad Nilu, takie jak np. piece o typowej egipskiej konstrukcji i duże ilości fragmentów form do wypieku egipskiego chleba. Jak informują specjaliści z UJ, dziś już wiadomo, że były one wytwarzane z lokalnej gliny, ale na pewno przez budowniczych znad Nilu. Z kolei niektóre przedmioty krzemienne również powstały na tym terenie, ale z surowców importowanych z Egiptu. Zdaniem naukowców to niezbite dowody na stały pobyt Egipcjan w południowym Lewancie. Nie wiadomo, jak liczna była ta grupa. Archeolodzy szacują, że mogło to być nawet kilkadziesiąt osób.

ZOBACZ KONIECZNIE:

FLESZ: Rosnąca liczba utonięć w Polsce: Jak zapobiec tragedii?

Źródło: vivi24

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Materiał oryginalny: Kraków. Archeolodzy UJ na tropie tajemnic przeszłości. Dokonują odkryć w Izraelu - Dziennik Polski

Wróć na dziennikpolski24.pl Dziennik Polski