Kraków. Budują urządzenie, które pomoże w precyzyjnej radioterapii guzów

Prace nad nowatorskim symulatorem prowadzą wspólnie badacze z Akademii Górniczo-Hutniczej i Politechniki Krakowskiej oraz lekarze z krakowskiego oddziału Centrum Onkologii Instytutu im. Marii Skłodowskiej-Curie. W ramach stworzonego przez nich konsorcjum Dose-3D chcą skonstruować specjalny fantom, czyli rodzaj symulatora, który umożliwi dostosowanie do potrzeb każdego chorego zarówno dawki jak i kąta padania wiązki promieniowania.

Jak podkreślają specjaliści, radioterapia to obok interwencji chirurgicznych jedna z podstawowych metod walki z nowotworami, które mają postać guzów. Szacuje się, że w Polsce połowa chorych cierpiących na raka jest poddawana napromieniowaniu. Przed rozpoczęciem tego rodzaju leczenia dla każdego pacjenta jest opracowywany indywidualny plan naświetlań. Medycy starają się tak dobrać pole napromieniowania i dawkę, by z jak największą mocą uderzyć w tkanki zaatakowane przez nowotwór i jednocześnie do minimum ograniczyć szkodliwy wpływ wiązki na zdrowe komórki czy narządy krytyczne np. serce.

Zanim chory trafi na naświetlania, przygotowany plan jest jeszcze weryfikowany przy pomocy komputerowych symulacji. Te dzięki rosnącej mocy obliczeniowej komputerów są wprawdzie coraz dokładniejsze, nadal nie dają jednak stuprocentowej odpowiedzi na pytanie, jaki wpływ zastosowane promieniowanie będzie miało na organizm chorego. Krakowscy naukowcy chcą to zmienić.
Fantom, nad którym pracuje konsorcjum Dose-3D, będzie trójwymiarową matrycą pomiarową wypełnioną substancją podobną do ludzkich tkanek. Dzięki temu medycy będą mogli przetestować, jak planowana dawka promieniowania fotonowego rozłoży się w komórkach chorego, kiedy ten trafi już na radioterapię. I bardziej precyzyjnie zaplanować najbardziej korzystny kąt padania i siłę wiązki.

- Fantom taki będzie można za każdym razem tak konfigurować, aby odwzorowywał ciało pacjenta - wyjaśnia prof. AGH, dr hab. inż. Tomasz Szumlak z Akademii Górniczo-Hutniczej, kierujący pracami konsorcjum. Zdaniem naukowców z tego konsorcjum, ich projekt ma potencjał, aby całkowicie zmienić dotychczasowe metody mierzenia rozkładu dawek promieniowania i tworzenia indywidualnych planów w radioterapii.

Krakowscy naukowcy na badania otrzymali ponad 12 mln zł z kasy Fundacji na rzecz Nauki Polskiej w ramach programu Team-Net. Po zbudowaniu prototypu urządzenia zostanie przetestowane przez specjalistów z Centrum Onkologii. Jeśli fantom sprawdzi się w praktyce, ma szansę trafić na rynek i pojawić się w pracowniach radioterapii w całej Polsce.

FLESZ - Nocowanie przy chorym w szpitalu za darmo