Raport:
Wysoka średnia ocen, znajomość języków obcych i osiągnięcia zawodowe - takie wymagania stawiane są studentom, którzy myślą o karierze naukowej. Studia doktoranckie to prawdziwe wyzwanie i ciężka praca.
- Zdecydowałam się na studia doktoranckie, ponieważ po napisaniu pracy magisterskiej czułam niedosyt i chciałam kontynuować badania nad tym tematem - mówi Ewa, doktorantka literaturoznawstwa. - Cieszę się, że mogę łączyć swoją pasję z karierą naukową. Powinniśmy mieć jednak więcej czasu na badania. Stypendia również mogłyby być wyższe, ponieważ trudno jest pogodzić pracę na pełny etat ze studiami. Pisanie doktoratu wymaga wielu badań, a większość dnia powinnam spędzać w czytelni albo w archiwum teatru i zbierać materiały.
Na co się trzeba przygotować, wybierając taką ścieżkę rozwoju? - Przede wszystkim na wiele poświęceń - podkreśla Ewa. - Studia doktoranckie wymagają także samozaparcia. Trzeba samemu się kontrolować i być świadomym, że jest to naprawdę ciężka praca, a efekty są widoczne dopiero po kilku latach.
Taką drogę jak Ewa wybrały tysiące młodych ludzi studiujących w Krakowie. Tylko na Uniwersytecie Jagiellońskim uczy się 2109 doktorantów, w tym 61 obcokrajowców. Studiować można m.in. na Wydziale Prawa i Administracji, Filozoficznym, Filologicznym, Zarządzania i Komunikacji Społecznej.
W Akademii Rolniczej na studiach stacjonarnych są 123 osoby, a na niestacjonarnych - 33. Czesne na tych drugich wynosi 1500 zł za semestr.
Na Politechnice Krakowskiej uczy się ok. 180 słuchaczy studiów doktoranckich, w tym jeden obcokrajowiec. Studia prowadzą m.in. Wydział Architektury, Wydział Inżynierii Lądowej i Wydział Mechaniczny.
Z kolei Uniwersytet Ekonomiczny oferuje studia doktoranckie w trybie niestacjonarnym. Wszystkich słuchaczy jest 180, w tym kilku obcokrajowców. Od roku akademickiego 2008/2009 uruchomione zostaną stacjonarne studia doktoranckie na Wydziale Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych, Wydziale Finansów i Wydziale Zarządzania.
W Akademii Górniczo-Hutniczej uczy się 501 doktorantów. Studia prowadzone są na jedenastu wydziałach, m.in. na kierunkach: górnictwo i geologia inżynierska, metalurgia, inżynieria materiałowa, technologia chemiczna oraz automatyka i robotyka.
470 doktorantami może natomiast pochwalić się Papieska Akademia Teologiczna, która prowadzi studia na Wydziałach: Teologicznym i Filozoficznym. Od nowego roku akademickiego tutaj również uruchomione zostaną studia niestacjonarne.
Z kolei Akademia Pedagogiczna oferuje studia na Wydziale Humanistycznym i Geograficzno-Biologicznym. W tym roku po raz pierwszy zostały wprowadzone studia doktoranckie na kierunku biologia. W AP uczy się 187 doktorantów, w tym dwóch z Ukrainy i Białorusi.
Przy rekrutacji od przyszłych doktorantów wymagana jest wysoka średnia ocen, znajomość języków obcych i osiągnięcia zawodowe. Rozmowa kwalifikacyjna dotyczy tematyki związanej z przyszłą pracą doktorską kandydata.
Doktoranci krakowskich uczelni mogą liczyć na pomoc finansową w postaci stypendiów doktoranckich, stypendiów za wyniki w nauce, socjalnych, mieszkaniowych, stypendiów na wyżywienie oraz dla osób niepełnosprawnych. Poniżej podajemy wybrane kwoty z poszczególnych uczelni.
Na Uniwersytecie Jagiellońskim w obecnym roku akademickim kwota progu dochodu na jednego członka rodziny doktoranta nie mogła przekroczyć 572 zł netto. Zapomoga wynosi od 180 zł do 435 zł, a stypendium za wyniki w nauce to 400 zł miesięcznie. Można się też starać o przyznanie stypendium mieszkaniowego, które wynosi 180 zł miesięcznie. Doktoranci - obcokrajowcy mogą ubiegać się o miejsce w akademiku. Uczelnia udziela również pomocy doktorantom w ramach Własnych Funduszy Stypendialnych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Są to m.in. Fundusz im. Florentyny Kogutowskiej, Fundusz im. Adama Krzyżanowskiego oraz Fundusz Królowej Jadwigi, przeznaczony dla doktorantów i pracowników naukowych z krajów Europy Środkowej i Wschodniej.
W Akademii Rolniczej doktoranci mogą uzyskać stypendium doktoranckie w wysokości 1044 zł. Otrzymuje je 80 osób. Z kolei stypendium socjalne, wynoszące 200-400 zł, pobiera 45 studentów. Politechnika Krakowska oferuje stypendium doktoranckie w wysokości 1050 zł lub 1260 zł - w przypadku podwyższenia o dodatek mieszkaniowy. Z kolei stypendium za wyniki pobiera obecnie 79 osób.
Na Uniwersytecie Ekonomicznym doktoranci mogą liczyć na 600 zł stypendium naukowego i od 90 do 400 zł socjalnego. W semestrze zimowym pomocą stypendialną objętych było 17 doktorantów.
Nieco mniej otrzymują słuchacze z Akademii Pedagogicznej. Tutaj stypendium za wyniki w nauce na pierwszym roku wynosi od 180 do 220 zł, a na kolejnych latach - 220 zł.
W Akademii Górniczo-Hutniczej ze stypendium socjalnego korzystają obecnie 42 osoby, a 263 posiada stypendium za wyniki w nauce. Doktoranci mogą otrzymać także stypendia doktoranckie w wysokości nie mniej niż 1044 zł (obecnie dostaje je 238 osób).
- Uczelnia widzi potrzebę zmian w systemie pomocy materialnej dla doktorantów, ale te zmiany nie są możliwe w świetle obowiązujących przepisów. Malejące zainteresowanie studiami doktoranckimi nie poprawi zwiększenia limitu przyjęć. Jedynie zmiany dotyczące pomocy materialnej mogłyby spowodować większe zainteresowanie nimi wśród absolwentów - mówi Małgorzata Krokoszyńska, rzeczniczka AGH.
A jak wygląda sytuacja w Papieskiej Akademii Teologicznej? Stypendia otrzymuje 52 doktorantów. Najniższe stypendium socjalne wynosi 174 zł. Można się starać o zapomogę w wysokości od 174 zł do 435 zł, stypendium mieszkaniowe (174 zł) i stypendium na wyżywienie, które również wynosi 174 zł.
Warunki rozwoju
Studia doktoranckie to szansa na realizację własnych badań i projektów naukowych. Doktoranci mogą uczestniczyć w programach typu Erasmus i odbywać staże w krajach europejskich czy np. w Stanach Zjednoczonych. W ramach umów z innymi uczelniami niektórzy realizują częściowo prace doktorskie za granicą.
- Każdy doktorant otrzymuje miejsce do pracy w jednostce, w której pisze pracę doktorską oraz wszelkie środki potrzebne do wykonywania tej pracy, czyli sprzęt, materiały, odczynniki itp. - mówi Izabella Jachimczyk, rzeczniczka AR. Obecnie na uczelni kontynuowanych jest piętnaście projektów promotorskich. - Około 50 procent doktorantów po obronie pracy doktorskiej jest zatrudnianych w Akademii Rolniczej - zaznacza Jachimczyk. Pozostali znajdują zatrudnienie w prywatnych firmach.
Jak usłyszeliśmy na Uniwersytecie Ekonomicznym, doktoranci mogą brać udział w badaniach statutowych realizowanych w poszczególnych katedrach i uczestniczyć w konferencjach naukowych.
Z ciekawymi propozycjami do naukowców wychodzi Centrum Innowacji Transferu Technologii i Rozwoju UJ, którego celem jest promowanie wiedzy uniwersyteckiej, wspieranie innowacji i budowanie współpracy między nauką a biznesem. Oferuje pomoc w pozyskaniu źródła finansowania prac badawczo-rozwojowych, organizuje konsultacje i szkolenia dla naukowców UJ, prowadzi programy stypendialne oraz projekty wspierające badania doktorantów.
Potrzebne zmiany
Krajowa Reprezentacja Doktorantów rozpocznie w najbliższym czasie ogólnopolską debatę "Model funkcjonowania studiów doktoranckich w Polsce a możliwości jego realizacji w istniejącym stanie prawnym". Głównym celem tego przedsięwzięcia będzie wykreowanie wizji studiów doktoranckich, która obejmowałaby standardy kształcenia, a także kwestie organizacji i finansowania.
Doktoranci będą chcieli przedstawić konkretne propozycje zmian w ustawodawstwie, które staną się podstawą do dalszej dyskusji nad reformą szkolnictwa wyższego w obszarze studiów III stopnia.
Podczas debaty poruszane będą m.in. takie zagadnienia, jak wprowadzenie odpłatności za stacjonarne studia doktoranckie, podział na doktoraty naukowe i zawodowe, rekrutacja i kryteria przyjmowania na studia doktoranckie, system stypendialny, finansowanie badań czy mobilność doktorantów.
- Olbrzymim problemem doktorantów jest niewypłacanie na niektórych uczelniach stypendiów doktoranckich, które umożliwiają młodym naukowcom prowadzenie działalności badawczej w miarę przyzwoitych warunkach socjalnych. W Krakowie sytuacja najgorzej pod tym względem wygląda w: AP, AWF, ASP, PAT i UEK, gdzie nikt lub prawie nikt ich nie otrzymuje - _mówi Paweł Gołdyn, członek zarządu Krajowej Reprezentacji Doktorantów. .
- _Niestety, w Polsce nie został jeszcze wypracowany model studiów doktoranckich. Ciągle znajduje się w stanie reformy - podsumowuje Gołdyn.
KATARZYNA KLIMEK
Strefa Biznesu: Uwaga na chińskie platformy zakupowe
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
