Ośrodek kamieniarski istniał tam od XVI wieku do czasu wysiedleń ludności ruskiej, dokonanych po zakończeniu II wojny światowej. Zrazu wykonywano w nim przedmioty codziennej użyteczności, jak kamienie młyńskie i do ostrzenia narzędzi, czy elementy architektoniczne, eksportowane do miast, z czasem zaczęto wytwarzać dzieła o charakterze artystycznym. Kunszt tamtejszych kamieniarzy, w stosunku do których użycie słowa rzeźbiarze jest jak najbardziej uzasadnione, przerastał umiejętności wielu im podobnych z innych zakątków kraju - a historykom sztuki dał asumpt do nazwania zjawiska "fenomenem bruśnieńskiego kamieniarstwa".
Ten fenomen nie jest odkryciem ostatnich lat, ale dwujęzyczna, polsko-angielska publikacja, zawdzięczana Muzeum Kresów w Lubaczowie, posiadającego najbogatsze zbiory bruśnieńskich dzieł, i Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego (wydano ją w ramach programu "Edukacja kulturalna i upowszechnianie kultury") - absolutną rewelacją. To pierwszy, jeśli nie liczyć naukowych artykułów, publikowanych w niskonakładowych wydawnictwach, popularny, a przy tym kompetentny, opis tego zjawiska - i pierwszy album, w którym urodę dzieł mistrzów z Brusna można ocenić i docenić w całej ich krasie.
"Kresowe dziedzictwo: kamieniarstwo bruśnieńskie" ukazało się przy okazji przygotowania wielkiej wystawy o tym samym tytule. Katalog to jednak nie jest: to najprawdziwszy album, wypełniony wysokiej klasy fotografiami Janusza Burka, Wiesława Huka, Janusza Mazura i Katarzyny Warmińskiej. Dobrym pomysłem było poprzedzenie go konkretnym, zachęcającym do lektury i oglądania wstępem pióra dyrektora Muzeum Kresów Stanisława Piotra Makary oraz znakomitym tekstem wytrawnego znawcy bruśnieńskiej rzeźby Janusz Mazura.
Kto zna kamieniarkę spod Lubaczowa, ten zachwyci się albumem w lot. Kto nie zna, ale po album sięgnie - na pewno zechce ją poznać. A czego więcej można oczekiwać po krajoznawczej publikacji?
(wald)
Kresowe dziedzictwo: kamieniarstwo bruśnieńskie/The Heritage of Kresy: The Stonework of Brusno; redakcja: Stanisław Piotr Makara i Barbara Woch; Muzeum Kresów w Lubaczowie, Lubaczów 2008
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?