Krzyż w muzyce Paryża

Ensemble Peregrina: trzy śpiewaczki Kelly Landerkin, Lorenza Donadini i grająca też na harfie Agnieszka Budzińska- Bennett Fot. Archiwum KBF

- Podczas Festiwalu Misteria Paschalia zaprezentuje Pani projekt muzyczny "Crux". Co kryje się pod tą nazwą?

- Crux, czyli po polsku krzyż, jest symbolem chrześcijaństwa. To jeden z najważniejszych symboli religijnych, który przypomina o ofierze Chrystusa, o zwycięstwie nad śmiercią. Dlatego też krzyż i Chrystus na nim ukrzyżowany to motyw niezwykle często wykorzystywany w sztuce, także w muzyce. I my przedstawimy utwory związane z tym tematem. Znajdujemy się obecnie w trakcie Triduum Paschalnego...

- ... najważniejszego wydarzenia w roku liturgicznym, będącego czczeniem męki, śmierci i zmartwychwstania Chrystusa.

- Dlatego też pokażemy muzykę przeznaczoną na ten czas, z XIII-wiecznego Paryża. Zaprezentujemy utwory związane z Wielkim Czwartkiem, kompozycje pasyjne przeznaczone do wykonywania w Wielki Piątek, a nawet wyprzedzimy o parę godzin czas i wykonamy utwory, które brzmiały podczas rezurekcji. Wpisujemy się więc naszym koncertem prawie idealnie w kalendarz liturgiczny.

- Według jakich kryteriów dobierała Pani utwory?

- Zajmujemy się prezentowaniem utworów tzw. szkoły Notre Dame, a więc muzyki średniowiecznego Paryża. To nasz stały repertuar. Z wielu kompozycji wybrałam te, które w najbardziej charakterystyczny sposób dotyczą dni, które właśnie przeżywamy. Odszukanie tych utworów nie było trudne, gdyż jest ich bardzo wiele.

- Wśród prezentowanych dzieł znajdują się przede wszystkim kompozycje anonimowe.

- Tak już jest, że z średniowiecza przetrwały do naszych czasów często doskonałe kompozycje, ale w wersji anonimowej. Nie znamy nazwisk kompozytorów, lecz znamy ich utwory, świadczące o ich kunszcie i chętnie je wykonujemy. Oprócz anonimów pojawią się utwory Filipa Kanclerza, znanego teologa i filozofa, lecz także, jak się okazuje, zdolnego kompozytora. Ale w centrum naszego programu znajdzie się przepiękny utwór Piotra Abelarda: "Epithalamica". Tekst tej kompozycji czerpie z "Pieśni nad pieśniami". Składa się z trzech części, z których środkowa jest najważniejsza. To "Pieśń Oblubienicy", pokazująca dramatyczne poszukiwania Oblubieńca przez Oblubienicę. Szczęśliwe połączenie Oblubieńców symbolizuje zmartwychwstanie, dzień przynoszący uwolnienie i odkupienie.

- Co było dla Pani najtrudniejsze w konstruowaniu programu "Crux"?

- Dobranie i ułożenie utworów w taki sposób, aby stanowiły dobrą dramaturgię. Przy średniowiecznych utworach wcale to nie jest łatwe. Na ogół są to kompozycje krótkie czasem 1-, 2-, 3-minutowe. Ułożenie ich więc w taki sposób, by tworzyły spójny dynamicznie program, wymaga pracy i wiedzy.

- Ensemble Peregrina wraz z Panią debiutuje na Festiwalu Misteria Paschalia dziś w Kopalni Wieliczka o godzinie 18.

- Rzeczywiście, na festiwalu w Krakowie będziemy po raz pierwszy. Ale nasz zespół działa już wiele lat i mamy ustabilizowaną pozycję w świecie.

Przeglądając program krakowskiego festiwalu zauważyłam, że jest na nim wiele dużych koncertów, prezentowanych głównie w salach koncertowych. Nasz zespół zaproponuje wieczór kameralny, który idealnie pasuje do wnętrza Kaplicy św. Kingi w Wieliczce. Wystąpią jedynie cztery osoby: trzy śpiewaczki i jeden fidelista. Będzie to kontrast dla festiwalowych słuchaczy; zwrócenie uwagi na pełne zadumy dni, związane z rytmem liturgii. Mam nadzieje, że nasz koncert będzie się podobał.

Agnieszka Malatyńska-Stankiewicz