Ksiądz Radziszowski z Radziszowa został wyświęcony przez Karola Wojtyłę

Ks. Andrzej Radziszowski FOT. ARCHIWUM RODZINNE

SYLWETKA. Koledzy myśleli, że będzie naukowcem, może prawnikiem lub lekarzem. On wybrał drogę duszpasterza. Od lat sprawuje tę posługę w Szwajcarii.

- Wszyscy mieli określone plany kierunków studiów, a on nie zdradzał swego wyboru. Wspominał o Wyższej Szkole Rolniczej i Akademii Medycznej. W tamtych czasach nie przyznawano się do planów studiowania w Seminarium - tłumaczą trzymanie w tajemnicy tej decyzji jego klasowe koleżanki Anna Krzywoń i Dzidka Nowak.

O wyborze Seminarium większość koleżanek i kolegów dowiedziała się, gdy już rozpoczął w nim naukę. Pamięta, gdy na krakowskich Plantach wracając z zajęć spotkał kilka osób z LO. - Dziwili się, pytali czy zwariowałem, a ja mówiłem, że w życiu najważniejsza jest miłość. Ja ją czuję służąc Panu Bogu i ludziom. Każdy chce być szczęśliwy, pragnie się zrealizować. Nie widzę innej drogi na moje szczęście w życiu, jak być księdzem - wyjaśniał im.

W jego klasie dominowały dziewczyny. Było ich 23, a chłopaków zaledwie siedmiu. To one zawsze zgłaszały go na przewodniczącego klasy, którym był przez cztery lata nauki. - Wszystkie podarowały mi swoje zdjęcia - mówi z uśmiechem. Niektóre podkochiwały się w Andrzeju, inne widziały w nim świetnego kumpla. On sam wspomina, że jak każdy młody chłopak, miał marzenia, m.in. o założeniu rodziny, o dzieciach. Jednak losy potoczyły się inaczej. - To nie była moja inicjatywa, chociaż mój wybór. Bo powołuje zawsze Chrystus, ale szanuje wolność i nigdy do niczego nie zmusza -tłumaczy.

Najlepszy maturzysta

W pamięci swoich rówieśników z "ogólniaka" zapisał się jak najlepiej. - Był koleżeński, zawsze można było na niego liczyć, ale nie uczestniczył w wielu popołudniowych imprezach, bo wtedy komunikacja Radziszowa ze Skawiną była ograniczona - mówi Dzidka Nowak. Takie samo zdanie ma Anna Krzywoń: - Andrzej był skromny, ale bardzo życzliwy. Gdy np. nie zdążyliśmy zrobić zadania, to od niego zawsze można było odpisać. Należał do najlepszych uczniów - wspomina Anna.

Andrzej Radziszowski nie chwali się, że wraz z Anną Karczewską otrzymał nagrodę najlepszych maturzystów w powiecie krakowskim w 1969 r. Znajomi widzieli go jako naukowca, może prawnika, a także lekarza. Tymczasem został księdzem. - Zaprosił nas na swoje święcenia. Byli tam też jego koledzy księża. Wtedy inaczej myślałyśmy i mówiłyśmy, iż szkoda, że tacy fajni faceci mają powołanie i przywdziewają sutanny - dodaje Anna Krzywoń.

Muzyka dla przyjemności i na utrzymanie

Andrzej Radziszowski od dzieciństwa grał na klarnecie w orkiestrze dętej "Sygnał" oraz w Reprezentacyjnej Orkiestrze Dyrekcji Okręgowych Kolei Państwowych w Krakowie. Zaczynał grać jako 12-letni chłopiec i nie przestał aż do matury. - Z braćmi i kilkoma kolegami graliśmy po weselach i na zabawach, dzięki czemu zawsze trochę grosza wpadło do kieszeni. Oprócz klarnetu opanowałem wtedy saksofon. W ten sposób zarabialiśmy na życie i na szkołę. Koledzy z liceum "wyciągali" czasem ode mnie parę groszy na papierosy - opowiada.

Tworzył parafię w Mistrzejowicach

Po wyświęceniu go przez kardynała Karola Wojtyłę w maju 1977 r., został wysłany do parafii w Jaworznie-Szczakowej, gdzie spędził dwa lata. Potem osiem kolejnych w najburzliwszym okresie w Polsce, ale też najlepszych latach kapłaństwa - w Mistrzejowicach w Nowej Hucie. Tam z innymi dwunastoma księżmi, m.in. ks. Kazimierzem Jancarzem powierzono mu misję tworzenia parafii i budowy kościoła, w co zaangażowała się cała społeczność.

Szwajcaria zamiast USA

Przetrwał tam do 1987 r., kiedy kardynał Franciszek Macharski zaproponował mu wyjazd do Szwajcarii. - Miałem w planach wyjazd za granicę, ale do Stanów Zjednoczonych. Jednak kardynał nie chciał o tym słyszeć i przekonał mnie do wyjazdu do Ticino - regionu gdzie mówi się po włosku. Trochę się obawiałem ze względna na nieznajomość języka, ale ponieważ włoskiego łatwo się nauczyć, znając łacinę, więc obawy okazały się nieuzasadnione - relacjonuje ks. Andrzej. Wspomina słowa swego dziadka, Franciszka Paciorka, sprawującego funkcję wójta Radziszowa w latach 1921-1946, że nie należy niczego rozpoczynać 1 września, bo się nie powiedzie. Dziadek mówił tak mając na myśli okrutną datę rozpoczęcia II wojny światowej. Jednak dla jego wnuka okazała się szczęśliwa.

Dzisiaj nie wie, czy potrafiłby wrócić do kraju i funkcjonować w jakiejś parafii. Przyzwyczaił się do szwajcarskiego systemu, tamtejszego rytmu i kontaktów z parafianami, poznał mentalność ludzi. Zadomowił się w parafii Stabio liczącej ponad 4 300 osób. Ma tu ręce pełne roboty. W parafii są dwa chóry, dwie orkiestry dęte, siedem kościołów. W trzech odprawia w każdą niedzielę msze, a w pozostałych - w dniu odpustu.

Parafia zajmuje się też domem opieki na osobami starszymi. On jest prezesem fundacji kościelnej, prowadzącej tę placówkę. Ponadto uczy w gimnazjum przedmiotu, który nazywa się edukacją religijną, prowadzi dziesięć z czternastu grup działających przy parafii. To specyfika tamtejszego Kościoła. Wierni czują potrzebę angażowania się w działalność charytatywną, liturgiczną, tworzą grupy modlitewne pomagające dzieciom w odrabianiu lekcji czy też przygotowują Karnawał, obchodzony hucznie i wesoło. Jest też szkoła wiary dla dorosłych oraz katecheza pozaszkolna przygotowująca do sakramentu pierwszej komunii i do bierzmowania. Są kursy dla narzeczonych oraz kancelaryjna praca. Jego dziełem jest mobilizacja parafian do odrestaurowania głównego kościoła pochodzącego z XV wieku. Prace trwały dwa lata i kosztowały blisko 3 miliony franków.

Jest tu tradycja spotykania się ludzi np. po pasterce, na którą przychodzą też osoby niepraktykujące. Przygotowują mały poczęstunek i grzaniec. Takim spotkaniami zawsze kończą się wszystkie uroczystości, np. koncerty chórów, odpusty, większe święta - To ludzi jednoczy, mają okazję poznać się z sobą i porozmawiać. Inaczej także dla mnie byłyby osobami anonimowymi - mówi ks. Andrzej.

Polscy księża wspierają szwajcarski Kościół

Polscy księża przyjeżdżają do Szwajcarii, żeby wesprzeć duszpasterstwem tamtejsze parafie. Np. w diecezji Lugano, do której należy parafia Stabio, rocznie wyświęca się jednego księdza na dwa lata. - Średnia wieku szwajcarskich księży wynosi około 70 lat. Ja uchodzę tu za młodzieńca - śmieje się ksiądz. Dlatego nie ma tu takiej wspólnoty wśród duchowieństwa, jak w Polsce, czego ks. Andrzejowi bardzo brakuje. - Tutaj nie ma tradycji spotykania się np. wspólnych wyjazdów na narty, odwiedzin na imieniny czy spotkań rocznikowych - dodaje.

Polonia nie jest tu liczna. Kanton Ticino, w którym leży Stabio, zamieszkuje około 360 Polaków. Ks. Andrzej raz w miesiącu jeździ do Lugano i odprawia dla nich mszę w języku polskim. Średnio uczestniczy w niej 20-30 osób. Więcej - około stu - jest na pasterce, a w granicach 120 - na święceniu pokarmów w Wielką Sobotę.

Często wraca do Radziszowa

Ks. Andrzej Radziszowski ma sentyment do rodzinnej wioski, gdzie często przyjeżdża, bo jak mówi, ciągnie go w miejsce, z którego wyszedł. Poza tym mieszka tu jego rodzina: siostra, jej dzieci, a także od niedawna - po zbudowaniu domu - z Krakowa wrócił jego brat, który jest organistą w kościele w Prokocimiu. Teraz choruje i ks. Andrzej stara się jak najczęściej go odwiedzać.

W zeszłym miesiącu ksiądz gościł na jubileuszu 60-lecia rodzimej orkiestry "Sygnał". - Mam tyle samo lat, co orkiestra. Kiedy w niej grałem byłem "maskotką", najmłodszym członkiem w zespołu - mówi z dumą.

W Radziszowie będzie za kilka dni, bo chce odwiedzić kościół gdzie był ministrantem i uczył się modlić, popatrzeć na Wytrzyszczek (wyżej położony przysiółek Radziszowa), pójść do lasu i na cmentarz, gdzie pochowani są jego rodzice, dziadkowie i niestety, coraz więcej kolegów i koleżanek z "podstawówki", znajdującej się wówczas w dworze Dzieduszyckich. - Kiedyś, już w Stabio - a były to dni, gdy bardzo tęskniłem za Polską - śniło mi się, że pracuję w polu i "chodzę za pługiem". A sen był tak sugestywny, że czułem zapach ziemi w odwracanych skibach - wyznaje. EWA TYRPA