Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Kto dostanie kasę na walkę ze smogiem?

Redakcja
Fot. Anna Kaczmarz
Fot. Anna Kaczmarz
Dla miast powyżej 100 tys. mieszkańców Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przygotował 400 mln zł w priorytetowym programie walki z niską emisją. Małopolska mogłaby sięgnąć po większość tych pieniędzy. Jakość powietrza w regionie należy bowiem do najgorszych w Europie, a stężenia pyłu zawieszonego przekraczają wartości bezpieczne dla zdrowia i życia ludzi.

Fot. Anna Kaczmarz

ŚRODOWISKO. Małopolska ma szansę sięgnąć po ogromne pieniądze na poprawę jakości powietrza. Tylko, czy się odważy?

Nie ma wątpliwości, że przyczyną fatalnej jakości powietrza jest tzw. niska emisja, czyli dymy z domowych pieców, kominków oraz lokalnych kotłowni węglowych. Aby skorzystać z programu Narodowego Funduszu, gminy będą musiały przedstawić plany, które doprowadzą do poprawy jakości powietrza. W przypadku miast takich jak Kraków najskuteczniejszym rozwiązaniem byłoby wprowadzenie zakazu stosowania węgla do palenia w piecach. Jednak gminy podchodzą do tego ostrożnie.

Piotr Łyczko z Wydziału Ochrony Środowiska Urzędu Marszałkowskiego w Krakowie zauważa, że z wprowadzeniem zakazu mogą być kłopoty prawne. W 2010 r. Urząd Marszałkowski zlecił przygotowanie ekspertyzy, której celem była analiza możliwości wprowadzenia ograniczeń.

W ramach ekspertyzy zostały przeanalizowane dwa warianty: całkowity zakaz stosowania węgla w Krakowie oraz zakaz stosowania najgorszych jego gatunków.

- Ekspertyza wskazuje, że najbardziej optymalny jest wariant wprowadzenia ograniczeń w zakresie stosowania najgorszych gatunków węgla wraz z równoczesną intensywną (ok. 1200 rocznie) wymianą kotłów węglowych u mieszkańców - stwierdza Łyczko.

Tymczasem według Andrzeja Guły, ekonomisty specjalizującego się w ochronie środowiska, prawo wcale nie uniemożliwia wprowadzenia zakazu. Art. 96 Prawa ochrony środowiska mówi o tym, że sejmik wojewódzki może wskazać, jakie paliwa można, a jakich nie można stosować. Dodaje, iż nie jest realne wprowadzenie takiego zakazu z dnia na dzień, dlatego należy określić czas, w którym taki zakaz będzie wprowadzony (np. 5 lat). W tym czasie mieszkańcy powinni mieć możliwość korzystania z dopłat do wymiany pieców węglowych na ekologiczne.

- Same dotacje nie poprawią jakości powietrza, gdyż ciągle powstają nowe źródła niskiej emisji - zauważa Guła. - Dla przeciętnego użytkownika podstawowym kryterium decyzji jest cena, jaką będzie płacił za ogrzewanie, a nie możliwość uzyskania dofinansowania. Niestety, najtańszym sposobem ogrzewania pozostaje niskiej jakości węgiel oraz śmieci. Dotacja ma sens jedynie wówczas, gdy wskaże się mieszkańcom, że wymiana pieca węglowego będzie koniecznością.

Guła zauważa, że dotychczasowe działania Krakowa koncentrujące się na wymianie pieców węglowych na ekologiczne mijają się z celem. - To pieniądze marnowane i lepiej byłoby je przeznaczyć na dofinansowanie przedszkoli - zauważa. - Według wstępnych szacunków na terenie Krakowa jest około 35 tysięcy indywidualnych palenisk na węgiel (a może jest ich dwa razy tyle). W ostatnim czasie Rada Miasta przyjęła program dotacji, dzięki któremu możliwe będzie zainstalowanie 150 ekologicznych źródeł ciepła o mocy 20 kW. W takim tempie proces wymiany trwałby setki lat - kwituje.

Anna Agaciak

[email protected]

SMOG KONTRA NOWY ZAKAZ

Czy Małopolska sięgnie po pieniądze na walkę ze smogiem?

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej uruchamia nowy priorytetowy program walki z niską emisją. Oferuje gminom 400 mln zł. Co na to Kraków?
Jan Machowski z biura prasowego krakowskiego magistratu zapewnia, że podejmowane są działania zmierzające do pozyskania dotacji na likwidację niskiej emisji. Jeżeli będą takie możliwości, miasto będzie się ubiegać o środki z tego programu. Wyjaśnia jednak, że skuteczność prowadzonych w Krakowie przedsięwzięć ograniczana jest brakiem możliwości prawnych wprowadzenia zakazu stosowania paliw stałych.

Nie oznacza to, że urząd nic nie robi. W miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego zamieszczane są zalecenia co do sposobu ogrzewania nowych obiektów. Jako priorytet wskazuje się w nich systemy grzewcze opierające się na miejskiej sieci ciepłowniczej, a następnie ogrzewanie elektryczne i lokalne źródła na paliwa ekologiczne (gaz ziemny, lekki olej opałowy).

Kraków chwali się, że wprowadza ograniczenia stosowania paliw stałych, jako podstawowego źródła ciepła. Zapisy z miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego wdrażane są w wydawanych przez prezydenta miasta pozwoleniach na budowę.

Według Machowskiego problem niewystarczających regulacji prawnych ochrony powietrza był wielokrotnie podejmowany przez służby ochrony środowiska UMK.

W tej kwestii prezydent Jacek Majchrowski wystąpił z pismem do ministra środowiska, zwracając się o uwzględnienie w inicjatywach ustawodawczych koniecznych zmian regulujących zagadnienia jakości powietrza, w szczególności w odniesieniu do ustaw: o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, Prawo budowlane, Prawo o ruchu drogowym, Prawo ochrony środowiska. Problem niewystarczających regulacji prawnych podejmowany były też na spotkaniach z parlamentarzystami oraz w trakcie opiniowania różnych dokumentów dotyczących stanu jakości powietrza.

Zaangażowanie służb ochrony środowiska odpowiedzialnych za stan jakości powietrza w Polsce zaowocowało powołaniem podgrupy roboczej ds. zmian ustawowych w zakresie ochrony powietrza w ramach sieci "Partnerstwo: Środowisko dla Rozwoju" - koordynatorem działań sieci jest Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. Aktualnie prowadzone jest postępowanie przetargowe na przygotowanie ekspertyzy prawnej dotyczącej wdrożenia propozycji zmian przepisów prawnych w zakresie poprawy jakości powietrza.

Czy te działania przyniosą skutek?

"Dziennik Polski" rozpoczyna cykl artykułów o walce ze smogiem. We wtorek wywiad z prezesem NFOŚiGW, w czwartek: Jak zanieczyszczone powietrze wpływa na nasze zdrowie.

Anna Agaciak,

Arkadiusz Maciejowski

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści - fałszywe SMS "od najbliższych"

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na dziennikpolski24.pl Dziennik Polski