Kto, jak i gdzie nas leczy w ramach NFZ

Każdy z nas był lub będzie kiedyś pacjentem. I choć mówią, że trzeba mieć zdrowie, żeby chorować, wiedza na temat zasad działania polskiej służby zdrowia na pewno Ci pomoże sprawniej uzyskać medyczną pomoc. Wyjaśniamy więc, jak zorganizowany jest w naszym kraju system ochrony zdrowia.

Rodzaje działalności leczniczej

1. Stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne:
- szpitalne,
- inne - pielęgnacja i rehabilitacja pacjentów niewymagających hospitalizacji (czyli pobytu w szpitalu) oraz opieka nad osobami znajdującymi się w stanie terminalnym (których choroby nie da się wyleczyć, życie zmierza do kresu).

Stacjonarnych i całodobowych świadczeń zdrowotnych innych niż szpitalne udziela się w zakładach: opiekuńczo-leczniczym, pielęgnacyjno-opiekuńczym, rehabilitacji leczniczej oraz w hospicjum.

2. Ambulatoryjne świadczenia zdrowotne - czyli podstawowa opieka zdrowotna, ambulatoryjna opieka specjalistyczna, pielęgniarska opieka długoterminowa, itd.

Świadczenia zdrowotne na NFZ

Poniżej wyliczamy, co obejmują działania związane ze zdrowiem finansowane ze środków publicznych.

1. Świadczenia zdrowotne - czyli wszelkie czynności służące zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz inne działania medyczne wynikające z procesu leczenia lub odrębnych przepisów, a związane z:
- badaniem i poradą lekarską,
- leczeniem,
- rehabilitacją leczniczą,
- opieką nad kobietą ciężarną i dzieckiem,
- badaniami diagnostycznymi, na przykład RTG,
- pielęgnacją chorych i niepełnosprawnych oraz opieką nad nimi,
- profilaktyką zdrowotną,
- orzekaniem i opiniowaniem o stanie zdrowia,
- czynnościami technicznymi z zakresu protetyki i ortodoncji oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze.

2. Świadczenia zdrowotne rzeczowe - leki, wyroby medyczne, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze związane z procesem leczenia.

3. Świadczenia towarzyszące - będzie to na przykład zakwaterowanie i - odpowiednie do stanu naszego zdrowia - wyżywienie w szpitalu lub w innej placówce medycznej oraz zakwaterowanie poza nią, jeżeli taka konieczność wynika z warunków określonych dla danego świadczenia gwarantowanego.

W tej grupie są też również usługi transportu sanitarnego (przewóz karetką).

Kto może udzielać
Świadczenia mogą być udzielane zarówno przez podmioty publiczne i niepubliczne, jak też przez osoby wykonujące zawód medyczny czy przez grupową praktykę lekarską lub grupową praktykę pielęgniarek i położnych. Forma własności świadczeniodawcy nie jest istotna, bo wszyscy powinni traktować pacjenta jednakowo.

Warto wiedzieć
Działalność lecznicza polega nie tylko na udzielaniu świadczeń zdrowotnych, promocji zdrowia, ale i prowadzeniu działalności dydaktycznej czy badawczej. Stąd podmiotami leczniczymi mogą być na przykład przedsiębiorcy, samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej i jednostki budżetowe, jak również instytuty badawcze i fundacje.

Lekarze i pielęgniarki mogą prowadzić działalność leczniczą również w formie praktyk zawodowych - indywidualnych lub grupowych.

Konsultacja: LOW NFZ

Warto wiedzieć

Leczenie stomatologiczne
Stomatologia zajmuje się leczeniem chorób zębów, przyzębia i jamy ustnej. Jako pacjent masz prawo wybrać dowolną placówkę lub dowolnego dentystę spośród udzielających świadczeń w zakresie lecznictwa stomatologicznego na podstawie umowy z NFZ. Możesz liczyć m.in. na świadczenia chirurgii stomatologicznej, protetyki i pomoc doraźną.

Rehabilitacja lecznicza
Ma na celu przywrócenie pełnej lub możliwej do osiągnięcia sprawności fizycznej i psychicznej, zdolności do pracy i poprawę jakości życia.

Lecznictwo uzdrowiskowe
Leczysz się w ten sposób, gdy jedziesz do sanatorium. Ta działalność polega na udzielaniu świadczeń opieki zdrowotnej z zakresu lecznictwa uzdrowiskowego albo rehabilitacji uzdrowiskowej przez zakłady lecznictwa, szpitale i sanatoria.

Istnieje specjalny rejestr podmiotów wykonujących działalność leczniczą.
Znajdziesz w nim dane teleadresowe i zakres działania wszystkich podmiotów udzielających świadczeń zdrowotnych w Polsce. Informacje na stronie rpwdl.csioz.gov.pl

Co składa się na jakość udzielanych nam świadczeń zdrowotnych
W szczególności są to standardy dotyczące:

1. Warunków lokalowych (budynku) - chodzi o minimalne normy, jakie musi spełniać pomieszczenie, aby można było w nim udzielać danych świadczeń w określonym zakresie.

2. Wyposażenia w sprzęt i aparaturę medyczną w związku z rodzajem udzielanych świadczeń - wymagania obowiązujące podmioty ubiegające się o umowę na udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z NFZ i wymagane przy udzielaniu świadczeń gwarantowanych przez państwo.

3. Personelu medycznego - to wymagania odnoszące się do minimalnych kwalifikacji oraz normy zatrudnienia.

Warto wiedzieć
Co to jest ambulatoryjna opieka zdrowotna lub paliatywna. Wyjaśniamy pojęcia, które warto znać

Ambulatoryjna opieka zdrowotna
Polega na udzielaniu świadczeń opieki zdrowotnej osobom, które nie wymagają leczenia w warunkach całodobowych lub całodziennych. Świadczenia gwarantowane w zakresie ambulatoryjnej opieki specjalistycznej są udzielane w poradniach specjalistycznych, a w przypadkach wynikających ze stanu zdrowia - także w domu. Udzielane są na podstawie skierowania lekarza ubezpieczenia zdrowotnego (ale są tacy specjaliści, do których go nie potrzeba).

Opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień
Świadczenia gwarantowane w ramach tej opieki skierowane są do osób z zaburzeniami psychicznymi oraz do uzależnionych i ich rodzin. W zależności od potrzeb i stanu pacjenta leczenie odbywa się w warunkach stacjonarnych, dziennych lub ambulatoryjnych.

Ratownictwo medyczne
Świadczeń udzielają zespoły ratownictwa medycznego (ZRM) w warunkach pozaszpitalnych (karetka). Ratują osoby w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego. W zakresie koniecznym pacjent ma zapewnione nieodpłatnie leki i wyroby medyczne.

Świadczenie szpitalne
To udzielane przez całą dobę kompleksowe świadczenia zdrowotne. Mogą obejmować diagnozowanie, leczenie, pielęgnację i rehabilitację. Nie są realizowane w ramach innych stacjonarnych i całodobowych świadczeń zdrowotnych lub ambulatoryjnych. Świadczenia szpitalne to także takie, których udziela się w czasie nieprzekraczającym 24 godzin, np. w szpitalnym oddziale ratunkowym lub trybie jednodniowym.

Świadczenie w ramach programów zdrowotnych
Programy zdrowotne to zespół zaplanowanych i zamierzonych działań, w tym badań z zakresu opieki zdrowotnej (np. mammografia i cytologia). Umożliwiają zapobieganie oraz wykrywanie chorób i poprawę stanu zdrowia.

Opieka paliatywna i hospicyjna
Czyli kompleksowa opieka oraz Ieczenie objawowe pacjentów z chorobami nieuleczalnymi. Opieka ma poprawić jakość życia chorych, zapobiegać różnym cierpieniom oraz je uśmierzać. (kb)