Legionowa historia wreszcie w muzeum

Zdjęcia to zbiór podarowany przez prof. Zofię Włodek, córkę prof. Jana Zdzisława Włodka, który jest autorem fotografii. Prezentują historię Legionów oraz ich udział w I wojnie światowej.

– _To niezwykle cenne dokumenty historii. Niewielu zdaje sobie sprawę, że to w okopach I wojny światowej tak naprawdę rodził się polski reportaż wojenny. Te zdjęcia są tego dowodem _– cieszy się Andrzej Rybicki, starszy kustosz Muzeum Historii Fotografii.

Życie prof. Jana Z. Włodka (w czasie I wojny był jeszcze doktorem), jak i innych żołnierzy-fotoreporterów, nadaje się na scenariusz filmu. Do wojska zgłosił się sam, z własnym samochodem, wówczas synonimem nowoczesnej techniki. Trafił do nowo tworzonego oddziału automobilowego, którego zresztą z czasem został dowódcą. Jednocześnie cały czas fotografował.

Na ponad 100 zdjęciach, które trafiły do MHF, zobaczymy m.in. fotoreportaże z obchodów rocznicy powstania styczniowego w Sławkowie czy z defilady w Czeremosznie, gdzie po raz pierwszy maszerowały ze sobą wszystkie trzy Brygady Legionów Polskich. Na zdjęciach widać postacie tej rangi, co ppłk Władysław Sikorski, ppłk Józef Haller czy – oczywiście – Józef Piłsudski.

Sam prof. Jan Z. Włodek, po wojnie ceniony wykładowca Wydziału Rolniczego UJ, w 1939 roku – wraz z innymi uczonymi krakowskimi – padł ofiarą niemieckiej akcji Sonderaktion Krakau. Trafił do obozu w Sachsenhausen. Zwolniony do domu w wyniku międzynarodowej interwencji, z ostrym zapaleniem płuc, zmarł 19 lutego 1940 r.

Jego prace zobaczymy w sierpniu, podczas wystawy „W 100-lecie czynu niepodległościowego. Legiony Polskie w fotografii, narodziny polskiego reportażu wojennego”.

Wtedy poznamy także innych żołnierzy-fotografów, których zdjęcia trafiły do MHF za sprawą daru Zofii Ambros. Niewielu wie bowiem, że w 1914 roku w okopach na froncie karpackim założona została „Spółdzielnia fotograficzna”. Był to rodzaj pierwszej polskiej agencji fotograficznej, dokumentującej życie w czasie wojny.