Muzeum Narodowe w Krakowie wczoraj otworzyło wystawę „Sztuka Legionów Polskich”. Ciekawostek na niej nie zabrakło. Choćby takiej, jak portret Leopolda Gottlieba, autorstwa Edwarda Rydza-Śmigłego. I w tym zdaniu nie ma błędu: to właśnie przyszły Marszałek Polski, absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, namalował portret znanego malarza i rysownika.
Rarytasem są też dwie kurtki mundurowe - zimowa i letnia - Józefa Piłsudskiego. I są niejako symbolem tej wystawy. Pierwsza pochodzi z kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie, druga - Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. I to te dwie placówki wspólnie odpowiadają za wystawę.
- Nigdy dotąd, od momentu śmierci marszałka Józefa Piłsudskiego, te kurtki nie były wystawiane razem - zaznacza dyrektor Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, Zbigniew Wawer.
Pretekstem do otwarcia wystawy w gmachu przy al. 3 Maja 1 jest setna rocznica premiery innej wystawy. Chodzi o pokaz z 1916 roku. Wtedy właśnie w krakowskim Pałacu Sztuki pokazano dzieła sztuki wykonane przez legionistów. A nieraz były to prace wysokiej rangi, bowiem w szeregach Legionów Polskich służyło około 180 artystów, z czego 30 malarzy, rzeźbiarzy i grafików z krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Zacnych nazwisk w tym gronie nie brakuje. To m.in. wspomniani Leopold Gottlieb i Edward Rydz--Śmigły, a także Wincenty Wodzinowski, Leon Wyczółkowski, Julian Fałat, Zygmunt Rozwadowski. Nic więc dziwnego, że w dwudziestoleciu międzywojennym zwykło się mawiać, iż była to „najinteligentniejsza armia świata”.
- Legiony Polskie to nie tylko historia wojskowości i walki o niepodległość, ale także fenomen artystyczny - tłumaczy zastępca dyrektora MNK, Andrzej Szczerski.
Wśród ciekawostek, na które warto zwrócić uwagę na wystawie, jest także szkicownik Stanisława Janowskiego, który zawiera ok. 120 prac. Są wśród nich m.in. pierwsze portrety Józefa Piłsudskiego z grudnia 1914 r. Został na nich uwieczniony zarówno z brodą, jak i bez.
Poza tym wśród wizerunków legionowych znajdziemy portret Jana Fieldorfa - starszego brata gen. Augusta Emila Fieldorfa „Nila”, organizatora i dowódcy Kedywu Armii Krajowej. Obaj bracia walczyli w legionach. Po odzyskaniu niepodległości Jan służył w krakowskim II Pułku Lotniczym. W czasie II wojny został aresztowany przez gestapo i zginął w obozie koncentracyjnym. Autorem portretu jest prawdopodobnie Wojciech Jastrzębowski.
Co ciekawe, już współcześni doceniali znaczenie tych dzieł. To dlatego w 1920 r., na mocy decyzji marszałka Józefa Piłsudskiego, zbiory pamiątek po legionistach podzielone zostały pomiędzy Muzeum Narodowe w Krakowie a warszawskie Muzeum Wojska Polskiego. Teraz znów pokazywane są razem - do 3 stycznia.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
