Gmach Szkoły Górniczej i Muzeum Salinarnego tzw. Sztygarówka w latach 1908 - 1910
HISTORIA. Jaka była Kopalnia Soli i miasto przed 100 laty pokażą fotografie przechowywane w Muzeum Żup Krakowskich.
Można powiedzieć, że uwiecznianie wielickich podziemnych i naziemnych zabytków i budowli stało się pasją jego życia. Przez lata - mimo realizacji wielu innych projektów wydawniczych i przeniesieniu wydawniczo-księgarskiej działalności do Krakowa, co stało się podczas I wojny - Jan Czernecki stale drukował pocztówki i albumy prezentujące najciekawsze i najcenniejsze obiekty związane z historią Kopalni Soli i miasta, popularyzując tym samym jedno z ciekawszych miejsc w Polsce i na świecie, które wówczas było dostępne tylko dla nielicznych zwiedzających.
"Przygodę z tajemnicami wielickiej kopalni rozpoczął w 1902 roku, kiedy uzyskał od c.k. Krajowej Dyrekcji Skarbu we Lwowie zgodę na odpłatne wykonanie i publikowanie fotografii zabytkowych komór, kaplic, urządzeń transportowych oraz górników podczas pracy. Zdjęcia Jana Czerneckiego bardzo szybko ujrzały światło dzienne; zilustrowano nimi wydane w 1903 roku przewodniki: "W podziemiach wielickich" oraz "Kilka słów o Wieliczce i jej kopalniach", autorstwa Feliksa Piestraka. Przejawiając zamiłowanie również do historii i sztuki wydał w 1907 roku album "Otchłanie wielickie", w którym zamieścił kilkanaście kolorowych reprodukcji "wielickich" obrazów znanych polskich malarzy: Jana Matejki, Teodora Axentowicza, Włodzimierza Tetmajera, Piotra Stachiewicza oraz Aleksandra Mroczkowskiego. A ponadto - w porozumieniu m. in. z tymi twórcami - rozpoczął wydawanie wielickich artystycznych kart pocztowych" - czytamy w zaproszeniu na ekspozycję nazwaną "W obiektywie Jana Czerneckiego. Fotografie kopalni wielickiej sprzed 100 lat". Jej otwarcie nastąpi 18 marca w samo południe, w podziemnej ekspozycji Muzeum Żup Krakowskich, na III poziomie Kopalni Soli.
W latach 1908 - 1910 na zlecenie władz salinarnych Jan Czernecki wykonał ponad 40 fotografii dokumentujących majątek nieruchomy Saliny Wielickiej. Utrwalił na kliszy m. in. budynki, w których mieszkali urzędnicy salinarni, nadszybia, magazyny, szpital, Szkołę Górniczą i Muzeum Salinarne oraz zamek żupny, który przed wiekiem był siedzibą Zarządu Salinarnego.
"Na niektórych zdjęciach przedstawiających wnętrza wielickiej kopalni, dostrzec można proces przystosowania fotografii do celów wydawniczych. Zapewne pragnąc udoskonalić i ulepszyć ostateczny efekt Jan Czernecki zastosował miejscami specjalny retusz i korektę, zachowując jednocześnie naturalność wykonanej fotografii. W rezultacie zachowane zdjęcia zdradzają tajniki warsztatu pracy zarówno fotografa, jak i drukarza - wydawcy. Na wystawie w podziemnej ekspozycji muzeum pokazanych zostanie kilkadziesiąt wielkoformatowych wydruków zdjęć pierwszego fotografa kopalni i miasta. Warto pamiętać, że prace te mają walory nie tylko dokumentalne, ale i artystyczne. Te fotografie odznaczają się profesjonalizmem, wyczuciem barw i wysokimi walorami artystycznymi. Wystawa "W obiektywie Jana Czerneckiego..." będzie swoistą podróżą w czasie, pozwalającą podziwiać urodę i bogactwo dawnych - często już nieistniejących - podziemnych wyrobisk i budynków kopalnianych Wieliczki. Zestawienie widoków komór zwiedzanych do dziś, z ich dawnymi przedstawieniami, zobrazuje jak wiele zmieniło się w podziemiach w ostatnich stu latach..." - tymi słowami zapraszają na wystawę, której jedynym z patronów medialnych jest "Dziennik Polski", pracownicy Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce.
(JOL)
Dokumentował piękno
Jan Czernecki (1871 - 1955) - mieszkał w Wieliczce stosunkowo krótko, ale na zawsze zapisał się w historii kopalni i miasta. Przybył tam w 1902 roku. Początkowo prowadził niewielkie wydawnictwo, gdzie korzystając z własnej tłoczni wielobarwnych kart artystycznych, drukował pocztówki, książki i albumy. W 1911 roku otworzył księgarnię przy ul. Mickiewicza 8, którą zarządzał do 1915 roku. Podczas I wojny światowej zdecydował się przenieść działalność księgarsko-wydawniczą do Krakowa, gdzie zakupił księgarnię i drukarnię wraz z introligatornią. W Krakowie mieszkał do końca życia.
Strefa Biznesu: Czterodniowy tydzień pracy w tej kadencji Sejmu
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?