Mają sposób na wstrząsy

Mieszkańcy osiedla Kąty mają dość poczucia bezsilności w walce z jawo-rznicka kopalnią "Sobieski", która nie bierze odpowiedzialności za zniszczenia ich domów. Są przekonani, że pęknięcia to skutek coraz silniejszych i częstszych tąpnięć związanych z wydobyciem węgla w tym rejonie. Ostatni wstrząs, sprzed tygodnia, miał 3,2 stopnie w skali Richtera. Ludzie zapowiadają walkę. Wydaje się, że znaleźli sposób na udowodnienie swych racji.

Roman Madejski, przewodniczący os. Kąty niedawno dowiedział się, że istnieją urządzenia, które potrafią zweryfikować, czy zniszczenie elewacji nastąpiło wskutek wstrząsu.

- To rodzaj plomby, którą montuje się na elewacji. Jeśli podczas tąpnięcia pęknie, znaczy, że winna jest kopalnia - wyjaśnia Madejski. Dodaje, że w imieniu mieszkańców już wystosował pismo do Tauronu, pod skrzydłami którego jest zakład "Sobieski", o montaż 12 takich urządzeń. Plomby montuje się na budynkach i obserwuje, czy następuje ich pękanie. Jeśli tak, mierzy się, czy odległość pomiędzy pękniętymi kawałkami plomb ulega zwiększeniu. To świadczy, że grunt jest niestabilny i może dojść do naruszenia konstrukcji domów. - Wówczas dokonuje się ekspertyzy budowlanej - zaznacza Madejski.

W poniedziałek po południu Madejski zwołał sąsiadów, by poinformować ich o podjętych krokach. Przyszło około dwudziestu osób, które od lat bezskutecznie składają do kopalni wnioski o odszkodowanie, wśród nich Janina i Andrzej Banasikowie.

- Mija 12 lat, kiedy postawiliśmy nasz piękny domek. Po każdym trzęsieniu ziemi pojawiają się na elewacji kolejne bruzdy.

Popękane są też płytki w łazience - denerwuje się pani Janina, pokazując zniszczenia. - I tak byliśmy przezorni, bo budując dom, zainwestowaliśmy w uzbrojenie i wzmocnione fundamenty. Inni tego nie robili, bo przecież Chrzanów nie jest gminą górniczą i żadne szkody nie powinny tu zagrażać - dodaje pan Andrzej.

Dwa razy składał wniosek do ZG "Sobieski" o naprawę pęknięć. Za każdym razem odmawiano mu sugerując, że powód zniszczeń jest inny, niezależny od kopalni.

- Nie dość, że kopalnia niszczy nasze domy, naraża na stres dzieci i seniorów, to jeszcze robi się z nas idiotów tłumacząc, że sami sobie niszczymy domy - denerwuje się Madejski. Podkreśla, że po ostatnim, najsilniejszym dotychczasowym wstrząsie dzieci sąsiadów obudziły się w środku nocy z płaczem, krzycząc, że jest trzęsienie ziemi.

- To było jak kołysanie na łajbie. Jeszcze nigdy szklanki nie podskakiwały aż tak wysoko - dodaje Aleksander Płażyński z Kątów.

Miejscowi nie mogą zrozumieć, dlaczego gmina nie chce, by nadano jej status gminy górniczej. Nie przekonują ich argumenty urzędników, że to nieopłacalne, bo wiąże się z płaceniem dodatkowego podatku.

- Ale w zamian kopalnia remontowałaby nasze domy, usuwała skutki zniszczeń, jak to robi w Libiążu, gdzie działa "Janina" - przekonują chórem.

Sylwia Jarosławska, rzeczniczka Głównego Instytutu Górnictwa w Katowicach przyznaje, że zakłady na wniosek mieszkańców inwestują w różnego rodzaju czujniki monitorujące siłę wstrząsów i ich oddziaływanie.

- Nie zawsze robią to chętnie i czasem nie obejdzie się bez sądu - przyznaje Jarosławska. Mieszkańcy Kątów są na to przygotowani.

Tymczasem ZG Sobieski ma jeszcze poszerzyć obszar eksploatacji, przesuwając się w kierunku Balina...

Fakty
Trzeba pisać wnioski
* Grupa Tauron, w strukturach której jest m.in. Zakład Górniczy "Sobieski" w Jaworznie przyjmuje wnioski o naprawienie szkody w budynkach lub budowlach, jeżeli powstały one wskutek działania kopalni.
* Wzory wniosków dostępne są w siedzibie zakładu przy ul. Grunwaldzkiej 37 w Jaworznie. Mieszkańcy os. Kątów, którzy mają roszczenia wobec kopalni, a nie zjawili się na zebraniu osiedlowym w poniedziałek, mogą odebrać wniosek u przewodniczącego rady Romana Madejskiego. Ważne, by wypisując wniosek, zaznaczyć datę ujawnienia szkody oraz notować wszystkie wstrząsy (datę i godzinę), które mogły wpłynąć na jej powstanie.

Przydatne adresy:
* Tauron Wydobycie
ul. Grunwaldzka 37 43-600 Jaworzno
e-mail: [email protected], tel.: 32 618 50 00.
* Zakład Górniczy "Sobieski"
ul. Sulińskiego 2
43-600 Jaworzno, tel. 32 618 50 00
* Zakład Górniczy "Janina"
ul. Górnicza 23, 32-590 Libiąż, tel. 32 627 00 00.
* Wyższy Urząd Górniczy w Katowicach, ul. Poniatowskiego 31, tel. 32 736 17 00, 32 251 14 71.